|
Recensie door Tineke Goudriaan - 13 september 2000
LaHaye en Jenkins hebben missionair doel
Snelle hightech-uitleg
van Openbaring
Moord, wraak, bedrog en slimme strategie zijn ingrediënten die de christelijke Amerikaanse auteurs Tim LaHaye en Jerry B. Jenkins royaal in hun boekenkookpot gooien. Persoonlijke en wereldwijde rampen hebben bij hen echter een expliciet bijbels kader. In de serie ”De laatste bazuin”, waarvan inmiddels zes delen in het Nederlands verschenen, staat alles in het kader van de ophanden zijnde terugkomst van Christus. De twee Amerikanen geven het bijbelboek Openbaring de meest letterlijke uitleg.
Boeken uit de serie ”De laatste bazuin” (”Left Behind”) leg je niet zomaar weer weg. De laatste zeven jaar van de wereldgeschiedenis zijn spannend, fantastisch en huiveringwekkend, zoals LaHaye en Jenkins die zien. Mensen verdwijnen, grote aardbevingen vinden plaats, sprinkhanen komen uit het niets op en vallen de mensheid aan en demonische ruiters doden eenderde van de wereldbevolking.
Te midden van al het wereldrumoer wachten de gelovigen de gebeurtenissen rustig af. Op een geheime plaats proberen de hoofdpersonen de rampspoed en beproevingen te doorstaan. Ze leven in het vertrouwen dat niets gebeurt zonder Gods wil en zien uit naar de uiteindelijke verlossing. Intussen gaat hun gevecht tegen Nicolae Carpathia, de antichrist, door en zenden twee roepende getuigen aan de Klaagmuur hun boodschap de wereld in – totdat hun tijd, 42 maanden, voorbij is.
Zestien talen
Het brein achter het apocalyptische drama is dr. Tim LaHaye. De „bijbelexpert en profetiegeleerde” is in Amerika een bekend schrijver, predikant, adviseur, tv-commentator en spreker over gezinsleven en bijbelprofetie. Hij heeft zich jarenlang in bijbelse profetieën over de eindtijd verdiept. Twee jaar geleden vloog hij in een vliegtuigje en dacht: Wat zal er gebeuren als de opname nu plaatsvond en de piloot ontdekte dat zijn passagiers verdwenen waren? De gedachte bracht hem tot het plan de bijbelse profetieën te verwerken in een spannende roman.
De pen van de witbebaarde Jerry B. Jenkins doet de rest; de schrijver vult de theoloog aan. Niet zonder gevoel voor humor noemt Jenkins zichzelf de „most famous writer no one's ever heard of.” Toch heeft hij zes bestsellers op zijn naam staan. Jenkins' kwaliteiten liggen vooral op het gebied van fictie, huwelijks- en familieverwikkelingen en biografieën – hij assisteerde onder andere Billy Graham bij het schrijven van zijn memoires ”Just As I Am”.
Het succes van de serie ”De laatste bazuin” is onloochenbaar. Het genre van de theologische thriller, uitgevonden door Frank Peretti, heeft de Amerikaanse markt veroverd en bevalt ook christelijk Nederland. Uitgeverij Kok doet er haar voordeel mee. Spanning, een christelijke boodschap en een vleugje romantiek, zonder de platvloersheid die veel onchristelijke boeken kenmerkt, slaan aan.
De ”Left Behind”-boeken zijn inmiddels in zestien talen beschikbaar en van de Engelse editie alleen al gingen meer dan 18 miljoen exemplaren over de toonbank. Het schrijversduo behoort in Amerika inmiddels tot de toonaangevende evangelicale romanschrijvers van deze tijd. Zelfs zal van de eerste twee ”Left Behind”-boeken dit najaar een film op de markt komen.
Kind
De dingen die in ”De laatste bazuin” gebeuren vind je terug in Openbaring. Ze zijn soms op de maand af na te rekenen. Sterker nog, de verwikkelingen zijn van tevoren in te schatten: „„We zijn nu bij het Oordeel van de Zesde Bazuin”, zei Buck. „Wat denkt u dat dat wordt?” Tsion slaakte een zucht. „Het komt erop neer, Cameron, dat een leger van tweehonderd miljoen ruiters eenderde van de wereldbevolking zal afslachten...””
