Boekrecensie

Titel: Uit de stilte
Uitgeverij: Vereniging Tot Heil des Volks
2000
Pagina's: 87
Prijs: ƒ 15,-

Titel: Het gebroken beeld. De zoektocht naar de seksuele identiteit
Auteur: Leanne Payne
Uitgeverij: Navigator Boeken
2000
ISBN 90 70656 99 x
Pagina's: 187
Prijs: ƒ 27,95

Recensie door drs. P. M. Wagenaar - 9 mei 2001

Christenleraar schrijft over strijd tegen pedofiele gevoelens

Hoop voor een homofiel gemeentelid

Vorige week organiseerde de EHAH, voorheen Evangelische Hulp Aan Homofielen, een symposium over pedofilie. In het boekje ”Uit de stilte”, dat de EHAH vorig jaar uitgaf, schrijft Robert over zijn strijd met zijn pedofiele gevoelens. Christen zijn, pedofiele gevoelens hebben en werkzaam zijn in het onderwijs: in dit spanningsveld bevindt hij zich.

Toen Robert twaalf jaar was, merkte hij dat hij zich aangetrokken voelde tot enkele jongens uit zijn klas. Zijn jeugdjaren werden gekenmerkt door schaamte, absolute zwijgzaamheid over zijn innerlijke wereld en een vlucht in de fantasie. Zijn gevoelens stonden een gezonde psychische ontwikkeling in de weg. Twee verkeringen die hij aanging waren slechts van korte duur.

Het duurde tot zijn 28e jaar voordat Robert er niet meer aan ontkwam over zijn pedofiele gevoelens te praten. Een gesprek met enkele goede vrienden bezorgde hem een grote opluchting en vormde het beginpunt van de weg tot zijn herstel. Het eerste gesprek bij de EHAH (een instelling voor pastorale hulpverlening rond seksuele identiteit, onderdeel van de Vereniging Tot Heil des Volks in Amsterdam) was een geweldige ervaring. Bijbelse begrippen als verlossing en gehoorzaamheid, en psychologische noties als emotionele afhankelijkheid en faalangst kregen inhoud voor hem. De hulpverlening leverde hem meer inzicht in zichzelf op: „Ik probeerde me groot te houden, maar binnen in me zat een klein jongetje dat schreeuwde om aandacht.”

Verhaal vertellen
Gaandeweg werden zijn pedofiele gevoelens minder. Nu heeft hij geen jongens meer nodig om zich gelukkig of geaccepteerd te voelen. Toch valt hij nog regelmatig terug. Bevrijding van pedofiele gewoonten en gevoelens begint met het vertellen van je verhaal aan mensen die je vertrouwt en het zoeken van deskundige hulp, zo is de conclusie van Robert. Dit is de rode draad van dit boekje, dat vooral gaat over de strijd tegen homoseksuele verlangens.

”Uit de stilte” verscheen vorig jaar ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de EHAH. Het is geschreven om christenen die worstelen met hun seksuele identiteit aan te moedigen uit de stilte te komen en naar buiten te treden. Maar dan niet op de luidruchtige en opzichtige manier waarmee homoseksuelen de publiciteit zochten tijdens de GayGames in Amsterdam. De gemeente zou de plaats bij uitstek moeten zijn waar christenen gesteund kunnen worden in de strijd tegen hun homoseksuele en pedofiele en transseksuele verlangens.

Door een aantal levensverhalen van oud-cliënten te bundelen beoogt de EHAH de worsteling van een aantal mensen met problemen rondom hun seksuele identiteit meer bekendheid te geven. Uit de verhalen blijkt dat veranderingen mogelijk zijn, dat de nood kan afnemen, maar ook dat de strijd niet altijd gewonnen wordt. Dit boekje pleit ervoor geen eenzame strijd te voeren, maar een strijd samen met God, samen met een hulpverlener, samen met medecliënten, samen met vrienden en met familieleden. Je zou dus kunnen zeggen dat mensen met problemen rondom hun (homo)seksuele identiteit er goed aan doen de stilte van hun binnenkamer op te zoeken én uit de stilte tevoorschijn te komen om hun nood ook met mensen te delen.

Hoop
De levensverhalen worden afgewisseld met korte hoofdstukken waarin de visie van de EHAH op een aantal thema's wordt belicht. De organisatie zet uiteen hoe zij aankijkt tegen verandering, aanvaarding en ”coming out”. Met verandering wordt vooral verandering van levenshouding bedoeld, het niet meer toegeven aan seksuele en relationele behoeften die strijdig zijn met de Bijbel. Verandering betekent niet in de eerste plaats het verdwijnen van homoseksuele gevoelens en het ontwikkelen van heteroseksuele gevoelens. Bij de meeste cliënten van de EHAH is er geen sprake van het verdwijnen maar van het verminderen van de homoseksuele gevoelens. Bij een aantal cliënten ontstaan er wel heteroseksuele gevoelens, en sommigen komen tot een huwelijk.

Dit boekje vormt een waardevolle neerslag van het werk dat de EHAH sinds een kwarteeuw verricht ten behoeve van mensen die te maken hebben met een verstoorde seksuele identiteit. De boodschap die doorklinkt in dit boekje is er een van hoop voor homofiele en pedofiele gemeenteleden.

Derde kind
Gemeenteleden uit de reformatorische kerken zullen zich niet altijd in de bijbelse visie van de EHAH herkennen. Dat geldt zeker voor een ander boek over soortgelijke problematiek: ”Het gebroken beeld” van Leanne Payne. Zij spreekt over het genezend gebed, het samenwerken met de Heilige Geest om verdrongen herinneringen boven te halen, innerlijke genezing, zalving met olie en andere methoden om mensen met een homoseksuele identiteitscrisis pastorale hulp te bieden.

Zo wordt er bijvoorbeeld gebeden voor een veertigjarige man die wel Christus had leren kennen maar zonder blijvend succes tegen zijn homoseksuele gerichtheid streed. Men bad God om het zoeken van de herinnering van de oorsprong van zijn probleem. Dit gebed leidde onmiddellijk tot het herbeleven van een gebeurtenis die enkele minuten na zijn geboorte plaatsgevonden had, namelijk dat zijn vader zijn afschuw uitsprak over het feit dat het derde kind weer een jongen was. Deze herinnering bood de mogelijkheid tot genezing en tot aanvaarding van de seksuele identiteit die de persoon tot dan toe verwierp. Als men gehoorzaamt zou genezing verzekerd zijn.

Het boek van Payne biedt soms interessante opvattingen over de oorsprong van homoseksuele en lesbische gevoelens, maar naar mijn mening onbijbelse opvattingen over de hulp die daarbij geboden kan worden.