Buitenland 19 februari 2000

Dossier Oostenrijkse verkiezingen

Ook Nederlanders nemen deel aan actie

Wenen verwacht
massaal protest
tegen regering

WENEN – Het centrum van Wenen stroomt vandaag naar verwachting vol met 100.000 tot 200.000 mensen die protesteren tegen de Oostenrijkse regering. Het is de grootste protestactie tegen de coalitie van conservatieven en extreem rechtsen tot nu toe.

Onder Oostenrijkse scholieren brak gisteren al een spontane staking uit tegen het bewind van de conservatieve ÖVP en de extreem rechtse FPÖ. Duizenden jongeren stroomden naar het centrum van Wenen om hun ongenoegen te uiten.

Het protest van vandaag wordt gehouden onder het motto ”nee tegen racisme, nee tegen rechts extremisme, vóór een pluralistisch en sociaal Oostenrijk”. Zo hoopt het organiserende Democratisch Offensief een groot deel van de bevolking aan te spreken. De kosten van de actie worden grotendeels betaald door de verkoop van werken die door prominente kunstenaars ter beschikking zijn gesteld.

De sociaal-democratische SPÖ, de grootste partij van het land, heeft haar steun betuigd aan de actie. De partij heeft haar aanhangers opgeroepen mee te demonstreren. Ook de Groenen en het Liberaal Forum, een zusterpartij van de VVD, doen mee. Uit andere EU-landen worden ook veel deelnemers verwacht. Vanuit Nederland zijn VVD-Tweede-Kamerlid Cherribi en delegaties van het Auschwitz Comité, het Landelijk Bureau Bestrijding Racisme en andere organisaties gisteren gezamelijk per bus naar Oostenrijk vertrokken. Namens de vakbond FNV is vice-voorzitter Roozemond naar Wenen.

De demonstranten zullen zich vandaag in de namiddag verzamelen op vier punten rond de Weense binnenstad, die ieder een eigen thema hebben meegekregen. Vervolgens wandelen ze naar de Heldenplatz, het hart van de stad.

De leider van de extreem rechtse coalitiepartij FPÖ, Jörg Haider, beschuldigt de organisatoren ervan dat zij „simpele mensen” betalen om deel te nemen. „Het is algemeen bekend dat socialistische jongeren zo'n 300 gulden betalen”, aldus de gouverneur van de deelstaat Karinthië, zelf het voornaamste mikpunt van de acties.

De demonstratie wordt een van de grootste sinds 1945 in het alpenland. In 1993 namen 250.000 mensen deel aan een protest tegen Haider en zijn FPÖ. „Mensen die zaterdag niet naar de Heldenplatz komen, moeten zich afvragen waar zij in 1938 zouden zijn geweest”, zei een van de organisatoren. In 1938 werd Adolf Hitler op hetzelfde plein door een enthousiatste menigte ontvangen.

Tussenlanding
In Amsterdam werd gisteren ook geprotesteerd tegen de opkomst van extreem rechts in Europa. Enkele honderden mensen verzamelden zich op de Dam voor een antiracismemanifestatie. De organisatoren, de Jonge Socialisten (PvdA), wilden vooral hun afkeuring uiten over de deelname van de FPÖ aan de Oostenrijkse regering.

Het mikpunt van alle kritiek, de FPÖ-leider Jörg Haider, was gisteren korte tijd op Nederlandse bodem. Hij maakte op Schiphol een tussenlanding op weg van Canada naar Oostenrijk. Haider wuifde alle internationale kritiek weg. „De FPÖ zal zich niet terugtrekken uit de regering van Oostenrijk, ook al wordt daar vanuit Brussel en Parijs nog zo hard op aangedrongen. Als Europa zich gaat bemoeien met de verkiezingen binnen lidstaten van de Europese Unie, kan de democratie net zo goed worden afgeschaft”, aldus Haider tegen journalisten op Schiphol.

Hij noemde Oostenrijk een klein en moedig land, dat probeert de democratie inhoud te geven. Haider meent dat het beperken van de contacten tussen de afzonderlijke EU-landen en Oostenrijk stupide is.