Amerikanen plots voor
overleg naar Kosovo

PRISTINA/BELGRADO/BRUSSEL – De Amerikaanse gezanten Holbrooke en Gelbard hebben tijdens de weekwisseling overleg gevoerd met alle partijen in de crisis rond de opstandige Servische provincie Kosovo. Hun verrassende poging die moet leiden tot een doorbraak in de impasse rond internationale bemiddeling, bleef vooralsnog zonder resultaat. De oriënterende missie naar de onrustige regio was pas kort voor het vertrek van de Amerikanen bekendgemaakt.

Gelbard en Holbrooke hadden voor gisteravond een ontmoeting met de Albanese regering in Tirana geregeld. Die eist een sterkere internationale druk op Belgrado. De twee Amerikanen zouden vandaag terugkeren naar Belgrado voor een lunch met de Joegoslavische president Milosevic.

Gisteren, eerder op de dag, had het duo in de provinciehoofdstad Pristina gesproken met de leider van de rebellerende Albanese meerderheid in Kosovo, Ibrahim Rugova. De Amerikanen wilden na afloop niet ingaan op de inhoud van het overleg. Holbrooke zei geen kant-en-klaar Amerikaans vredesplan te hebben: „Wij zijn hier om te luisteren en te leren”.

Zaterdag spraken Holbrooke en de Amerikaanse Balkan-gezant Gelbard in Belgrado 4,5 uur met Milosevic. Zij slaagden er echter niet in hem zover te krijgen dat hij internationale bemiddeling bij de onderhandelingen over de toekomst van Kosovo accepteert. De Kosovo-Albanezen stellen buitenlands toezicht juist als voorwaarde voor de start van het overleg.

Holbrooke hielp in 1995 in het Amerikaanse Dayton een einde te maken aan de oorlog in Bosnië. Balkan-gezant Gelbard was bij zijn vorige bezoek aan Joegoslavië niet ontvangen door Milosevic, omdat de Joegoslavische president de Amerikanen een te pro-Albanees standpunt verweet.

Een woordvoerder van Milosevic zei na het gesprek van zaterdag dat Joegoslavië niet wijkt voor de politiek van internationale druk en inmenging in binnenlandse aangelegenheden. Milosevic hield de gezanten voor dat de kwestie-Kosovo met politieke middelen maar zonder internationale bemiddeling tot een oplossing komt. Hij staafde zijn mening met een referendum vorige maand, waarbij een overgrote meerderheid van de Serviërs zich tegen internationale bemiddeling uitsprak.

De beide gezanten brachten Milosevic de bezorgdheid van de Amerikaanse regering en de internationale gemeenschap over de toestand in Kosovo over.

Uitbreiding sancties
Onze correspondent in Brussel meldt dat de westerse landen de sancties tegen Belgrado hebben uitgebreid. Ze zijn zeer bezorgd over het toenemende geweld in Kosovo en het verzet van president Milosevic tegen buitenlandse bemiddeling. Het besluit viel op de vergadering van de Contactgroep voor Joegoslavië in Londen.

De sancties betekenen een verbod op nieuwe buitenlandse investeringen in Servië en bevriezing van buitenlandse rekeningen van de Joegoslavische en Servische regeringen. De strafmaatregelen zijn uitgevaardigd door de VS, Groot-Brittannië, Duistland, Italië en Frankrijk. Rusland sluit zich er niet bij aan, Canada wel en Japan zal de voorstellen nog bestuderen. De contactgroep wil geen onafhankelijk Kosovo, maar ook geen voortzetting van de huidige situatie. De westerse landen bepleiten een betere status en zelfstandigheid voor Kosovo. Tot zover onze correspondent.

Gisteren werd in Pristina, de hoofdstad van Kosovo, gedemonstreerd door 20.000 etnische Albanezen. Voor het eerst maakten de demonstranten, die elke dag een vreedzame betoging houden voor de onafhankelijkheid van Kosovo, duidelijk dat ze ook het militante Kosovo Bevrijdingsleger steunen. Gisterochtend werd het lijk van een Kosovo-Albanees gevonden in de buurt van zijn dorp. Volgens zijn familie was de man zaterdag ontvoerd door gemaskerde gewapende mannen die hadden gezegd van het Kosovo Bevrijdingsleger te zijn.