Buitenland25 maart 1999

Nederlandse correspondent opgepakt

Serviërs intimideren
westerse journalisten

Van onze buitenlandredactie
BELGRADO – De Nederlandse journalist Harald Doornbos is vanmorgen in Belgrado gearresteerd. Doornbos had zojuist een bijdrage geleverd voor het Radio 1 Journaal toen hij rond 8.00 uur werd opgepakt.

Het is niet bekend waarom de Nederlander is aangehouden. Eerder in de ochtend liet de Servische politie 29 buitenlandse journalisten vrij die gisteravond waren opgepakt. Een Belgische journalist is het land uitgezet. NOS-medewerker James Kliphuis meldde de aanhouding van Harald Doornbos vanuit het Hyatt-hotel in Belgrado.

De Servische politie liet vanochtend vroeg 29 buitenlandse journalisten vrij die gisteravond na de eerste NAVO-aanvallen in Belgrado waren opgepakt.

De vrijgelaten journalisten bevonden zich ten tijde van hun arrestatie op het dak van het Hyatt-hotel om de NAVO-bombardementen op de Servische hoofdstad Belgrado te kunnen gadeslaan. De politie gaf als reden dat het dak een te onveilige plaats zou zijn. De reporters werden naar een politiebureau gebracht en ondervraagd. Van de hoteldirectie hadden zij toestemming gekregen om zich op het dak te begeven.

Onder de arrestanten waren verslaggevers van de Amerikaanse televisiestations CNN en NBC, verslaggever Frank van Vliet van De Telegraaf en GPD-journalist Hans Gertsen. De Belgische journalist Philip Deprez, correspondent van de krant Le Soir en de televisiezender RTBF, kwam na langer te zijn vastgehouden ook vrij. Hij moet echter het land verlaten, evenals een journaliste van de Franse krant Libération en een medewerker van het Amerikaanse tv-station ABC.

De Joegoslavische autoriteiten hebben ook beslag gelegd op uitzendapparatuur van westerse televisiestations. De uitzendapparatuur behoorde tot de European Broadcasting Union en werd gebruikt door de Amerikaanse televisienetwerken CNN, ABC, CBS een NBC. Verslaggever Brett Sadler van CNN meldde dat hij bedreigd is door functionarissen in burger toen hij met enkele collega's probeerde een reportage te versturen vanuit Pristina. Een van de functionarissen hield twee kogels in zijn hand en zei dat die voor het CNN-personeel bestemd waren. Op de Joegoslavische televisie is CNN uitgemaakt voor „leugenfabriek”, zei Jordan van CNN.

Radio B92
Gistermorgen in alle vroegte drong de Servische politie de studio binnen van radio B92 in Belgrado, het enige onafhankelijke radiostation in Joegoslavië. Zij arresteerde hoofdredacteur Veran Matic en overhandigde een waarschuwing om geen computers en elektronische media te gebruiken. Als enige reden werd aangegeven dat de zender het toegestane vermogen overschreed. Uit vrees voor geweld tegenover Matic schortte het personeel de uitzendingen op. Na een 8 uur durend verblijf op het politiebureau werd de hoofdredacteur vrijgelaten.

Radio B92 is inmiddels weer te beluisteren doordat het station zijn nieuws via Internet de wereld in stuurt. Dat gebeurt via een telefoonverbinding met de Amsterdamse provider XS4All. De BBC verspreidt de berichten vervolgens via een satelliet naar lokale radiostations in Joegoslavië.

Een van de initiatiefnemers van Radio B92 zei in oktober vorig jaar dat er noodscenario's zijn om die verbinding in stand te houden, zelfs als de overheid de telefoonlijnen doorsnijdt. Het station zal dan overschakelen op laptopcomputers en een satelliettelefoon.

Ook kranten ontkomen niet aan de censuur. De laatste Albanese krant Koha Ditore is maandagmiddag zo zwaar beboet dat er gisteren geen enkele krant kon verschijnen. Vorige week moesten ook enkele andere kranten hoge boetes betalen.