Buitenland8 november 2000

Kiesmannen stemmen
naar eigen geweten

WASHINGTON – Indien George W. Bush in de staat Florida blijkt te hebben gewonnen, lijkt alleen een wonder zijn verkiezing tot president nog in de weg te kunnen staan. Helemaal uitgesloten is dit wonder echter niet. Twee mensen kunnen wellicht geschiedenis schrijven.

Officieel wordt de president op 18 december gekozen door het college van 538 kiesmannen uit de 50 staten plus het stedelijk district Washington. In 25 staten zijn de kiesmannen gebonden aan de uitslag van de verkiezingen, maar in de andere 26 is dit niet zwart op wit vastgelegd. Sinds 1789 kwam het acht keer voor dat een kiesman brak met de traditie en op eigen houtje stemde.

Gezien de nipte overwinning die Bush lijkt te gaan behalen, wordt er druk gespeculeerd over de optie van „ontrouwe” kiesmannen. Immers, als Bush wint in Florida en Gore de staat Oregon op zijn naam schrijft, wordt de uitslag 271 kiesmannen voor Bush en 267 voor Gore. Twee leden van het kiescollege kunnen dan de wereld op zijn kop zetten en een gelijkspel forceren.

In dat geval zal het Huis van Afgevaardigden de nieuwe president moeten aanwijzen. De 435 leden stemmen dan per staat. Wie per staat een meerderheid van de afgevaardigden achter zich krijgt, heeft de stem van die staat. De steun van 26 staten is genoeg voor de overwinning. De vice–president wordt dan gekozen door een tweederde meerderheid onder de honderd leden van de senaat. Het is dus ook nog mogelijk dat Bush wordt opgescheept met Gore's 'running mate' Lieberman als tweede man.