Liefde, in plaats van regels

...„Het doodzwijgen jaagt de mensen alleen maar verder weg; het is de liefde die hen weer bij ons terug doet komen!...” Hier hebben we een weerkerend motief uit de jeugdroman van Carolyn Meyer over de Amish, ”Het volk van Gideon”.

Gideon Stolzfus, de zestienjarige hoofdpersoon, strijdt een geweldig gevecht. Hij groeit op in een streng conservatief Amish-gezin. Vooral vader, Datt, is fel tegen elke verandering en wil dat zijn gezin zich in alles afzijdig van de boze, slechte wereld houdt. Tussen Datt en Gideon klikt het niet. Dit brengt de zestienjarige jongen ertoe een ontsnappingsplan te maken, waarvan de gevolgen vaststaan: Gideon zal door zijn familie en de leden van zijn kerkdistrict worden doodgezwegen.

Als op een dag de orthodox Joodse marskramer Jakob Litsky met zijn zoon Isaac in de buurt van Gideons huis een ongeluk krijgt, komt alles in een stroomversnelling. Door zijn verwondingen moet Isaac twee weken bij de familie Stolzfus logeren. Evenals Gideon is hij aan strenge godsdienstige leefregels gebonden. De jongens herkennen elkaar in de strijd die dat meebrengt. Isaac wil ook niet opvallen door zijn peyes, zijn lange plukken haar. Het grote verschil tussen hen is echter de liefde waarmee vader Jakob zijn kinderen opvoedt.

Broer en zus
Voor Gideon is de maat vol als hij vanwege zijn afwezigheid tijdens de prediking, zweepslagen krijgt. Als hij met het rijtuig de genezen Isaac thuis mag brengen, vlucht hij naar oom Aäron, die al eerder na een conflict het strenge Amish-district heeft verlaten.

Groot is het verdriet van Annie, Gideons zusje, die wist van de vluchtplannen van haar lievelingsbroer. Uit liefde voor hem heeft zij het geheim bewaard. Samen met Barbara, haar schoonzusje, hebben ze hem opgezocht, om op het station afscheid te nemen. „Annie zwaaide tot zijn zwarte Amish-hoed nog slechts een vlekje in de verte was. Ze was er nu zeker van dat ze hem zou terug zien. Liefde zou ervoor zorgen dat hij terugkwam.”

Heel knap schrijft Carolyn Meyer over de liefde tussen broer en zus. In sobere bewoordingen, maar doortinteld van emotie. De vertaling van ”Gideon's people” heeft in ons taalgebied een boek opgeleverd dat zeer de moeite waard is voor jongeren vanaf twaalf jaar.

Meyer verstaat de kunst om in de huid van een jongeren te kruipen. Ze weet de innerlijke strijd treffend te beschrijven. Zonder dat het nadrukkelijk benoemd wordt, voelt de lezer dat het liefde is –en geen regels– die mensen bindt. Pijnlijk is het die liefde te missen, moeilijk is het een geliefde los te laten.