Boekrecensie

Titel: Mannen in beweging. De geweldige kracht van gemeenschappelijk geloof
Redactie: Henk P. Medema, Hans Pruis en Johan Vink

Uitgeverij: Barnabas
Heerenveen, 1999
ISBN 90 5030 850 3
Pagina's: 72
Prijs: ƒ 17,50

Recensie door ds. M. J. Kater - 26 mei 1999

Mannen die in
beweging komen

Het boekje ”Mannen in beweging” heeft niets met de fitnesscultuur waarin wij leven te maken, maar gaat volgens de ondertitel over ”De geweldige kracht van gemeenschappelijk geloof”. De bedoeling van het boekje is te laten zien dat mannen in beweging komen: „Niet langs elkaar heen, maar naar elkaar toe, en dichter naar de Heer toe.” Het wil aantonen dat het een „fantastische ervaring is, als één man rondom de Heer te staan!”

Allereerst wordt de geschiedenis van deze ”mannenbeweging” geschetst. Dan weet u tenminste hoe het begon! En dat is best informatief. U kunt winst doen met wat het tweede hoofdstuk schrijft over het verdwijnen van de vader in gezin en maatschappij en over het wegvallen van God als Vader.

Een derde hoofdstuk wil vanuit het ”er zijn” van God laten zien dat het daar ook om gaat in de gemeente als Lichaam van Christus: het ”er zijn”. Vervolgens wordt een aantal zaken geschetst die de kerkelijke en geestelijke verdeeldheid aangaan. Struikelblokken op weg naar elkaar, naar de eenheid, worden onder ogen gebracht. Onze hoogmoed (hubris) wordt daarbij niet gespaard.

Het vijfde hoofdstuk bespreekt een viertal vormen van kerkelijke eenheid. Dit loopt dan uit op een pleidooi voor een vorm van eenheid die wel onder woorden gebracht is als ”de oecumene van het hart”.

Hoe komt er die ”geweldige kracht van gemeenschappelijk geloof”? Hoofdstuk 6 laat dat onder meer vanuit Genesis 11 (de torenbouw van Babel) zien. Daarbij wordt gewezen op de noodzaak van het werk van de Heilige Geest. Het boekje eindigt met een verslag van iemand die eind jaren tachtig de mannenbeweging ontdekt heeft. Hij is ”in beweging gekomen” door deze beweging en schrijft over zijn positieve ervaringen en de mogelijkheden die er zijn.

Vragen
Welnu, een boekje om kennis te maken met ”Mannen in Beweging” kan zeker z'n nut hebben! Al was het alleen maar om nog weer eens te laten zien dat een man ook maar een gewoon mens is, die vriendschappen nodig heeft waarin hij van hart tot hart kan spreken.

Er zou een veelheid aan vragen aan het adres van de diverse auteurs te stellen zijn. Enkele hoofdvragen wil ik graag noemen.

Waarom wordt er voorbijgegaan aan de ”mannenbeweging” binnen de kerk? Ik denk aan mannenbondsdagen, mannenverenigingen, ambtsdragersbijeenkomsten. Het is beslist niet waar dat het daar alleen maar om dogmatische discussies gaat (als zou dat overigens nutteloos zijn). Het gaat ook daar om het hárt! Bovendien, ook binnen de kerken zijn er de geestelijke vriendschappen tussen mannen, zonder dat ze georganiseerd zijn.

Kerkgeschiedenis
De tweede vraag wordt opgeworpen door de visie op de kerkgeschiedenis die veel te oppervlakkig en soms denk ik gewoon onjuist is. Kun je het conflict tussen Arminius en Gomarus afdoen met te wijzen op een sterk rationalisme? Het is beslist onjuist en veel te algemeen gesteld om te zeggen dat door de Dordtse Leerregels „onnoemelijk veel geestelijke schade is berokkend.” En om een ander facet te noemen: opwekkingen zijn niet „goede voorbeelden van de geweldige dingen die kunnen gebeuren als christenen elkaar vinden en samen bidden en werken voor een diepere doorwerking van God in het leven van alle dag.” De opwekkingen zoals we die uit Engeland, Schotland en Amerika kennen in de 18e en 19e eeuw, kun je zo beslist niet typeren. Dan mag en moet er veel meer nadruk liggen op het werk van de Heilige Geest en het besef van de grote geestelijke nood.

Ook theologisch zijn er heel wat vragen. Bij voorbeeld over de canon. Wat wil het zeggen dat het echt mogelijk is Gods stem te verstaan „door Zijn Woord, door een droom, door een profetie of wat dan ook”? Dus nieuwe openbaringen buiten het Woord om?

Dit boekje kan opscherpen, maar het kan een (argeloze?) lezer ook veel kwaad doen in die zin dat iemand die toch al negatief tegenover de kerken staat door het lezen van dit boekje in deze gedachten op een al te goedkope manier alleen maar bevestigd wordt.