„De rillingen lopen over m'n rug”

De CDA-jongeren discussieerden zaterdag over de identiteit en de toekomst van hun partij. Uitgangspunt was een door het CDJA-bestuur opgesteld toekomstmanifest, waarin gepleit wordt voor ingrijpende wijzigingen in de partijcultuur. Het CDA moet zich niet als een terriër vastbijten in eenmaal ingenomen standpunten. Heilige huisjes zoals het homohuwelijk, het bijzonder onderwijs, de monarchie, abortus en euthanasie moeten opnieuw ter discussie worden gesteld. Allerlei christelijke gebruiken, zoals het openen van een vergadering met bijbellezing en een lied, kunnen worden afgeschaft. Dergelijke rituelen houden het oubollige imago van het CDA in stand en vormen voor niet-christenen een onnodige barrière om zich bij de partij aan te sluiten.

Debatcultuur
Niet alle CDA-jongeren denken zo radicaal als hun bestuur, zo bleek zaterdag. Met het plakken van rode of groene stickertjes konden zij hun mening geven over diverse onderdelen uit het manifest. „Binnen de partij moet een grotere bereid zijn tot het afleggen van verantwoordelijkheid. We moeten toe naar een open debatcultuur”, vermeldt een van de posters. Het vel is beplakt met alleen groene stickertjes, ten teken dat iedereen vóór deze stelling is. Niemand bepleit blijkbaar een middeleeuwse, door geslotenheid en repressie gekenmerkte cultuur.

De meningen raken verdeelder als de zogenaamde heilige huisjes ter sprake komen. Rode en groene stickertjes houden elkaar in evenwicht. Een van de aanwezigen: „We moeten er niet op uit zijn om bestaande standpunten per se te herzien. Met discussie om de discussie, omdat we zo graag kritisch willen zijn, schiet niemand iets op”.

De rode stickertjes raken duidelijk in de meerderheid als de stelling ter sprake komt dat christelijke symbolen binnen het CDA beter kunnen worden afgeschaft. Een duidelijke minderheid is het met die opvatting eens. Bij de stelling dat de partij de C beter uit haar naam kan schrappen, roert zich slechts een enkele voorstander. „Als het werkelijk zo is dat ons christelijk imago voor niet-christenen een barrière is om zich bij ons aan te sluiten, dan kunnen we de christelijke symbolen beter afschaffen. Laten we dan ook meteen een helder signaal afgeven en de C uit de partijnaam halen”, meent de eenling.

Authentiek
Wie de christelijke rituelen wil afschaffen en het CDA voortaan zonder C door het leven wil laten gaan, vindt in elk geval kandidaat-voorzitter Van Rij op zijn weg. De fiscalist uit Wassenaar ging zaterdag met CDJA-voorzitter Vlot in debat over het toekomstmanifest. Van Rij: „Dat we geen aantrekkingskracht uitoefenen op buitenstaanders, ligt dat aan de christelijke symbolen? Ik geloof er niets van. Veel belangrijker is dat onze vertegenwoordigers authentieke personen zijn die gevoel hebben voor wat leeft bij de bevolking. We zijn een zeer gevarieerde partij en dat mag zo blijven. In Putten mag de opening van een partijbijeenkomst misschien wel een uur duren, in Valkenburg houden ze het bij tien minuten. Daarna trekken ze een fles wijn open”.

De kandidaat-voorzitter sprak tevens zijn vrees uit „dat met het kind het badwater wordt weggegooid”. Van Rij: „Verreweg de meeste CDA'ers zijn christenen. We moeten in onze partij inderdaad niet in bloedgroepen denken, maar we hebben wel allemaal iets met het geloof. Als dat het punt is dat buitenstaanders afstoot, dan zij dat zo”.

Strijdbaarheid
Van Rij, Vlot en de CDA-jongeren werden door discussieleider W. Breedveld van Trouw ook uitgedaagd hun visie te geven over het optreden van de kamerfractie tot nu toe. Van Rij heeft er nog alle vertrouwen in. „Deze fractie toont strijdbaarheid, zie het initiatief van Bijleveld en Rosenmöller om de armoede in ons land beter te bestrijden”. Vlot lijkt z'n twijfels te hebben, al hoedt hij zich voor negatieve kwalificaties. „Misschien is het goed dit punt in het voorjaar van 1999 te evalueren. Is de vernieuwing die wij als CDA-jongeren zo graag wilden, echt geslaagd? Daar zouden we open, op een niet-vileine manier over moeten kunnen praten”.