Buitenland29 maart 1999

Paradepaardje
uit Golfoorlog

RIJSWIJK – De F117 stealth bommenwerper die zaterdag neerstortte ten westen van Belgrado, maakte in januari 1991 zijn opwachting in een oorlogssituatie.

Door zijn opmerkelijke vormgeving, bedoeld om uit beeld van de vijandelijke radar te blijven, voerde de F117 succesvolle missies uit boven onder meer Bagdad.

De eenpersoonstoestellen, die zo'n slordige 100 miljoen gulden per stuk kosten, zijn bommenwerpers pur sang. De opvallend zwarte platte kist kan geen luchtgevechten voeren. De F117 is in staat twee lasergeleide bommen mee te voeren van elk zo'n 750 kilo.

De stealth toestellen kunnen eigenlijk alleen 's nachts worden ingezet. Ze zijn in staat vanaf grote hoogte en vanuit scherpe hoek bommen los te gooien, hetgeen de projectielen effectiever maakt.

Het gevaarte, net als de F16 geproduceerd door Lockheed Martin, weegt 23,8 ton. De F117 is 13,23 meter breed en 19,80 meter lang. Het driehoekige toestel, met een tweeledig staartstuk, is alleen bij de Amerikanen in gebruik.

De eerste plannen voor de F117, ook wel Nighthawk genoemd, stammen uit 1973. Onder de codenaam Have Blue onderzochten de vliegtuigbouwers mogelijkheden om radar te omzeilen. De eerste experimentele toestellen vlogen in 1977. In juni 1981 reed de eerste volwaardige F117 de fabriek uit.