Alister McGrath legt
de geloofsbelijdenis uit

Alister McGrath is ook in Nederland bekend. Zijn boeken worden vertaald en vinden gretig aftrek. Hij trad op verschillende belangrijke conferenties als hoofdspreker op. McGrath behoort tot de Anglicaanse Kerk, nader gepreciseerd tot de evangelicale vleugel daarin. Dat is niet hetzelfde als de evangelische richting in Nederland. In zijn laatste boek legt hij de apostolische geloofsbelijdenis opnieuw uit: ”Ik geloof”.

Zijn publicaties worden gekenmerkt door de traditie van de Reformatie, die uitgelegd wordt in haar betekenis voor het persoonlijk leven. En dat gericht op persoonlijke beleving en op daadwerkelijk christen zijn. Zijn geschriften zijn onderwijzend-instructief en tegelijk warm van inhoud. Men proeft er iets in van de Angelsaksische geloofsbeleving, waarvoor in Nederland belangstelling bestaat en waaraan kennelijk behoefte is.

Bovendien kenmerken de boeken van McGrath zich door helderheid en doorzichtigheid van formulering en door een didactische manier van presenteren van de stof. De opzet is weldoordacht. Ik heb de indruk dat veel van zijn geschriften gediend hebben als collegestof of ontstaan zijn uit voordrachten die hij over heel de wereld heeft gehouden. In zo'n lezingentournee heeft hij de stof van zijn boeken proefgedraaid. Dat verhoogt de kwaliteit en komt de presentatie van de stof ten goede. Ten slotte zij, ter inleiding, gezegd dat McGrath aan Wycliffe Hall in Oxford doceert en lid is van de theologische faculteit van de universiteit van Oxford, een instelling van wereldfaam.

Credo
Het boek ”Ik geloof” wordt gekenmerkt door de kwaliteiten die ik hierboven heb opgesomd. In de inleiding gaat hij kort in op de betekenis van het woord ”Credo” en op oorsprong, functie en doel van de belijdenissen. Elk hoofdstuk wordt afgesloten met een aantal vragen voor bespreking in een groep en met literatuur „om verder te lezen.” Dit is vooral literatuur uit het Engelse taalgebied, behalve dan de geschriften van McGrath die in het Nederlands zijn vertaald en die veelvuldig worden vermeld.

Het boek bestaat uit zes hoofdstukken: Ik geloof; God de Vader, God de Zoon, Zijn wezen en geboorte; Zijn dood en opstanding; Zijn tegenwoordige werk en Zijn toekomstige rol; God de Heilige Geest. Als zesde ten slotte de Kerk, de vergeving en het eeuwige leven. Het boek wordt afgesloten met aanwijzingen voor een gespreksleider.

Men ziet: een bespreking van de hoofdpunten van ons christelijk geloof; in de lijn van de Reformatie. Over de Kerk had ik graag concreter gesproken willen zien.

Lijden
De indeling laat het accent vallen op de Zoon (drie hoofdstukken). Het trof mij dat de Heilige Geest niet apart wordt behandeld. Ik zou daaraan voorkeur geven, om dan de laatste artikelen onder het gezichtspunt van de Geest te bespreken.

Over het algemeen is de verklaring helder en treffen we nogal wat verwijzingen aan naar bijbelteksten. Dat is belangrijk.

Naast veel waardering voor dit boek heb ik een groot bezwaar. Op bladzijde 58 schrijft de auteur aan God lijden toe. En dat is niet de enige bladzijde waar deze typisch Angelsaksische gedachte wordt geponeerd. De Zoon van God lijdt. Men kan het lijden echter niet aan God Zelf toeschrijven. Op dit punt is er in het boek niet voldoende onderscheid tussen de Vader en de Zoon. In het boek wordt het zogenaamde theopaschitisme (God lijdt) geleerd. Vanuit de Reformatie, met name vanuit Calvijn, en in het bijzonder vanuit de Schrift, is het ons onmogelijk deze gedachte te onderschrijven.

Er staan nog enkele formuleringen in het boek waarbij ik vraagtekens wil zetten. Als geheel is het een heldere toelichting op het apostolicum: eenvoudig, duidelijk en praktisch. Waardering voor dit werk, met uitzondering van de passage over het lijden van God.