Piloten krijgen geen
gegevens over schade

AMENDOLA – Ook nu de NAVO het centrum van Belgrado bombardeert, weten de piloten in principe achteraf niet welke schade zij hebben berokkend en of er dodelijke slachtoffers zijn gevallen. Het is geen beleid van het bondgenootschap de piloten daarover te informeren.

De NAVO doet centraal aan ”damage assessment” – de evaluatie van de schade en de doelen die met een bombardement moeten worden bereikt. „Maar die geclassificeerde gegevens worden niet rondgestuurd als dat niet nodig is”, zegt J. Abma. Hij is de commandant van het Nederlands-Belgische detachement dat vanuit de Zuid-Italiaanse luchtmachtbasis Amendola deelneemt aan de bombardementen op Joegoslavië.

De NAVO werkt op een „need-to-know-basis”, legt Abma uit. De piloten krijgen in principe alleen de informatie die ze moeten hebben om hun taak uit te voeren. De schade die eerdere bombardementen hebben berokkend, hoort daar niet bij. „Het is zeker niet belangrijk voor ons om te weten of er 'verkeerde' slachtoffers zijn gevallen of dát er slachtoffers zijn gevallen”, aldus Abma. „Piloten vragen er wel eens één keer naar, maar het antwoord is dan dat wij de resultaten niet binnenkrijgen. Daarna wordt er niet meer naar gevraagd.”

Voor het bombardement ziet de piloot het doel liefst met eigen ogen, want dat is nog altijd nauwkeuriger dan het vliegen op instrumenten. Na de actie moet de piloot zo snel mogelijk wegwezen, want hij heeft immers de aandacht van de vijand getrokken. Meteen achteraf kijken is dus uit den boze.

Missies
Volgens Abma kan het voorkomen dat een piloot op CNN hoort wat er is gebeurd met de piloot van een vijandelijk toestel dat hij heeft neergeschoten. Ook ziet hij mogelijk een plek terug die hij heeft gebombardeerd omdat hij toevallig nog een keer op een missie naar hetzelfde doel wordt gestuurd. Dat wordt niet in Amendola beslist, maar door centrale commandoposten zoals in het Noord-Italiaanse Vicenza. Daarvandaan worden elke dag nieuwe „missies” uitgedeeld aan de NAVO-eenheden die aan de acties tegen Joegoslavië deelnemen. Het kan zijn dat een piloot met twee alternatieve opdrachten op weg gaat, of dat onderweg de missie nog wordt gewijzigd. Daarover beslist de NAVO, die het algehele overzicht heeft.