Washington zet Irak
verder onder druk

WASHINGTON – De Verenigde Staten hebben gisteren de druk op Irak verder opgevoerd. Washington blijft eisen dat Bagdad de wapeninspecteurs van de Verenigde Naties volledige medewerking verleent. Rusland riep alle partijen op zich terughoudend op te stellen en zich te weerhouden van „plotselinge acties die een tot nieuwe spiraal van spanningen in de Golf kunnen leiden”.

De Amerikaanse ambassadeur bij de VN, Richardson, zei dat Irak de VN-resoluties „minimaal” naleeft. Het enige wat Bagdad heeft gedaan, is de Amerikaanse wapeninspecteurs toelaten, zei hij. Richardson eiste dat Irak „de inspecteurs toegang verleent tot alle plaatsen en alle documenten”.

Bagdad heeft enkele plaatsen, waaronder paleizen van president Saddam, tot „soeverein gebied” uitgeroepen, waar de wapeninspecteurs van Unscom geen toegang hebben. Volgens Washington weigert Irak Unscom de toegang tot 78 „presidentiële paleizen”. De Amerikaanse president, Clinton, sprak over reusachtige installaties, waarvan enkele de grootte hebben „van de Amerikaanse hoofdstad”.

Irak beschuldigde Washington ervan de inspecteurs van Unscom onder druk te zetten met het oogmerk een nieuwe crisis uit te lokken. Richardson noemde dit „weinig gelukkige retoriek” en omschreef de weigering van Bagdad om de inspecteurs overal toe te laten als „niet hoopgevend”.

Iedereen op aarde
De Amerikaanse minister van defensie, William Cohen, zei dat Irak nog altijd bezig is de wapeninspecteurs van de VN te bedriegen en te ontwijken. Na een gedwongen pauze van ruim drie weken vervolgden de wapeninspecteurs zaterdag hun controlewerkzaamheden. Cohen reageerde klaarblijkelijk op suggesties van Rusland dat de wapeninspecties sneller moeten afgerond. „Dit is een project voor lange termijn, niet iets dat in zo'n korte periode als Saddam Hoessein zou willen voorbij is”, aldus Cohen.

De Amerikaanse bewindsman zei dat Irak „wellicht genoeg” van het dodelijk chemische wapen VX had geproduceerd „om iedereen op aarde te doden”. „Eerst zeiden zij dat ze maar een beetje VX hadden aangemaakt, waarvan een druppeltje op je vinger genoeg is om binnen enkele ogenblikken de dood te verzoorzaken. Nu denken de VN dat Saddam mogelijk 200 ton VX heeft liggen. En dat is genoeg om elke man, vrouw en kind op aarde te doden”.

In de jaren voorafgaand aan de Golf-oorlog voerde Irak honderden tonnen chemicaliën in die nodig zijn om VX te maken. Na de oorlog zei Bagdad dat de pogingen om het gas te maken waren mislukt. Maar de VN zeggen bewijzen te hebben dat Irak in staat is het giftige goedje te produceren, maar niet over bewijzen te beschikken dat Irak dat ook daadwerkelijk heeft gedaan, laat staan 200 ton ervan.

De VN-wapeninspecteurs verrichtten gisteren opnieuw inspecties in Irak zonder daarbij belemmering te ondervinden.

Vergeven
De New York Times zegt dat Irak de afgelopen twee jaar de wapeninspecteurs heeft bespioneerd om erachter te komen welke installaties zij van plan waren te inspecteren. Gegevens van het verkenningsvliegtuig U-2 dat boven Irak heeft gevlogen, hebben aangetoond dat de Irakezen de plaatsen kenden die de VN-wapenexperts wilden bezoeken, waardoor zij bepaalde wapens konden verplaatsen. Het blad zei zich te baseren op Amerikaanse regeringsbronnen.

De Irakezen gebruikten vooral elektronische afluisterapparatuur om de VN-teams in Irak te bespioneren. Volgens sommige bronnen zouden zij dit zelfs kunnen doen in het VN-hoofdkwartier in New York.

De president van de Golfstaat de Verenigde Arabische Emiraten heeft gisteren de Arabische landen opgeroepen de Iraakse leider Saddam Hoessein te vergeven en hem een nieuwe kans te geven. Sjeik Zayed bin Sultan Al Nahyan verklaarde dat de Arabieren het voorbeeld van de westerse wereld moeten volgen die na de Tweede Wereldoorlog Duitsland vergaf. „Saddam Hoessein moet een nieuwe kans krijgen zodat hij kan bewijzen dat hij serieus is en een oprechte broeder”, aldus sjeik Zayed, wiens olierijke Golfstaat deelnam aan de onder Amerikaanse vlag opererende anti-Irakcoalitie in 1991.