Klima sluit coalitie met
Haider niet langer uit

WENEN – De Oostenrijkse kanselier Viktor Klima heeft voor de eerste maal gesuggereerd dat zijn sociaal-democratische partij (SPÖ) een bondgenootschap kan vormen met de uiterst rechtse Freiheitlicher Partei (FPÖ) van Jörg Haider. Klima zinspeelt op de mogelijke toenadering in een interview dat vandaag wordt gepubliceerd in het tijdschrift Format.

Klima verwierp eerder steevast de idee van samenwerking met de FPÖ vanwege diens antidemocratische karakter. Nu roept hij de FPÖ op steun te betuigen aan een sociaal-democratisch minderheidsbewind. Verder zegt hij dat een coalitieaanbod alleen kan komen als Haiders partij „nationaal en internationaal als een betrouwbare partner” kan worden gezien.

Haider zegt in de maandageditie van het dagblad Kurier te geloven dat nieuwe verkiezingen de beste oplossing zijn, omdat daardoor meer mogelijkheden voor kabinetsformatie zouden ontstaan. De grootste partij zou de kanselier moeten leveren en de op een na grootste zou de coalitiepartner moeten worden.

De FPÖ, die nu de tweede partij van het land is, stelde zich eerder op het standpunt dat zij niet een sociaal-democratische minderheidsregering wilde steunen. Uit opinieonderzoeken is gebleken dat de FPÖ bij nieuwe verkiezingen als winnaar uit de bus kan komen, omdat de kiezers het zat zijn dat de andere twee grote partijen er niet in slagen een regering te vormen.

Haider kwam internationaal in het nieuws door uitspraken waarin hij het werkgelegenheidsbeleid van Hitler prees en de veteranen van de Waffen-SS als „mannen van eer” omschreef. De FPÖ raakte verder bekend door haar zeer vijandige programma tegenover immigranten.

President Thomas Klestil, die grote invloed heeft op de regeringsformatie, is voorstander van een coalitie tussen de SPÖ en de christen-democratische ÖVP. Een coalitie tussen sociaal-democraten en uiterst rechts ziet hij niet zitten. Als er al met Haider moet worden samengewerkt, dan maar in de vorm van steun aan een sociaal-democratisch minderheidsbewind, aldus Klestil.

Klima spreekt in het interview van „geloofwaardigheid.” Hij zegt te geloven dat de huidige situatie de FPÖ een kans biedt te bewijzen dat zij verantwoordelijkheid voor de staat kan dragen. Klima en Klestil zullen komende week beiden alle partijleiders spreken in een nieuwe poging de impasse in de kabinetsformatie te doorbreken.

Klima's bereidheid met de FPÖ in zee te gaan, komt waarschijnlijk voort uit pogingen binnen de ÖVP deze partij rijp te maken voor samenwerking met uiterst rechts. Minister van Milieu Martin Bartenstein (ÖVP) verklaarde gisteren tegenover de Standard dat zijn partij onderzoekt of samenwerking met de FPÖ mogelijk is. Bartenstein en andere vooraanstaande christen-democratische politici verwijten Klestil dat die heeft nagelaten de mogelijkheid van een bondgenootschap met de FPÖ te onderzoeken.

Fischler
Haider dreigt intussen zelf besprekingen met de ÖVP te beginnen over de vorming van een regeringscoalitie. Haider zei het zat te zijn dat president Klestil hem niet heeft betrokken bij de formatiebesprekingen. In het vraaggesprek met Format zegt Haider dat Klestil bezig is een nationale crisis te veroorzaken. Hij zei dat hij niet van plan is een verzoek af te wachten van de president om met de ÖVP coalitiebesprekingen te beginnen. Wat hem betreft kan de formatie van een FPÖ/ÖVP-regering binnen een week rond zijn.

De Europese commissaris van Landbouw, de Oostenrijkse conservatief Franz Fischler, sluit niet langer uit dat het tot een tot een coalitie komt tussen de FPÖ en de ÖVP. Hij zei dat het buitenland er niet blij mee zal zijn, maar dat elke democratisch gekozen regering moet worden geaccepteerd.