Ook F-16-piloot draait eigen was

In een grote witte tent op de basis staat een batterij wasmachines opgesteld, waarvan de gebruiksaanwijzing makkelijk is te lezen; een kind kan de was doen. Dus zeker ook een F-16-piloot die getraind is in het bedienen van de modernste computers en dodelijke wapensystemen. In het midden van de tent staan een paar strijkplanken met strijkijzers voor de pietjes precies die een scherpe vouw in hun broek willen hebben.

Afgezien van hun wasjes hoeven de piloten zich verder niet te bekommeren om hun natje en hun droogje. Ook kunnen ze het onderhoud van hun kisten overlaten aan technici en laders die belast zijn met het aanbrengen van de raketten. Naast de ruim dertig piloten werken op de basis circa 350 mensen, onder wie enkele tientallen vrouwen. Zij zijn in ploegendiensten 24 uur per dag in touw om de basis operationeel te houden.

Sinds de acties boven Servië vorige week begonnen, draaien de meesten dag-, en nachtdiensten van 12 uur. „Eerst hadden we alleen dagdiensten, maar nu draaien we continu door”, aldus het hoofd van de horecadienst op de basis. Voor hem en zijn tien man keukenpersoneel is het aanpoten om ook 's nachts maaltijden te verzorgen voor de vertrekkende en terugkerende piloten en het grondpersoneel. Hij heeft nog geen problemen ondervonden: „Het lukt, als je het maar simpel houdt.”

Het meeste voedsel koopt hij in een nabijgelegen stadje. Af en toe probeert hij toch iets bijzonders te doen. „Zo reed ik pas langs een groenteboer die aardappels had uitgestald. Toen ik zag dat op die kisten Leeuwarden stond, heb ik ze gelijk allemaal gekocht. Dat was toch leuk voor de mensen hier.”

Aalmoezenier
Ook de eenheid logistiek maakt overuren. De eenheid heeft vooral veel werk verzet toen de Nederlanders in januari moesten verhuizen van de vliegbasis Villafranca naar het zuidelijke Amendola. De mannen hebben hard gewerkt aan de aanleg van de infrastructuur, het plaatsen van tenten, toiletblokken en werkplaatsen en het aanbrengen van camouflagenetten.

De netten dienen vooral als bescherming tegen de zon en niet zo zeer tegen eventuele Servische wraakacties. Volgens het hoofd van de dienst logistiek heeft de recente verhuizing geen nadelige invloed op de luchtacties. „De basis snel operationeel maken was wel lastig, maar uiteindelijk wel te doen.”

Voor de aalmoezenier en de psycholoog is sinds het uitbreken van de gevechten nog het minst veranderd. „Wel is er onder de mensen iets meer aandacht voor levensbeschouwelijke en existentiële vragen, maar dat is logisch”, aldus de aalmoezenier. Mocht hij zelf nog problemen krijgen, dan kan hij zich altijd nog wenden tot de psycholoog, zegt hij lachend.

Als pastoraal werker houdt hij op de basis oecumenische diensten voor mensen met een verschillende kerkelijke achtergrond. Hij ziet zichzelf niet zozeer als hulpverlener, maar als „zingever”, die ingaat op vragen zoals: „Hoe sta je in het leven.” Onlangs hield hij een drukbezochte bezinningsavond met als thema ”De ontwikkeling van geweld en vijandschap in de Bijbel.”

Paastak
De F-16-piloten die oorlogsmissies boven Servië uitvoeren, hebben nog niet bij hem aangeklopt. Hij spreekt ze wel, maar dan aan de bar onder het genot van een drankje. „Aan de bar kun je ook hele goede gesprekken voeren.” De ”aal” denkt dat de meeste piloten de vragen die ze hebben over hun taak en kwesties als leven en dood „heel goed kunnen plaatsen.” Hij houdt wel rekening met de mogelijkheid dat dat in de toekomst kan veranderen als de piloten meer direct betrokken raken bij de oorlog in Kosovo.

Ook de psycholoog denkt dat hij een goed beeld heeft van het geestelijk „wel en wee van de mensen” en volgens hem is daar niets mis mee. „Nou ja, iedereen loopt natuurlijk wel eens met de gedachte dat er mogelijk doden zijn gevallen”, bij een luchtactie. Hij denkt dat de vliegers veel steun aan elkaar hebben en deze kwesties onderling vaak samen bespreken.

In het kerkje dat op de vliegbasis staat, deelt de Italiaanse pater aan het einde van een mis aan de gelovigen en aanwezige militairen een paastak uit. Daarop staat een tekst van Gandhi: „Schenk liefde aan iemand die geen liefde heeft en breng licht daar waar duister is.”