Boekje over New Age: vlees noch vis

De SoW-kerken zijn een project gestart onder de naam: Dialoog Kerk en Nieuwe-Tijdsdenken. Ter afsluiting van dit project verschijnt het boekje ”Een onverwachte nieuwe tijd”, met daarbij een videoband. Het boekje kan los van de videoband gebruikt worden. Voor de invulling van een of meer bijeenkomsten in de kerkelijke gemeente kunnen beide producten gebruikt worden.

De schrijfster, de projectmedewerkster, geeft in een uitgebreide inleiding aan wat onder de begrippen New Age of het N(ieuwe) T(ijds) D(enken) kan worden verstaan. Daarna volgen vijf hoofdstukken met respectievelijk de volgende onderwerpen: Godsbeeld, Ervaring, Reïncarnatie, Lijden en Jezus Christus. Het boek wordt afgesloten met een nabeschouwing: Hoofdpunten in het gesprek tussen de kerk en New Age of het NTD, en een Ten Slotte.

Helder
Het is een helder geschreven boekje. Bij de vermelding van de noten ontbreken (bijna) alle publicaties die er in de rechterflank van de gereformeerde gezindte en in de evangelische beweging over deze problematiek in de afgelopen jaren verschenen zijn. Dan noem ik maar niet de artikelen over New Age, een paraplu voor allerlei verschijnselen, waar we als mens 'weinig greep' op hebben.

In de inleiding doet Frederike de Jonge een poging om de inhoud van de begrippen NTD en New Age te onderscheiden, maar dan gaat het mijns inziens om nuances.

Er wordt in deze bewegingen sterk de nadruk gelegd op ervaringen, op kennis van het hart. Terecht wordt opgemerkt dat daardoor het gezag van de Schrift kan worden aangetast. En dat is zeker het geval als er sprake is van bijzondere openbaringen, alsof er naast de Bijbel nog andere bronnen zouden zijn: „De Bijbel is de toets van de ervaring en niet de ervaring van de Bijbel.” (blz. 14).

Vrede en rust
Bij de verwachting van de nieuwe tijd wordt uitgegaan van de ontwikkeling naar een periode van vrede, rust en harmonie; de Bijbel spreekt echter over het laatste oordeel. Als er gesproken wordt over God-in-mij en Christus-in-mij, dan is daaraan gekoppeld de gedachte van zelfontwikkeling: „Je kunt God of het goddelijke in jezelf verwezenlijken.” (blz. 16).

Binnen New Age wordt God niet gezien als Iemand met Wie een relatie wordt aangegaan, maar als een kracht, als energie die te ervaren is op weg naar het stadium van een 'verlicht' mens. Dan zou de bestemming bereikt zijn (blz. 21 en 22).

Bij het onderwerp ”Ervaring” wordt gewezen op de actualiteit van engelen en andere geestelijke wezens die zorgen voor „doorgevingen, berichten van de andere zijde”. De ontvangers van deze doorgevingen raken vaak in trance. Dat staat bekend als ”channeling” (blz. 24).

Hindoes
De schrijfster doet een beroep op de kerkelijke gemeente om leiding te geven aan het spirituele, ofwel het geestelijke, leven (blz. 28). De reïncarnatie, de gedachte dat de mens meer dan één levens zou hebben, is praktijk in het hindoeïsme en boeddhisme. Maar het is voor de moderne mens ook aantrekkelijk, omdat de gedachte van reïncarnatie een mogelijke verklaring biedt voor het lijden en aanwijzingen geeft hoe met het lijden om te gaan. Het volgen van een serie bezoeken aan een reïncarnatietherapeut kan het verdwijnen van een storende eigenschap tot gevolg hebben: baat het niet, dan schaadt het niet (blz. 34)! In het hoofdstukje ”Lijden” wordt een aantal gedachten verder uitgewerkt.

Binnen New Age en het NTD wordt er op twee manieren over Jezus gesproken, als een bijzonder mens, een voorbeeldmens, en dat er in Jezus iets beslissends voor de hele aarde is gebeurd (blz. 43). In Jezus zou ”het Christus-principe”, een universele kracht, zich geopenbaard hebben, zoals dat van tijd tot tijd gebeurt in verlichte mensen (blz. 44).

Dialoog
In een nabeschouwing wordt er bij elk behandeld onderwerp een aantal aanzetten gegeven voor verdere doordenking en gesprek. In het Ten Slotte wordt opgeroepen tot een dialoog, „waarbij Bijbel en traditie” ons kunnen inspireren. De schrijfster geeft aan dat het in de dialoog niet moet gaan om verschillende grootheden, kerk en New Age, maar dat het gaat om een gesprek tussen mensen die op zoek zijn naar oriëntatie in hun leven.

De gegeven analyse en de aangereikte therapie zijn volgens mij te optimistisch en te relativerend. Beide bevredigen niet. Er is namelijk geen sprake van een absoluut verschil tussen de inhoud van het christelijk geloof, gegrond op de inhoud van de Bijbel als het geïnspireerde Woord van God, en de inhoud van New Age en NTD.

De ernst van de zonde en de gevolgen daarvan, de noodzaak en de mogelijkheid van bekering en geloof op grond van het offer van de Borg en Zaligmaker, het leven vanuit een gefundeerd toekomstperspectief, tekenen oprichtend van het Koninkrijk Gods, zijn noodzakelijke bouwstenen voor een levensoriëntatie. Deze zaken moeten in de gesprekken aan de orde komen, zodat de deelnemers in de kerk en daarbuiten niet bedrogen worden.

Kleur bekennen
De kerk is met zo'n publicatie niet echt gediend. We moeten kleur bekennen, dat we „gans anders” zijn, omdat we van Christus zijn: een leesbare brief. Dan geven we leiding op het gebied van het geestelijke leven (blz. 28). Dan kan er niet gezwegen worden over de persoon en het werk van God de Heilige Geest, Die gekomen is om Christus te verheerlijken. Om die geloofservaring gaat het, wil het wel zijn.