Binnenland11 augustus 1999

Brillen voor zonsverduistering inleveren voor Afrika

Eclipsgebak en lasbril in de aanbieding

Van onze binnenlandredactie
APELDOORN – De zonsverduistering van vandaag zorgde niet alleen voor drukte en opwinding in Noord-Frankrijk, België en Luxemburg. Ook in Nederland probeerden velen een slaatje te slaan uit de eclips.

De eclipskoorts sloeg gisteren en vanmorgen flink toe. Zijn het niet de vele eclipsjagers die naar de totaliteitszone afreizen, dan zijn het wel Nederlandse bakkers die speciale zonsverduisteringsbroodjes bakken, met daarop natuurlijk wat maanzaad gestrooid. Bakker Kaptein in Wassenaar heeft er enkele honderden gebakken. De witte bolletjes bestonden uit een bol die de zon symboliseert, met daarop een klein bolletje dat de maan voorstelt.

Op verschillende plaatsen in Nederland probeerden verkopers gisteren de laatste eclipsbrillen van de hand te doen. Er werden zelfs lasbrillen verkocht in winkelcentrum Hoog Catharijne in Utrecht. Twee handige jongens deden goede zaken: ze splitsten drie van de vijf voorbijgangers bij gebrek aan originele eclipsbrillen een stukje lasglas in de maag, voor 5 gulden per stuk. In een bouwmarkt kosten ze een tientje per vijf stuks.

De vlotte verkopers zeiden gisteren nog 15.000 glaasjes op voorraad te hebben en probeerden er tot het moment suprème zoveel mogelijk van te slijten. Omdat de handel goed liep, besloten ze snel extra verkopers in te schakelen.

De medewerkers van Zorgverzekeraar VGZ kregen gisteren allemaal een goedgekeurd eclipsbrilletje. Het bedrijf wist de hand te leggen op 1200 brillen, zodat 80 procent van het personeelsbestand de zonsverduistering vanmorgen kon volgen. Bij de Alkmaarse rechtbank stonden de rechters met hun medewerkers op het dak om de maan voor de zon te zien schuiven.

Ondertussen waarschuwde het Duitse ministerie van Milieu van de Duitse deelstaat Baden-Württemberg voor bepaalde types eclipsbrillen van onder andere Nederlandse makelij. Die zouden ondeugdelijk zijn. „Ten onrechte”, vindt het Nederlandse ministerie van Volksgezondheid.

Een opticien in de Duitse plaats Unna werd het slachtoffer van zijn eigen aanbieding van gratis eclipsbrillen. De winkelier uit de stad in Noord-Rijnland-Westfalen had 300 brillen te vergeven, maar er stonden 500 mensen voor zijn deur te wachten. Er ontstond grote onrust voor zijn deur toen 200 mensen geen bril konden bemachtigen.

Oogschade
Verschillende oogartsen vrezen dat veel mensen oogproblemen krijgen vanwege het tekort aan eclipsbrillen. Mensen die oogschade hebben opgelopen, kunnen volgens prof. F. Hendrikse, netvliesspecialist van het Academisch Ziekenhuis in Maastricht, niet echt geholpen worden. „Door in de zon te kijken schroeit het netvlies en ontstaat er na een zwelling een litteken op het centrum, waar de zintuigcellen dicht op elkaar zitten. Het enige wat je als oogarts kunt doen, is de zwelling met medicijnen of oogdruppels wat verminderen. Maar het is geen bewezen behandeling. Het heeft mogelijk slechts een beperkend effect.”

Omdat Maastricht de plaats is waar de maan het verst voor de zon schuift in Nederland, heeft het academisch ziekenhuis in die stad speciale maatregelen getroffen om een eventuele grote toeloop van mensen met oogletsel op te kunnen vangen. Vanaf vanmiddag 12.30 uur stonden zes oogartsen en twee arts-assistenten klaar om mensen met oogklachten op te vangen. Onder deze artsen bevinden zich twee retina- oftewel netvliesspecialisten.

Bril inleveren
Om oogproblemen door de zonsverduistering in 2000 in Afrika te voorkomen, riep de Wereldwinkelketen Oxfam in België mensen op hun bril na gebruik in te leveren. Deze worden dan gratis uitgedeeld aan de bevolking van Angola, Zimbabwe, Mozambique en Madagaskar.

Ook lezend Nederland heeft zo zijn aandeel in de eclipsgekte in Nederland. Het best verkochte boek van deze week in Nederland is ”Zonsverduistering. De eclips van 11 augustus 1999” van de schrijvers Jacob Kuiper en Harry Otten.

Het boek staat bovenaan in de boekmonitor van de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB), de lijst van werkelijk verkochte boeken van geautomatiseerde boekwinkels. Van het uitverkochte boek zijn inmiddels 60.000 exemplaren verkocht.

Angst
Vijf Albanese gezinnen hebben in de afgelegen oostelijke regio Gramsh hun toevlucht gezocht in een schuilkelder. Zij vreesden dat de zonsverduistering het einde van de wereld inluidt. „Er moet enige waarheid achter al het gepraat over een grote ramp schuilgaan”, aldus een 38-jarige man tegen het dagblad Koha Jone. Hij zit met 33 anderen in de bunker. De families hebben hun koeien, voedsel en kookgerei meegenomen.

Ook in Rusland denken veel mensen dat de zonsverduistering natuurlijke en sociale rampen met zich meebrengt. Dit blijkt uit een onderzoek van het Russische instituut voor opinieonderzoek waarover de Russische kranten gisteren berichten.

Volgens het onderzoek gelooft 23 procent van de Russen, voornamelijk huisvrouwen, studenten en jongeren en minder welgestelde mensen uit kleinere plaatsen, dat een catastrofe op handen is. Iets minder dan de helft van de Russen gelooft niet dat de zonsverduistering ernstige gevolgen heeft en ongeveer 20 procent heeft zelfs nog nooit gehoord van de eclips.