Buitenland 27 september 2000

Bush en Gore bijna gelijk in peilingen

'Kleine' kandidaten
niet bij tv-debat

Van onze correspondent
NEW YORK – De kandidaten van kleine partijen doen niet mee aan de televisiedebatten in de Amerikaanse verkiezingscampagne. Dat betekent dat onder anderen Ralph Nader van de Groenen en Pat Buchanan van de Hervormingspartij worden uitgesloten van het eerste debat, dat volgende week dinsdag plaatsvindt in Boston.

De zogeheten Commission on Presidential Debates, waarin vertegenwoordigers van de Democratische Partij en de Republikeinse Partij zitten, heeft een grens van 15 procent van de stemmen in opiniepeilingen gesteld als maatstaf voor deelname aan de debatten. „Dat betekent dat volgende week alleen Republikeins presidentskandidaat George Bush en Democratisch kandidaat Al Gore aan het debat zullen deelnemen”, aldus een verklaring van de commissie. Nader, Buchanan en vertegenwoordigers van enkele andere partijtjes halen in de peilingen nauwelijks enkele procenten. Niettemin bestrijden zij het besluit van de commissie als „dictatuur van de grote partijen.”

Theoretisch blijft deelname aan de debatten mogelijk als een van de partijen boven de grens van 15 procent komt. De commissie neemt voor elk van de drie debatten een formeel besluit over deelname op basis van de laatste peilingen. Praktisch betekent dit echter dat de kandidaten van kleine partijen van deelname aan de tv-debatten worden uitgesloten. Zij ervaren dit als schadelijk voor hun verkiezingskansen, omdat de meeste Amerikanen hun politieke mening vormen op basis van informatie via de televisie. De drie debatten tussen presidentskandidaten en het ene debat tussen de twee kandidaten voor het vice-presidentschap worden op toptijden uitgezonden door alle grote televisiezenders.

Christian Coalition
De debatten kunnen een grote invloed hebben op de verkiezingen op 7 november, zeker nu volgens de laatste opiniepeilingen Bush en Gore nauwelijks voor elkaar onderdoen. Beide kandidaten bereiden zich tussen het gewone campagnewerk door op het eerste debat voor. Intussen wordt er zorgvuldig voor gewaakt te extreme standpunten in te nemen, want algemeen wordt verwacht dat de zwevende kiezer de beslissende stem zal uitbrengen. Dat is een van de redenen waarom Bush een uitnodiging om de conferentie van de conservatieve Christian Coalition bij te wonen heeft afgezegd. Voor zijn vader (in 1992) en voor de Republikeinse kandidaat Dole (in 1996) was zo'n besluit onmogelijk geweest. De Christian Coalition heeft de laatste jaren echter belangrijk aan invloed verloren binnen het Republikeinse kamp.