VS versterken leger
met Apache-helikopters

WASHINGTON – De Verenigde Staten hebben besloten 24 Apache-gevechtshelikopters naar Albanië te sturen, plus 2600 man troepen en 18 raketlanceerinstallaties. Met de helikopters wordt de slagkracht van de NAVO beduidend groter, omdat Servische tanks en manschappen vanaf geringe hoogte en afstand, en dus met grote precisie, onder vuur kunnen worden genomen.

De Amerikaanse president Bill Clinton bevestigde gisteren dat de VS zich verplicht voelen de Kosovaarse vluchtelingen te helpen en zwoer „vol te houden tot wij zegevieren.” Clinton zei verder dat het betere weer de NAVO in staat zal stellen de Servische troepen in geheel Kosovo tot doelwit van haar acties te maken. Hij wees kritiek van de hand dat zijn regering zich te weinig gelegen had laten liggen aan bezorgdheid in militaire kringen dat luchtaanvallen ontoereikend zijn om de Joegoslavische president Slobodan Milosevic te stoppen.

Clinton zei verder dat Milosevic zich heeft laten kennen als „een dictator die herhaaldelijk heeft laten blijken dat hij liever over puinhopen regeert dan in het geheel niet.”

Clinton benoemde Brian Atwood, het hoofd van Usaid, tot leider van een team dat de Amerikaanse hulpinspanningen gestalte moet geven. Een van de hoofdtaken zal zijn het inrichten van een kamp voor de opvang van zo'n 20.000 vluchtelingen.

Clinton erkende dat de NAVO verrast was geweest door het tempo van de ontwikkelingen. Hij zei dat er voorbereidingen waren getroffen om een half miljoen vluchtelingen gedurende 3 maanden op te vangen, maar dat niet was gerekend op de huidige crisis. „Het is onmogelijk volledig voorbereid te zijn op de chaos die dit soort wreedheid veroorzaakt”, merkte Clinton op.

De Amerikaanse minister van defensie, William Cohen, zei dat de NAVO zich nu zal richten op de tanks en de militairen van Milosevic. Volgens Cohen zullen de Servische grondtroepen die verantwoordelijk zijn voor de „afschuwelijke etnische zuivering” in Kosovo, worden uitgeschakeld

Pentagonwoordvoerder Kenneth Bacon zei dat het Amerikaanse leger nu voor het eerst satellietfoto's heeft ontvangen waaruit blijkt dat er „gruweldaden” door de Servische manschappen worden begaan. De foto's laten zien dat „pantserwagens en tanks groepen mensen in een klein gebied bijeendrijven”, zei Bacon.

Bacon erkende dat de Amerikaanse soldaten meer gevaar lopen als ze de Joegoslavische troepen van dichterbij aanvallen. Hij stelde echter dat de manschappen daar voldoende voor getraind zijn. Bovendien zijn de extra raketlanceerinstallaties bedoeld voor de bescherming van de Apaches. De korte- en middellangeafstandsraketten kunnen de luchtafweer van de Serviërs uitschakelen, aldus het Pentagon. Ook zal er luchtsteun komen vanuit Amerikaanse bases in Duitsland, in de vorm van Chinook-vrachthelikopters en UH-60- Blackhawk-traumahelikopters. Mogelijk zullen er ook tanks van het type M1-Abrams vanuit Duitsland worden overgebracht naar de Balkan, zeiden zegslieden in het Pentagon.

NAVO-opperbevelhebber Wesley Clark had vorige week al gevraagd om vergroting van de slagkracht. De Noord-Atlantische Raad, het bestuursorgaan van de verdragsorganisatie, gaf maandag toestemming voor het inzetten van het extra Amerikaanse materieel hangende de instemming van de Albanese regering. NAVO-woordvoerder Jamie Shea zei dat de NAVO–ambassadeurs een verzoek van NAVO-chef Javier Solana aan Albanië voor het inzetten van de Amerikaanse uitrusting en manschappen vanaf Albanees grondgebied hadden goedgekeurd.

Bacon zei dat de 24 helikopters in 7 tot 10 dagen in Albanië kunnen zijn. Militaire woordvoerders zeiden vertrouwelijk dat het wel eens 2 weken of langer zou kunnen duren voor het volledige contingent van 2600 manschappen ter plekke is.

De Washington Post meldde gisteren dat de Amerikaanse chefs van staven in de weken voorafgaande aan de NAVO-aanvallen geen voorstander waren van militair optreden. De leiders van de verschillende krijgsmachtonderdelen zouden zich hebben uitgesproken voor strengere economische sancties tegen Joegoslavië. Ze betwistten het standpunt van minister Madeleine Albright van Buitenlandse Zaken dat het Servische optreden zou kunnen leiden tot destabilisatie van de Balkan en Europa, aldus de krant. Ook twijfelde de legerleiding eraan of er Amerikaanse belangen op het spel stonden in Kosovo, meldde de krant, die zich beroept op bronnen bij de legerleiding.

Cohen sprak het bericht tegen. Hij stelde dat de chefs van staven unaniem instemden met de luchtaanvallen, omdat ondanks de beperkingen ervan de geloofwaardigheid van de NAVO in gevaar was.

Volgens Bacon is de inzet van Apaches een logische uitbreiding van de luchtaanvallen en vormt hij geen voorbode van de inzet van grondtroepen. Beide partijen in de Amerikaanse Senaat drongen er bij Clinton op aan de mogelijkheid van het sturen van grondtroepen niet langer uit te sluiten. Volgens de senatoren wordt Milosevic bij zijn aanvallen op etnische Albanezen in Kosovo in de kaart gespeeld door het reeds bij voorbaat uitsluiten van de stationering van grondtroepen. Niettemin benadrukte de nationale veiligheidsadviseur in Washington, Sandy Berger, dat het sturen van grondtroepen niet in het nationaal belang is van de VS.

De Britse premier Tony Blair sloot gisteren uit dat Britse soldaten bij een grondoperatie in Servië zouden worden betrokken. In The Sun schreef Blair dat hij nog steeds optimistisch was over het te behalen succes van de NAVO. „Het was niet realistisch om te denken dat (Milosevic) binnen 12 dagen zou stoppen met de barbarij die in Kosovo van huis tot huis gaat. Maar gestopt zal hij worden”, aldus de Britse eerste minister.