Servische troepen kammen
gebied in Zuid-Kosovo uit

Dit verhaal wordt verteld door veel vluchtelingen die gisteren over de grens tussen Kosovo en Macedonië zijn getrokken. In het opvangkamp bij Stenkovec maken zij duidelijk dat ze halsoverkop het bos zijn ingevlucht, uit vrees voor mishandeling of erger. Na een paar nachten in de openlucht zijn ze na nieuwe bedreigingen naar het kamp in het buurland gegaan.

De leden van de Mensenrechtencommissie van de Verenigde Naties hebben gisteren hun veroordeling uitgesproken over de „wijdverspreide en systematische praktijk van etnische zuivering die wordt begaan door Belgrado en de Servische autoriteiten” in Kosovo. Bovendien eisen de landen dat de Servische troepen zich uit Kosovo terugtrekken en dat er een einde komt aan de gedwongen verhuizing van de Kosovaren.

Van de 53 landen tellende commissie stemden 44 leden voor de resolutie die Pakistan had ingediend namens de Islamitische Conferentieorganisatie. Rusland stemde als enige tegen. Zes landen onthielden zich van stemming en twee waren afwezig. Een aantal landen stemde voor de resolutie, maar tekende daarbij aan dat eigenlijk ook het NAVO-optreden tegen Joegoslavië een veroordeling verdient.

Jiri Dienstbier, de Tsjech die namens de VN de mensenrechtensituatie in het voormalige Joegoslavië onderzoekt, zei gisteren dat er „in al zijn complexiteit” een oplossing moet worden gevonden voor de crisis op de Balkan, om te voorkomen dat het geweld zich verspreidt. Op een persconferentie in Praag, die hij gaf direct na terugkomst uit vluchtelingenkampen in Macedonië, zei hij dat de situatie in Macedonië en Montenegro zou kunnen ontploffen.

„Als we niet nog een catastrofe willen, dan moeten we de vluchtelingen uit Macedonië halen”, aldus Dienstbier, die de internationale gemeenschap ervan betichtte ondanks waarschuwingen vooraf niet klaar te zijn voor de enorme vluchtelingenstroom. „Tenten, voedsel en medicijnen hadden al in Macedonië en Albanië moeten zijn” voor de NAVO haar luchtaanvallen inzette, zei Dienstbier.

De Tsjech zei daarnaast dat alleen de inzet van grondtroepen mogelijk enig effect zal sorteren. „Het enige resultaat van de luchtaanvallen is dat (de Joegoslavische president Slobodan) Milosevic zich realiseert dat niemand bereid is zijn leven te riskeren voor Kosovo.”

EU-hulp
De Europese Commissie heeft intussen voorgesteld nog eens 15 miljoen euro (ruim 33 miljoen gulden) ter beschikking te stellen voor hulp aan de vluchtelingen uit Kosovo. De totale EU-hulp aan de vluchtelingen komt daarmee op 265 miljoen euro (ruim 585 miljoen gulden). Het nieuwe bedrag is bedoeld voor de EU-lidstaten die vluchtelingen opnemen. Het geld kan worden gebruikt voor onderdak, medische zorg, voedsel, kleding en organisatorische kosten.

Eurocommissaris Anita Gradin noemde het overbrengen van mensen naar landen buiten de regio „de laatste optie.” Zij wees erop dat de hulporganisaties hun activiteiten vooral moeten blijven concentreren op het helpen van vluchtelingen in de buurlanden van Kosovo. Uitgangspunt blijft volgens haar dat de vluchtelingen uiteindelijk naar hun huizen in Kosovo moeten kunnen terugkeren.