Buitenland

Opnieuw tienduizenden Kosovaren op de vlucht

Serviërs heroveren
gebied rond Pristina

BELGRADO/PRISTINA – De jongste gevechten tussen Servische troepen en etnisch Albanese opstandelingen rond de provinciehoofdstad Pristina, lijken in het voordeel van de Serviërs te zijn beslecht. Zij meldden militaire successen. Inmiddels zijn sinds begin deze week volgens Albanese bronnen zeker 30.000 Kosovaren op de vlucht geslagen voor het geweld in Kosovo.

De strijd rond Pristina richtte zich de afgelopen dagen op de kolenmijn van Belacevac, die grondstof levert aan de elektriciteitscentrale van Obilic. Die voorziet Kosovo en een deel van Macedonië en Griekenland van stroom.

De Servische staatsradio meldde dinsdag de herovering door de Serviërs van de mijn en het naburige dorp Ade, ongeveer 15 kilometer ten westen van de Kosovaarse hoofdstad Pristina. Aan Servische zijde zouden daarbij geen doden zijn gevallen. Wel doodden Servische troepen drie leden van het Kosovo Bevrijdingsleger UCK, zo meldt het Kosovo Informatiecentrum vanuit Pristina.

Sinds gisterochtend is de kolenmijn weer in bedrijf. De werkzaamheden waren negen dagen geleden gestaakt, nadat aanhangers van het Kosovo Bevrijdingsleger (UCK) de installatie hadden veroverd.

Het Kosovo Informatiecentrum, dat dicht bij het etnisch Albanese leiderschap staat, ontkende dat het UCK zich heeft moeten terugtrekken.

Intussen heeft het Kosovo Bevrijdingsleger zich gisteren in het westen van Kosovo gehergroepeerd om zich Servische politietroepen van het lijf te houden. Volgens de politie hebben de UCK-strijders zich in de westelijke regio Drenica teruggetrokken.

Leiders van zestien Kosovaarse politieke partijen probeerden gisteren op een bijeenkomst in Pristina op één lijn te komen met de gewapende beweging. Zij werden het niet eens, maar komen zondag opnieuw bijeen. Ook Ibrahim Rugova, de leider die door de meeste Kosovaren wordt gesteund, nam aan het overleg deel. Rugova wilde na afloop niets kwijt, maar nu de gewapende tak aan steun wint, kan hij er waarschijnlijk niet onderuit om met het UCK samen te werken.

Interventie
De Duitse minister van buitenlandse zaken, Kinkel, heeft gisteren gezegd dat de Kosovaren duidelijk moet worden gemaakt dat zij niet moeten rekenen op onmiddellijke interventie van de NAVO. Kinkel zei dat de Verenigde Naties waarschijnlijk geen mandaat zullen afgeven voor een dergelijk ingrijpen omdat Rusland en China tegen zijn. Als de westerse landen in Kosovo zouden ingrijpen zonder in elk geval de steun van Rusland, zou dat de Russische bemiddelingspogingen kunnen schaden.

Kinkel kondigde aan dat hij volgende week op een bijeenkomst van de Contactgroep voor ex-Joegoslavië in Bonn een vijfpuntenplan naar voren zal brengen. Het plan behelst een onmiddellijk staakt-het-vuren; overname door de Veiligheidsraad van de westerse sancties tegen Joegoslavië en van de besluiten van bijeenkomsten in Londen en Moskou; ontwikkeling van basiselementen van een autonomieregeling omdat de betrokken partijen zelf niet in staat zijn een dialoog te beginnen; stationering van een groot aantal internationale waarnemers in Kosovo en een regionaal programma voor vluchtelingenopvang zodat Duitsland niet met nog meer vluchtelingen wordt overspoeld. In de Noorse hoofdstad Oslo zei de Amerikaanse Balkan-gezant Richard Holbrooke dat mogelijk al volgende week de eerste internationale waarnemers in Kosovo zullen worden gestationeerd.

Aanslag
Inmiddels lijkt de strijd om Kosovo ook buiten de Servische provincie te worden uitgevochten. Een medewerker van het Kosovo Informatiecentrum in Genève raakte gisteren bij een aanslag gewond. De man werd getroffen door een kogel toen hij zich probeerde te verweren tegen twee gemaskerde en bewapende aanvallers die het centrum waren binnengedrongen. Vermoed wordt dat er politieke motieven voor de aanslag zijn.