„Berging onderzeeboot
is technisch mogelijk”

ROTTERDAM – Berging van de gezonken Russische onderzeeboot Koersk is technisch mogelijk. Dat stelt bergingsbedrijf Smit Tak. De klus zal maanden duren en bijzonder kostbaar zijn, maar als het moet komt de Koersk weer boven water, aldus de Nederlandse berger.

De Russische kernonderzeeboot ligt onder 100 meter ijskoud water. Ondanks die diepte is berging een optie, stelt G. Langelaar van Smit Internationale, het moederbedrijf van bergingsbedrijf Smit Tak bv. Het bedrijf deed tien jaar geleden studie naar de berging van de Russische kernonderzeeboot Komsomolets, die in de Noordelijke IJszee zonk.

„Die lag beduidend dieper. We hebben toen samen met kraanbouwer Heerema een grijper geconstrueerd. Via bokken zouden we de Komsomolets in de grijper nemen en omhoogtrekken. Dat was de enige methode.” De klus ketste af om financiële redenen – de Komsolomolets ligt nog steeds in zijn zeemansgraf.

Volgens Langelaar zijn er verscheidene opties om de Koersk van de bodem weg te krijgen. „Het is mogelijk om er draden onderdoor te graven of trekken en het ding omhoog te hijsen. Als je maar houvast hebt. Dat is het lastige punt.”

Voor liefhebbers van James Bond-achtige taferelen is er ook nog de methode met ballonnen die aan de romp worden gehangen, waardoor de boot naar de oppervlakte stijgt. „Dat behoort tot de mogelijkheden”, zegt Langelaar van Smit Internationale. „Maar op zo'n diepte is dat moeilijk onder controle te houden. We kunnen de ballonnen wel opblazen, maar die zetten uit naarmate de onderzeeboot stijgt. Dat maakt het lastig.”

Hoge kosten
Of de boot ooit het daglicht weer zal zien, is hoogst onzeker. De kosten lonen soms de moeite niet. „Voor een berger is deze diepte diep. Dat maakt de klus kostbaar. Deze wrakken hoeven meestal niet te worden weggehaald, want op die diepte liggen ze goed: er kan niemand tegenaan varen. Vaak wordt dan gedacht: Vervuilende stoffen eruit en laat maar liggen.”

Langelaar ziet de klus wel zitten. „Als wij gevraagd worden en de betaling is goed geregeld, dan doen we het graag. Maar dat vergt maanden voorbereiding en diepgaande studie, want een kant-en-klare oplossing is er niet. En het zal kostbaar zijn, want waarschijnlijk moet apparatuur speciaal voor de klus worden gemaakt. Maar het kan.”

Een prijs wil Smit Internationale niet noemen, maar het gaat al gauw om vele tientallen miljoenen guldens, zo niet honderden. Een berging kan namelijk maanden duren. „Het kan immers aardig spoken op de Barentszzee.”