De wereldrampen en de gebeurtenissen die zich in Jeruzalem afspelen zijn geënt op teksten uit Openbaring, maar de dingen de ex-piloot Rayford Steele, journalist Cameron (Buck) Williams, zijn vrouw Chloë en de andere hoofdpersonen persoonlijk meemaken, heeft Jenkins bedacht. Alleen Hattie Durham, die een kind van Nicolae verwacht, is daarop een uitzondering en natuurlijk degene die op de laatste bladzijden erin slaagt de antichrist te vermoorden.
De boeken zijn zo beeldend dat wie Openbaring zelf weer opslaat, het gevaar loopt LaHaye-en-Jenkins-taferelen voor ogen te krijgen. Toch zijn veel gebeurtenissen onwaarschijnlijk, te mooi om waar te zijn en soms gewoon onmogelijk. Desondanks blijft de serie boeien, al vraag je je wel af hoe de schrijvers de spanning erin denken te houden nu ze niet zeven –de aanvankelijke planning– maar twaalf delen willen publiceren, want nu en dan is het verhaal wat langdradig.
Hightech
De twee auteurs hebben met hun dynamische apocalyptische fictie een missionair doel. Ze geloven dat Christus' wederkomst nu echt dichtbij is. „Als je nagaat wat onze generatie meemaakt en de tekenen der tijden onderzoekt, dan moet je geloven dat Christus spoedig komt”, schrijven ze. Het duo hoopt dat iedereen die hun boeken leest op Zijn komst voorbereid is. „Wees niet als de meerderheid.”
Wannéér de wederkomst zal zijn, daarnaar kunnen de auteurs alleen maar gissen. Dat erkennen ze. In hun boeken gebeurt het ergens in de 21e eeuw, in de cultuur van vandaag of morgen. Iedereen beschikt over snelle hightech: internet, e-mail, mobiele telefoons, en gelovige infiltranten zijn op de onmogelijkste manier in staat de gangen van de antichrist en de zijnen te volgen. Het lijkt alsof men over een vliegtuig kan beschikken alsof het een auto is.
Het schrijversduo geeft een heel menselijke voorstelling van gebeurtenissen die de Bijbel juist niet heel expliciet uit de doeken doet. Als wij Christus' wederkomst meemaken, zullen we ongetwijfeld zien dat het allemaal anders is dan LaHaye en Jenkins schrijven. De grootste figuren uit de (kerk)geschiedenis gaan veel terughoudender met profetieën over de komende dingen om. De wederkomst zal onverwacht zijn; Christus zal in heerlijkheid verschijnen (Matth. 24:30), elk oog zal Hem zien (Openb. 1:7), Hij zal oordelen (2 Tim. 4:1), de doden zullen worden opgewekt en het einde zal zijn als Hij het koningschap aan God de vader overdraagt (1 Kor. 15:23-28). De kerkvader Irenaeus heeft de toon voor verklaringen van de Openbaring-profetieën gezet: „Hoe het zal zijn weten wij niet, maar als het komt, zullen wij zien dat het voorzegd is en versterkt worden in het geloof.”
Kiezen
Lahaye gaat met losse bijbelteksten aan de gang. Hij is geen chiliast –iemand die voor de dag van het gericht een gouden eeuw op aarde verwacht, waarin de vromen het bewind zullen hebben– maar net als chiliasten vat hij het bijbelboek Openbaring meer historisch dan profetisch op. De voorspellingen ziet hij letterlijk, terwijl veel spreekt voor een symbolische uitleg. Augustinus pleit daarvoor, en vele anderen met hem.
Al mogen de theologische opvattingen van de Amerikanen kritisch bekeken worden, ”De laatste bazuin”-fictie zet de lezer onherroepelijk aan het denken over de tekenen der tijden. En meer nog: LaHaye en Jenkins dwingen tot partij kiezen: voor of tegen Christus. De gelovige journalist Buck vraagt herhaaldelijk zijn nog steeds twijfelende vriend dr. Chaim Rosenzweig eindelijk voor Hem te zwichten – de tijd is nog maar kort.
|
