Boekrecensie

Titel: Ik weet nog dat...; Vergeten beelden uit Haarlemse familiealbums
Auteur: Kees Kolenbrander

Uitgeverij: Schuyt en Co
Haarlem, 1998
ISBN 90 6097 491 3
Pagina's: 88
Prijs: ƒ 37,50

Recensie door G. Ligtenberg - 20 januari 1999

Ik weet nog dat...

Wie heeft ze niet: schoenendozen of vergeelde albums vol foto's van vroeger? Vaak gaat het om puur persoonlijke plaatjes, maar soms zijn de kiekjes interessant voor een breder publiek. Het ”Haarlems Dagblad” publiceerde in de afgelopen jaren oude foto's in de rubriek ”Ik weet nog dat...” Lezers leverden het materiaal aan. Een deel van de foto's is nu gebundeld in het boek ”Ik weet nog dat...; vergeten beelden uit Haarlemse familiealbums”.

Kees Kolenbrander schreef persoonlijk getinte toelichtingen bij de afgebeelde gebeurtenissen. De foto's beslaan een periode van net voor het begin van deze eeuw tot aan de jaren zeventig. Op die manier is een karakteristiek overzicht van een kleine eeuw Haarlemse geschiedenis totstandgekomen. „Vaak gaat het om alledaagse tafereeltjes, die door het verstrijken van de tijd bijzonder zijn geworden. Foto's van het dagelijks leven, ontroerend en ontwapenend”, schrijft Kolenbrander in een voorwoord. En inderdaad, de blauwe tram rijdt weer, de bakker komt aan de deur met zijn hondenkar en ook de melkman verkoopt nog huis-aan-huis.

Heel apart is de zogenoemde Rouline-foto van álle leerlingen en docenten van het Triniteitslyceum uit 1939. De fotograaf had uiteraard nog geen groothoeklens en moest zijn toevlucht tot een uitzonderlijke techniek nemen. Hij plaatste leerlingen en docenten in een halve cirkel en begon met de camera uiterst links een foto te maken. Vervolgens draaide hij de camera een slagje door en maakt weer een opname. Dat hield hij vol totdat hij aan de andere kant van de cirkel was gekomen. De fotograaf gebruikte slechts één negatief, dat binnen in de camera over een trommel zat gespannen. Het resultaat mag er zijn: een enorm groepsportret zonder overgangen of sporen van montage! Alleen de school op de achtergrond is vertekend. Grappig detail: de jongen links op de foto liep tijdens de opname stiekem achter de groep langs om keurig op tijd rechts nóg een keer te poseren. Hij snapte hoe het werkte...

Het geselecteerde fotomateriaal is thematisch gerangschikt. Aan de orde komen: familie, handel en nijverheid, cultuur, omgeving, stadsbeelden en transport.