Acht verhalen over zussen

Eva Bouman verzamelde en bundelde acht korte verhalen over zussen. Ze zijn tijdens de afgelopen decennia al in andere uitgaven verschenen. Voor het gros geldt dat het beter bij die ene publicatie had kunnen blijven. Onder de auteurs zijn Hermine de Graaf, H. Marsman, Margriet de Moor en Manon Uphoff.

Het thema blijkt niet de enige overeenkomst tussen de bijdragen te zijn. Elk verhaal vertelt meer dan er met woorden uitgedrukt wordt; elk verhaal heeft een (familie)tragedie als motief en van een happy end is nergens sprake.

Razzia
Het verhaal ”Teresa Immaculata” van H. Marsman valt onder meer op doordat het –als enige– niet twee zussen, maar een broer en zus betreft. De hoofdpersonen, beiden rooms-katholiek, worden verliefd op elkaar. De zus raakt zwanger. Schuldgevoelens drijven het tweetal tot wanhoop. Ze besluiten zelfmoord te plegen. De broer doodt zijn zus, maar de poging om zichzelf van het leven te beroven, mislukt. Hij ontwaakt in het ziekenhuis.

Tot zijn ontzetting verneemt hij dat hij wellicht wordt vrijgesproken. Hij smeekt zijn advocaat de doodstraf te bepleiten. Deze besluit aan het verzoek tegemoet te komen, hoewel het zijn carrière zal ruïneren. Een open einde, sobere bewoording en totale afwezigheid van genade en verzoening maken het verhaal des te beklemmender.

Sober en indringend schrijft ook Marga Minco, terwijl ze tegelijk zeer gedetailleerd vertelt over ”De dag dat mijn zuster trouwde”. Dat 3 weken na de bruiloft diezelfde zus en haar man tijdens een razzia uit hun huis werden gehaald, noemt ze slechts één keer. Dit ene zinnetje stempelt echter het hele verhaal, dat voor mij boven de andere uitsteekt.

Modern
Ook de overige auteurs hebben in zeker opzicht een expliciete manier van vertellen en brengen een confronterend verhaal. Je zou hun schrijfstijl ”goed” kunnen noemen, maar dat woord krijg ik niet uit mijn pen. Vloeken zijn daar onder meer debet aan. Alles wat normloos is, passeert de revue: lesbische relaties, kunstmatige inseminatie, seksuele uitspattingen, criminaliteit. Voor de meeste verhalen geldt dat taalgebruik noch boodschap liefelijk of welluidend zijn. De prijs van 9,90 gulden is daardoor voor deze bundel precies 990 centen te veel gevraagd.