Genealogie in Overijssel

Wie zich verdiept in het leven van zijn voorouders, komt al snel tot de ontdekking dat het onderzoek in iedere streek anders verloopt. Vandaar dat er een reeks handleidingen per provincie is opgezet. Na Noord-Brabant, Gelderland en Drenthe heeft nu ook Overijssel een gids voor stamboomonderzoekers.

In een column in deze krant vertelde Henk Koesveld eens over een archiefbezoek. Voornamelijk oudere heren hielden zich bezig met het doorspitten van archivalia en verhaalden elkaar opgewonden van de bijzondere vondsten die ze daar hadden gedaan.

Een bekend beeld voor iemand die regelmatig een archief bezoekt. Archiefonderzoek is tijdrovend. Vanwege de verslavende werking die historisch onderzoek voor de echte geschiedvorser heeft, maar ook vanwege de moeilijkheid van de zoektocht. Niet altijd is duidelijk welke archieven informatie bevatten voor je onderzoek. Soms is het zoeken naar een speld in een hooiberg. Een goede handleiding is onontbeerlijk. Voor Noord-Brabant, Gelderland en Drenthe zijn reeds genealogische gidsen verschenen. Met ”Overijsselaars gezocht. Gids voor stamboomonderzoek in Overijssel en Flevoland” is hier een gedegen handleiding aan toegevoegd.

Levensomstandigheden
Niemand zal verwachten dat een dergelijk boek leest als een roman. Door toevoeging van diverse bronnen en voorbeelden zijn redacteur Jan ten Hove en de andere medewerkers er toch in geslaagd een goed leesbaar en interessant boek te schrijven.

Wie zich waagt aan genealogisch onderzoek, zal allereerst de diverse akten van de burgerlijke stand raadplegen. Daarbij zijn er verschillende zoek- en ordeningsmogelijkheden. In het boek wordt een duidelijk overzicht gegeven. Het is bijzonder fascinerend om zo het gezin van een van je voorouders in beeld te krijgen.

Een vraag die zich dan echter meteen opdringt, is: Hoe leefden ze in die tijd? Wat waren de bestaansmiddelen? Waar kerkten ze? Waren het welvarende mensen? Of werden ze misschien bedeeld? Een vraag die minder gesteld wordt, maar niet minder interessant is: Was een van mijn voorouders misschien crimineel? Kortom: de stamboom moet aangekleed worden met persoonlijke gegevens, levensomstandigheden, algemene ontwikkelingen. Daardoor wordt duidelijk dat je betovergrootvader geen tijdgenoot is en dat je ook hem moet zien als kind van zijn tijd.

Krant
”Overijsselaars gezocht” biedt een overzicht van allerlei archieven die informatie bevatten om je stamboom leven in te blazen. Eén hoofdstuk is gewijd aan het jonge Flevoland. Het boek biedt aanknopingspunten voor onderzoek in onder meer memories van successie, belastingregisters, juridische verslagen, kerkelijke archieven, registers van bedeelden, onderwijsarchieven.

Ook de krant kan interessante informatie bieden voor genealogisch onderzoek. Bij belangrijke gebeurtenissen als jubilea of ongelukken is het mogelijk dat een krant er aandacht aan geschonken heeft. Dat vormt op zijn minst goed illustratiemateriaal, maar geeft ook informatie over bijvoorbeeld het verschil in verwoording van plechtige gebeurtenissen.

Onverwachte vondsten zijn misschien het leukst, maar wie niet gestructureerd werkt, verdrinkt in de feiten, komt niet verder of moet gewoon bijzonder veel geluk hebben. Vaak roept bij genealogisch onderzoek het ene feit de andere vraag op.

”Overijsselaars gezocht” levert een gestructureerde aanpak. Iedere archiefonderzoeker in met name Overijssel kan ik dit boek aanbevelen. Achter in het boek is een lijst met archieven in Overijssel en Flevoland en zelfs een aantal nationale en internationale instellingen opgenomen. Een register vergemakkelijkt het zoeken. ”Overijsselaars gezocht” heeft een mooie lay-out en een overzichtelijke indeling. Het is het resultaat van samenwerking tussen het Rijksarchief in Overijssel te Zwolle en het Centraal Bureau voor Genealogie in Den Haag.