Israël blijkt de slimste met schepenroof uit haven Cherbourg

„We hadden de boten nodig”

Op kerstavond 1969 varen vijf boten met veel motorgeronk de haven van Cherbourg uit. De Israëliërs –want die zitten aan boord– laten weer eens zien dat ze slim zijn. Als hun schepen vanwege het Franse wapenembargo aan de ketting worden gelegd, halen ze de kanonneerboten via een militaire operatie bij de Franse scheepswerf weg. Het verhaal over deze succesvolle actie is door Abraham Rabinovich tot in detail beschreven in ”De boten van Cherbourg”.

Israël zit in de jaren zestig aan alle kanten in het nauw. Een oorlog met de Arabische buurlanden lijkt onafwendbaar. Probleem is dat Israël over veel te weinig goede wapens beschikt. Dat geldt vooral voor de marine. De legerleiding besluit daarom een fors bedrag te investeren in wendbare boten die het met snelle acties op kunnen nemen tegen fregatten van de Arabische vijanden. Na een zoektocht vinden ze een westerse scheepswerf die de boten wil bouwen.

In Israël wordt ondertussen in het diepste geheim gewerkt aan een raket die vanaf de boten gelanceerd kan worden. Na enkele jaren 'knutselen' heeft Israël een vernuftige, doelzoekende raket.

Nu de kanonneerboten nog. Door het wapenembargo van Frankrijk tegen Israël liggen die echter aan de ketting in de haven van Cherbourg. Israël heeft de boten echter hard nodig. De Israëliërs zetten daarom een geheime militaire operatie op om de schepen toch in handen te krijgen. Hoe de actie verloopt? Dat beschrijft Abraham Rabinovich in het boeiende boek ”De boten van Cherbourg”, een –niet-geromantiseerd– verhaal gebaseerd op talloze gesprekken en veel onderzoek. Het boek is een uitgave van De Groot Goudriaan, een uitgever die al meer (vertaalde) boeken over geheime operaties van Israëls leger en veiligheidsdienst in de boekwinkel bracht.

Zwijgen
In de jaren voorafgaand aan de operatie heeft zich een flinke groep Israëliërs in Cherbourg gevestigd. Zij begeleiden de bouw van de schepen. De laatste dagen voor de uitbraak komen nog eens tientallen Israëliërs in de haven aan. Zij zullen de boten over de Middellandse Zee naar Israël brengen. Spannende dagen volgen. Het weer wordt met de dag ongunstiger. De operatie lijkt te mislukken.

Met Kerst varen ze dan toch uit. De boten komen na een moeilijke reis over de Middellandse Zee veilig in Israël aan. De actie is geslaagd. Een succes voor de Israëlische marine.

De vertegenwoordiger van Israël in Frankrijk heeft wat uit te leggen, maar een grote rel wordt het niet. Velen die vermoeden of zelfs weten dat Israël achter de actie zit, zwijgen. De nieuwe president Pompidou neemt de zaak nuchter op en wil geen heisa. Alleen twee hoge generaals moeten het veld ruimen.

Tot in detail schildert de ex-redacteur van de Jerusalem Post de hele ontsnappingsactie. Soms komt de informatie wat verbrokkeld over en een enkele keer valt Rabinovich in herhaling. Op andere plaatsen is er juist een tekort aan informatie. Zo vermeldt Rabinovich op belangrijke plaatsen geen tijdsaanduidingen en/of jaartallen. Het is zoeken in welk jaar de boten precies uit de haven van Cherbourg zijn gehaald.

Oorlog
In het tweede deel van het boek beschrijft de auteur de strijd van de marine van Israël in de Jom-Kippoeroorlog, de oorlog die in 1973 op de Grote Verzoendag uitbreekt met een plotselinge aanval van Egypte en Syrië.

De oorlog lijkt het begin van de ondergang van de kleine, jonge Joodse staat. Er sneuvelen soldaten, maar dankzij snelle en dappere acties weten de Israëliërs de vijanden toch terug te drijven. De grote bijdrage van de Israëlische marine, en in het bijzonder de kanonneerboten, komt in het tweede deel van het boek goed naar voren. In twee zeeslagen –een bij Latakia voor de Syrische kust, en een bij Baltim voor de kust van Egypte– weten zij de marine van die landen stevige klappen toe te brengen.

Ook dit deel van het boek is goed geschreven. Enkele verhelderende kaartjes van de zeeslagen ondersteunen het verhaal. Rabinovich brengt met ”De boten van Cherbourg” een spannend boek, dat een belangrijke fase in het bestaan van de staat Israël op een realistische manier beschrijft.