Recensie door dr. C. P. Polderman - 31 december 1998

Geloof en economie

De kapitalistische westerse samenlevingen kennen op dit moment een geweldige materiële welvaart. Dat lijkt het bewijs te zijn dat ons economisch stelsel goed is. Dr. A. van der Rijst heeft grote moeite met deze conclusie en toont in “Geloof en economisch handelen” aan dat het allemaal zo simpel niet ligt. Zeker niet als we vanuit de christelijke levensbeschouwing met deze zaken bezig zijn.

Aangetoond wordt dat het aanbrengen van een scheiding tussen het sacrale en het profane leven geleid heeft tot secularisatie; tot een “zaken-zijn-zakenmentaliteit” en dat zo'n mentaliteit de christen niet past. Met name op het gebied van het aangaan van schulden blijken we ver af te leven van de bijbelse richtlijnen. Van der Rijst duwt ons met de neus op de feiten, roept op tot bezinning en laat zien dat de Bijbel veel meer economische wijsheid bevat dan christenen tot nu toe voor mogelijk hielden.

Het doel van Van der Rijst met zijn boek is vierledig, namelijk:

1. inzicht geven in de invloed van religie en cultuur op het economisch handelen;

2. inzicht geven in de historische ontwikkeling van het ondernemerschap en de ondernemingsfinanciering;

3. inzichtelijk maken dat een deel van de hedendaagse problemen bij ondernemingen te maken heeft met het verschijnsel rentedragend vreemd vermogen en anoniem aandelenkapitaal;

4. inzichtelijk maken dat er een relatie bestaat tussen de richting waarin naar oplossingen gezocht wordt en de levensbeschouwing van waaruit men leeft. Mijns inziens is dr. Van der Rijst in zijn opzet geslaagd.

Het economisch gedrag van mensen wordt verklaard vanuit de motieven en onderliggende waarden en normen. Om de keuze van waarden en normen te kunnen begrijpen, is inzicht nodig in de levensbeschouwing van het desbetreffende individu dan wel van de groep of de cultuur waartoe men behoort.

Zeer terecht wijst Van der Rijst als christen steeds terug naar de Bijbel. Volgens Hebreën 4:12 is het Woord van God ook een oordeler van onze overleggingen en gedachten. Leven naar het Woord zal daarom zichtbaar en concreet gemaakt moeten worden. Van der Rijst zou graag zien dat we als christenen minder werelds en meer bijbels (zouden gaan) leven. Zijn boek is een goede aanzet tot bezinning. Van harte aanbevolen!