Neerhalen stealth
„kwestie van geluk”

NEW YORK – Het neerhalen van een stealth F-117-bommenwerper door het Joegoslavische leger op 27 maart was eigenlijk vooral een kwestie van geluk. Dat staat in een nog geheim onderzoeksrapport van de Amerikaanse luchtmacht waarop de New York Times de hand heeft gelegd.

De F-117 was het eerste vliegtuig dat de alliantie verloor boven Joegoslavië. Later stortte ook een onbemand vliegtuigje neer. De rapportage bevestigt overigens impliciet dat de stealth inderdaad is neergeschoten. Officiële berichten lieten dat steeds in het midden. De zwartgekleurde stealth staat vooral bekend om zijn driehoekige en platte vorm, bedoeld om uit het zicht te blijven van vijandelijke radarinstallaties.

Volgens de New York Times is het leger nu tot de conclusie gekomen dat het toestel door een SA-3-grondluchtraket is getroffen. Het projectiel zou echter niet zijn geleid door zijn 'eigen' radarstation, maar vooral met hulp van andere stations in Servië, Montenegro en waarschijnlijk ook Bosnië zijn aangestuurd.

De luchtmacht spreekt dan ook van een nogal gelukkige combinatie van techniek en improvisatie. „Degene die succesvol was, heeft die avond de lotto gewonnen”, aldus een hoge Amerikaanse officier in de krant.

De piloot van de stealth kon zich overigens met zijn schietstoel redden. Hij werd na een actie van een speciale eenheid in veiligheid gebracht. De Amerikanen vermoeden overigens dat Servische „spotters” op de Italiaanse NAVO-bases in Italië nauwgezet volgen welke vliegtuigen opstijgen en landen, om zo een eerste beeld te krijgen van mogelijke routes, op basis van de tijd dat de kisten in de lucht waren. Servisch personeel van radarinstallaties kan met die wetenschap zelf beter bepalen wanneer en waar ze moeten kijken naar eventuele vage tekenen van een stealth op hun radarschermen.

Het Joegoslavische leger gebruikt de radar het liefst zo min mogelijk, om eventuele ontdekking door de NAVO-vliegtuigen tot een minimum te beperken.