Boekrecensie

Titel: Oud en nieuw. De uitdaging van het nieuwe millennium
Auteur: Tom Wright

Uitgeverij: Boekencentrum
Zoetermeer, 1999
ISBN 90 239 0497 4
Pagina's: 91
Prijs: ƒ 17,50

Recensie door dr. G. van den End - 8 september 1999

Tom Wright pleit voor herontdekken van rijkdom gebed

Millennium biedt christenen kansen

Het jaar 2000 nadert met rasse schreden. Met de regelmaat van de klok worden wij geïnformeerd over mogelijke problemen die de millenniumwisseling met zich mee zou brengen. Computers die op 31 december 1999 crashen, zodat er op allerlei terreinen de nodige verwarring optreedt (bij beademingsapparatuur, in kerncentrales). Over het algemeen overheersen de negatieve scenario's in de berichtgeving.

In ”Oud en nieuw. De uitdaging van het nieuwe millennium” biedt Tom Wright een heel ander scenario. Wright, in Engeland bekend als theoloog en radio- en televisiemaker, is van mening dat christenen niet goed uit de voeten kunnen met de viering van de millenniumwisseling. Velen verwachten apocalyptische gebeurtenissen in de nacht van 1999 naar 2000. Ze bereiden zich op het ergste voor. Anderen zeggen: gewoon doorgaan, er is niets aan de hand. Wright kiest voor een andere weg.

Eerst laat hij zien wat de reden is dat we een millenniumfeest vieren. Het was een eenvoudig monnik, Dionysius Exiguus, die 1500 jaar geleden in het Romeinse Rijk een nieuwe jaartelling introduceerde. Met die jaartelling wilde hij aangeven dat niet de keizer, maar Jezus van Nazareth de echte wereldheerser is. De wereld is in Zijn handen. Daarom is de idee dat er zich een apocalyptische nachtmerrie zal afspelen volstrekt onjuist.

In een apart hoofdstuk laat Wright zien hoe snel we de apocalyptische taal van de Bijbel naar onze hand zetten en vervallen in allerlei fantasieën en speculaties. Hij noemt dit laatste (wat niets met de eigenlijke apocalyps heeft te maken) ”apocalypsisme”.

Hyperreligieus
De schrijver geeft een prachtig doorkijkje in onze huidige samenleving: na het modernisme kregen we het postmodernisme. Er is geen groot overkoepelend verhaal. Wij leven in een hapsnapcultuur: ieder moet vooral z'n eigen behoeften zien te bevredigen. Het gevoel heeft het gewonnen van de feiten, met als opvallend neveneffect een hernieuwde belangstelling voor spiritualiteit. Nadat we 200 jaar hebben gedaan alsof geestelijke zaken niets van doen hadden met het werkelijke leven, is er nu een geweldige omslag gekomen. Mensen zijn vandaag zo hongerig dat ze bereid zijn alles te eten. New Age, mystiek, horoscopie, engelen, natuurreligies – alles wat maar iets goddelijks projecteert op onze alledaagse leefwereld, wordt verslonden. We leven, volgens Wright, in een hyperreligeuze tijd. Maar het heeft nauwelijks iets te maken met Jezus of met het christelijke geloof (p. 54).

De komst van een nieuw millennium acht hij een geweldige kans om op de vragen van onze tijd in te gaan, puttend uit de rijke bronnen van christendom, in een open discussie met andere wereldvisies en godsdiensten. Christenen hebben hoop, omdat ze leven vanuit Jezus' dood en opstanding. Ze mogen weten dat Hij de machten heeft overwonnen. Het gaat erom dit grote 'verhaal' door te vertellen, omdat het drijfzand van het postmodernisme geen houvast biedt. De schrijver pleit voor een herontdekken van de rijkdom van de christelijke symbolen en van het gebed. Terwijl de markt overspoeld wordt met oppervlakkige boekjes over spiritualiteit, blijft de diepgang van de christelijke meditatie, mystiek, aanbidding en lofprijzing onopgemerkt (p. 67).

Jubeljaar
In een slothoofdstuk trekt Wright heel concrete lijnen. Hij zou graag zien dat ter gelegenheid van het jubileumjaar 2000 de zaak van het oudtestamentische jubeljaar (Leviticus 25) in ere werd hersteld: kwijtschelding van alle schulden aan de allerarmsten. Is er een betere manier om te verkondigen dat Jezus Koning over de wereld is, en niet de keizer? Dat Jezus heer en meester is, en niet de mammon? Het is een teken van hoop van een blijde boodschap. Het laat zien dat er een andere God is dan de goden die de wereld aanbidt (p. 85).

De auteur geeft ons veel stof tot nadenken. Hij verstaat onze tijd en tekent de armoede van een godloze cultuur. De heilsfeiten zijn voor hem bepalend. Bovenal dat Jezus Koning is, met alle consequenties die dat heeft. Wright schreef een nuchter en helder geschreven boek, dat ons wil helpen de overgang naar het nieuwe millennium bewuster mee te maken.