Recensie door Liesbeth Witvliet-Braber - 30 september 1998

Individuele expressie belangrijker dan verwijzen naar trends

Een nieuwe tuinbeweging

Dat bloemen en planten de hoofdrol spelen in het nieuwste boek van Michael King, blijkt duidelijk uit de titel: “Nieuwe bloemen, nieuwe tuinen”. Hij is gefascineerd door de verschillende manieren van tuinieren die hij op zijn reizen tegenkomt. Daarom heeft hij zich erin verdiept in hoeverre de verschillen in stijl en expressie toegeschreven kunnen worden aan het klimaat en de cultuur van het geboorteland van de tuinier.

Kings conclusie was dat succes het gevolg is van het talent om aspecten van de eigen, unieke persoonlijkheid, achtergrond en ervaringen in een eenvoudig ontwerpidee of filosofie tot uitdrukking te brengen. De nieuwe tuinen combineren een uitbundige beplanting met formele elementen om het geheel binnen de perken te houden.

In de tuin van Mark Brown, die rond een oude boerderij in Normandië is gesitueerd, wordt overduidelijk dat hij een dwangmatig verzamelaar van planten is. Maar ook de ontwerper komt in het karakter van deze tuinenmaker naar voren. De eerbied voor de natuur leidt zijn ontwerpershand. Hij gebruikt graag planten die in de buurt in het wild voorkomen en die zich dus ook in zijn eigen tuin uitzaaien. In de natuur staan planten bij elkaar op een manier waar wij zelf niet over zouden piekeren, maar die wel een prachtig resultaat oplevert. Zo heeft hij de combinatie van wilde rozen met engelwortel, die hij ergens in Turkije tegenkwam, sindsdien regelmatig gekopieerd.

Denis Dujardin in België gebruikt eveneens veel voorbeelden uit de natuur, zoals de combinatie van es met groot hoefblad eronder. Bloemkleuren zijn belangrijk en moeten altijd bij elkaar passen. Fel rood wordt dan ook weinig gebruikt, maar donkerrood juist veel, omdat het een melancholische sfeer oproept. Vooral planten met een wild karakter, met kleine bloemen tussen veel blad, hebben zijn voorkeur.

Bloeiende groentetuin
De medewerkers aan dit boek, Piet Oudolf en Henk Gerritsen, maken veelvuldig gebruik van onbekende wilde soorten en een nieuw assortiment vaste planten, dat vooral door Piet Oudolf in Nederland populair is gemaakt. Gerritsen vindt dat een tuin een weerspiegeling van de natuur moet zijn, in die zin dat er geen duidelijke logica te zien is, terwijl je toch weet dat er een zekere logica is. De bloeiende groentetuin is het hoogtepunt in de uit zeventien delen bestaande Priona-tuinen.

Ulf Nordfjell uit Zweden, een succesvolle pottenbakker, die zijn carrière richting tuinontwerpen heeft laten lopen, heeft steeds het ruige Zweedse landschap als inspiratiebron gehad. Toepassing van vaste planten en siergrassen met een wild karakter maakt zijn tuinen heel natuurlijk.

Ook Engelse, Amerikaanse en Duitse ontwerpers komen met spontane, eigentijdse ontwerpen waarbij de affiniteit met wilde planten hoog in het vaandel staat. Al met al een fraaie verzameling dynamische tuinen, waarin duidelijk wordt dat zelfexpressie belangrijker is dan de symbolische verwijzing naar een of andere esthetische trend. Dit alles nog eens aangevuld met prachtige foto's, maakt van “Nieuwe bloemen, nieuwe tuinen” een aangenaam nieuw tuinboek.