Boekrecensie

Titel: Fascinerende feiten over Qumran: adembenemende strijd tussen wetenschappers over de ware betekenis van de Dode-Zeerollen
Auteur: Alexander Schick
Uitgeverij: Medema
Vaassen, 1998
ISBN 90 6353 300 4
Pagina's: 159
Prijs: ƒ 39,90

Recensie door dr. M. J. Paul - 31 december 1998

De boekrollen
van Qumran

De vondst van boekrollen bij Qumran (bij de Dode Zee) behoort tot de grootste archeologische ontdekkingen van deze eeuw. De rollen lagen bijna 2000 jaar in grotten verstopt. In de afgelopen vijftig jaar hebben vele onderzoekers aan de overgebleven fragmenten van leer en papyrus gewerkt. De publicatie is erg langzaam gegaan en pas sinds enkele jaren zijn alle teksten op microfiche of cd-rom beschikbaar.

In de tussentijd heeft een overvloed van onbevoegde artikelen en sensatiebeluste speculaties in de media grote verwarring gesticht. Is er zoiets als een „geheim dossier over Jezus”, een „verzwegen waarheid”, heeft het Vaticaan de publicatie geboycot? Hebben Johannes de Doper, Jezus en Paulus in Qumran gewoond?

In “Fascinerende feiten over Qumran” van Alexander Schick wordt met grote kennis van zaken geschreven over de ontdekking en over de moeilijkheden waarmee de geleerden worstelen. De auteur heeft veel medewerkers van het eerste uur gesproken en geeft een betrouwbare weergave, verrijkt met talrijke zeldzame illustraties. Op deskundige wijze weerlegt hij de vele speculaties. Terecht schrijft prof. dr. O. Betz een lovend Ten geleide.

Spannend
Schick gaat grondig in op de wetenschappelijke gegevens en op de daaruit voortvloeiende historische en theologische conclusies voor een beter begrip van Jezus en de geschriften van het Nieuwe Testament. Daarbij komt dat ze gebracht worden op een spannende en pakkende wijze, die voor iedereen begrijpelijk is, zoals dat vakgeleerden slechts zelden lukt. Hij is blijkbaar op de hoogte van de laatste discussies.

Bovendien komt de auteur er voor uit dat hij christen is. Hij laat zien dat de vondsten van Qumran geen bedreiging zijn voor het christelijk geloof, maar integendeel juist een bevestiging (in ieder geval tegen gangbare kritiek). Twee voorbeelden mogen dit verduidelijken. In de eerste plaats de uitdrukking: „Gij hebt gehoord, dat er gezegd is: Gij zult uw naaste liefhebben en uw vijand zult gij haten” (Matth. 5:43). Deze woorden komen niet voor in het Oude Testament, maar wel in de “Gedragsregels” van Qumran.

In de tweede plaats blijkt dat bepaalde woorden en begrippen die de Heere Jezus gebruikt, in het jodendom bekend waren. Dat is van groot belang voor de woorden waarmee de engel de geboorte van Jezus aankondigt en voor het verslag van het verhoor door Kajafas.

Fragment
Volgens veel hedendaagse geleerden is de titel “Gods Zoon” voor Christus ondenkbaar in de Joodse voorstellingswereld en moet die als latere Griekse invloed beschouwd worden. In 1992 werd het Qumran-fragment 4Q246 openbaar gemaakt. Daarin worden de titels “Zoon van God” en “Zoon van de Hoogste” gebruikt in een vroeg-Joodse tekst, die ouder is dan het Nieuwe Testament. Zulke gegevens zijn van het grootste belang om recente boeken als die van Den Heyer en Kuitert te weerleggen. Niet de christelijke gemeente heeft Jezus later beschouwd als Zoon van God en de tekst van het Nieuwe Testament zo gemaakt, maar Hij heeft Zichzelf zo genoemd. Het prachtig geïllustreerde boek maakt dergelijke discussies goed toegankelijk voor de belangstellende niet-theoloog. Van harte aanbevolen!