Titel: De supporter
Auteur: Gerry Velema
Uitgeverij: Callenbach
Kampen, 2001; Pagina's: 96
Prijs: ƒ 6,50

Vrije tijd van kinderen verwerkt in actieboeken voor christelijke kinderboekenmaand

Voetballen en varen op een vlot

”Vrij zijn” is het thema van de christelijke kinderboekenmaand 2001. Zoals intussen gebruikelijk is, verschijnen in samenwerking met de Werkgroep Christelijke Kinderboeken ter gelegenheid hiervan twee actieboeken. Voor 4- tot 8-jarigen verscheen bij de Vuurbaak ”Vakantie!” van Frans van Houwelingen. Uitgeverij Callenbach geeft ”De supporter” van Gerry Velema uit voor grotere kinderen. Beide auteurs hebben het thema grondig aangepakt.

Frans van Houwelingen, in 1998 winnaar van de christelijke kinderboekenprijs Het Hoogste Woord, schreef een ongecompliceerd verhaal over een vakantie op camping Bomenland. Ter introductie laat hij lezertjes kennismaken met de 5-jarige hoofdpersonen Hidde en Tim en vertelt hij waar het verhaal zich afspeelt. De consequentie daarvan is dat kinderen niet spontaan het verhaal binnenvallen, iets wat ikzelf een gemiste kans vind.

Van Houwelingen voert overigens na een wat tamme start met vaart en humor de lezers in zijn kielzog mee. Hidde en Tim beleven op de camping de komst van een hangbuikzwijn, een kampvuur, een kikkerrace en varen op een vlot de rivier naast de camping af. Van Houwelingens humor is heerlijk, hoewel af en toe voorspelbaar. Als de juf van de club op de camping het verhaal van de Goede Herder vertelt en vraagt: „Willen jullie ook allemaal schaapjes van de Here Jezus zijn?” klinkt het meteen „mèèè, mèèèè!” en staan twee geitjes van de kinderboerderij in de deuropening. Leest vader over de kikvorsenplaag in Egypte, dan wandelt Hidde binnen met een kikker en glijdt het verhaal over in de werkelijkheid van kinderen die zo veel mogelijk kikkers vangen en een kikkerrace organiseren. Het boekje biedt geen literaire verrassingen, maar is met vaardige pen geschreven.

De illustraties wekken de indruk in grote haast gemaakt te zijn. Over de omslag van ”Vakantie!” uitgestrooid, geven ze het boekje in eerste instantie een rommelige indruk.

Grimmig
Gerry Velema heeft het zichzelf in ”De supporter” niet gemakkelijk gemaakt. Wanneer je in een christelijk actieboek zowel het conflict tussen twee fanatieke voetbalclubs, een gehandicapt kind, het geloof als een scheiding aan de orde wilt stellen, vraagt dat om een professionele aanpak. Daar is de auteur mijns inziens uitstekend in geslaagd.

François en Natan spelen in de voetbalclubs Noord en Zuid uit Kerkstede tegen elkaar in een najaarscompetitie. De sfeer is grimmig, de jongens zijn elk de beste van hun club en de onderlinge haat van de beide clubs lijkt zich in deze twee personen samen te ballen.

Hoewel de jongens door de omstandigheden gedwongen zijn elkaar te negeren, herkennen ze in elkaar overeenkomsten. Beiden zijn ze donker, ze respecteren bovendien elkaars talenten. Natan is van Surinaamse afkomst en François komt uit een eenoudergezin. Zijn Franse vader is lang geleden vertrokken en zijn zusje Debbie is doof. De onverdraagzaamheid tussen de voetbalclubs Noord en Zuid reikt verder dan op het sportveld. De rivier de Dille verdeelt Kerkstede in twee gedeelten en in de loop der jaren groeit tussen de bewoners aan weerszijden van de rivier een ongezonde rivaliteit. Velema bouwt de spanning langzaam op en weeft alle aangeroerde thema's op een harmonische en vaak ontroerende manier door het verhaal.

De moeder van François, die sinds een paar jaar naar de kerk gaat, heeft opnieuw contact met haar echtgenoot en deze probeert op zijn beurt François te benaderen. De woede van de jongen tegenover zijn vader en de weerzin om hierop in te gaan, is prachtig beschreven. Als de jongens van voetbalclub Zuid de lievelingskip van Debbie met gif doden, knapt er iets in François.

Ontroerend
Hoewel hij thuis moest blijven om op Debbie te passen, speelt hij op het laatste moment in de beslissende wedstrijd mee en neemt revanche door twee doelpunten te scoren. Je voelt als lezer dat de groeiende onderlinge haat tot een uitbarsting moet leiden. François wordt in elkaar geslagen door de jongens van Zuid. Natan probeert hem tegenover zijn eigen ploeg te beschermen, maar François komt daar pas achter als Natan hem later in het ziekenhuis bezoekt. „François' hand schuift voorzichtig naar die van Natan. Natan ziet het en hij pakt de hand vast. De handdruk is zo plotseling, heel stevig, alsof ze lang hebben gewacht op dit moment.” Als François thuiskomt, eindigt het boek met een bezoek van zijn vader. Een schuchtere, hernieuwde kennismaking.

Even gaat Velema uit de koers als halverwege het boek het perspectief naar Debbie wordt verplaatst. Een verwijzing naar een uitspraak van oud-Ajax-trainer Louis van Gaal had voor mij evenmin gehoeven, temeer omdat ”De supporter” een mooie klassieke verhaallijn heeft. Een ontroerend, eigentijds en goed geïllustreerd boek.