Cavanaugh fantaseert rond Wycliffe

Wat Jack Cavanaugh met zijn roman ”De verborgen bron” beoogt, verwoordt hij in de ”Opmerkingen van de schrijver” aan het einde van het verhaal: mensen doen inzien dat het allerminst vanzelfsprekend is dat ze de Bijbel in hun eigen taal kunnen lezen. Ik denk dat zijn jongste roman aan dát doel beantwoordt.

Hoofdpersoon Thomas Torr is door John Wycliffe uitgekozen als assistent bij het vertalen van de Latijnse Bijbel in het Engels. Nadrukkelijk, wat mij betreft soms net iets té expliciet, beschrijft Cavanaugh hoe ongewoon het in Thomas' dagen (de veertiende eeuw) is bijbelteksten in je eigen taal te horen of te lezen. Geestelijken en andere hooggeplaatsten zijn niet blij met de pogingen van Wycliffe en de zijnen.

Een van hen nodigt Thomas uit voor een reis naar Rome, om de kardinalen daar te overtuigen van het belang van zijn vertaalwerk. De invitatie blijkt een list te zijn. In Rome raakt Thomas in de meest benarde omstandigheden verzeild, die hem bijna het leven kosten.

Als hij wonder boven wonder in Engeland terugkomt, lijkt zijn grote liefde, Felice, haar hart aan een ander te hebben verpand. Zoals de lezer al kan vermoeden, komt het toch goed tussen die twee. Felices vader moet het feit dat hij bijbelteksten kan lezen en overschrijven echter met een gruwelijke dood op de brandstapel bekopen.

Avontuur
Cavanaugh heeft een vlotte pen. Hij weet sfeer en de nodige spanning in zijn verhalen te leggen. De kracht van deze roman ligt vooral in de laagdrempeligheid ervan. Romantiek en avontuur zijn minstens zulke belangrijke ingrediënten als historie. Daar komen grote woorden en dramatische ontwikkelingen aan te pas. Bij het sterfbed aan het begin van het boek verschijnt een wonderlijk licht. „Een gloed. Een glans.” De halsdoek die Felice van haar aanbidder krijgt, „voelt aan als de adem van een engel.” Fictie overstemt de feiten. Uit een ”Historische achtergrond” aan het slot blijkt dat met uitzondering van Wycliffe alle hoofdpersonen verzonnen zijn.

De schrijfstijl van ”De verborgen bron” laat te wensen over. Daar zal de vertaler mede debet aan zijn. Zinnen als „Hij (...) had er altijd naar gestreefd om aan de verwachtingen die de edelman (...) koesterden te voldoen.” en „Jouw vader en mijn vader zijn al vijanden van elkaar nog voordat ik geboren was” zijn op z'n minst niet mooi.