NAVO gaat voorlopig
door met luchtacties

Volgens generaal Clark zijn in de eerste 'bommennacht' drie Joegoslavische Mig-gevechtsvliegtuigen neergeschoten, waarvan één door een Nederlander. Het betreft hier Mig-29's, dus de modernste toestellen waarover de Joegoslavische luchtmacht beschikt.

De zeventig toestellen die in de eerste nacht van bombardementen zijn ingezet, waren allen veilig op hun basis teruggekeerd, aldus stafchef Clark gisteren tijdens een persconferentie op het NAVO-hoofdkwartier in Brussel. Belgrado had eerder gemeld dat twee NAVO-toestellen en zes kruisraketten waren neergehaald.

De NAVO kondigde aan dat de aanvallen „systematisch” en „in verhevigde mate” zullen worden opgevoerd totdat de Joegoslavische president Slobodan Milosevic het offensief van zijn troepen in Kosovo beëindigt en het internationale vredesplan (Rambouillet) voor de provincie accepteert. Het geallieerde offensief „zal net zo lang en lastig zijn als president Milosevic dat wil”, zo preciseerde NAVO-opperbevelhebber Clark zijn boodschap aan Belgrado. „Wij zullen systematisch en steeds heviger aanvallen, verstoren, beschadigen, vernielen en uiteindelijk, tenzij president Milosevic aan de eisen van de internationale gemeenschap voldoet, deze strijdkrachten en hun faciliteiten en ondersteuning verwoesten”, aldus Clark.

Succes
Na het opmaken van de balans zei NAVO-secretaris-generaal Javier Solana op de drukbezochte briefing in het NAVO-kantoor dat de eerste dag van de luchtacties „een succes” was geweest. Clark verklaarde dat drie Joegoslavische Mig-gevechtsvliegtuigen waren neergehaald, twee door Amerikaanse F-15's en een door een Nederlandse F-16.

Solana wees erop dat de NAVO niet in oorlog is met de Servische bevolking, „maar met het regime en met het leger”, die al jarenlang de vrede op de Balkan belemmeren.

In de nacht van woensdag op donderdag zijn 8 uur lang veertig doelen in heel Joegoslavië met kruisraketten en lasergestuurde bommen aangevallen, zo werd tijdens de NAVO-persconferentie in Brussel meegedeeld. Het Joegoslavische leger meldde aanvallen op meer dan vijftig militaire objecten, waaronder wapenfabrieken. Volgens het Joegoslavische leger zijn door de bombardementen zeker tien doden en tientallen gewonden gevallen. De Servische minister van Volksgezondheid had het gisteren over meer dan zestig deels zwaargewonden alleen al in de streek van Belgrado. De Servische tv liet beelden zien van gewonde vrouwen, kinderen en bejaarden. Maar NAVO-generaal Clark twijfelde aan het waarheidsgehalte van deze beelden. Het centrum van Belgrado bleef intact, zei hij.

Op last van de NAVO is het luchtruim boven Joegoslavië, Albanië en Macedonië gesloten. Dit is in Brussel meegedeeld door een woordvoerder van Eurocontrol, de Europese luchtverkeerscontroledienst.

Na een nacht waarin ongeveer veertig doelen werden bestookt, feliciteerde Milosevic de Joegoslavische strijdkrachten met het „dappere verzet” dat zij hadden geboden. Het Joegoslavische ministerie van Defensie noemde de aanvallen een „ongekende misdaad” ter ondersteuning van etnisch Albanese „terroristen.” Hoewel de schade volgens officiële Joegoslavische bronnen minimaal was, meldde de Russische generale staf in Moskou dat vijf militaire vliegvelden, twee fabrieken, een communicatiecentrum, verschillende kazernes en een opleidingskamp van de politie zwaarbeschadigd waren.

Veel Europese en Aziatische leiders hebben gezegd dat de luchtacties noodzakelijk zijn om een einde te maken aan het geweld in Kosovo. NAVO-chef Solana benadrukte gisteren nog eens de eensgezindheid van het bondgenootschap om tot deze „legitieme” actie te komen. Rusland en China hebben echter onmiddellijke stopzetting van de acties geëist. Rusland zal echter niet militair ingrijpen om de NAVO-aanvallen op doelen in Joegoslavië te stoppen. Hoewel Rusland van oudsher een bondgenoot is van de Serviërs, zijn de mogelijkheden van Rusland om Joegoslavië te hulp te komen beperkt. Het eens zo machtige land is militair geen grootmacht meer en is bovendien te zeer afhankelijk van westerse hulp om de noodlijdende economie weer tot leven te wekken. Het opzeggen van het Partnerschap voor Vrede, dat de militaire samenwerking tussen de NAVO en voormalige Sovjetstaten moet bevorderen, zal Rusland vermoedelijk meer pijn doen dan de NAVO.