Binnenland

Urker mannenkoor zingt op feestje van Baantjer

De Cock lost vijftigste zaak op

Door R. Pasterkamp
AMSTERDAM – De bekendste en zonder twijfel ook rijkste gepensioneerde politieman van Nederland, Appie Baantjer, is 75 jaar geworden en lanceert zijn vijftigste De Cock-boek. Dat vond de uitgever wel een feestje waard. Gisteravond in de Rode Hoed in Amsterdam. Met Klaas Wilting en het Urker mannenkoor.

Hij behoort tot de top-3 van de meest gekochte Nederlandse auteurs en van zijn boeken –populair tot in Canada, Rusland en zelfs Zuid-Korea– zijn er bij elkaar ruim vijf miljoen verkocht. Toch blijft Albert Cornelis Baantjer er gewoon onder. Hij is wars van jetset en party's. Hij zou in een fraai landhuis kunnen wonen, maar geeft de voorkeur aan iets aardigs in Medemblik. Hij heeft geen Rolls, maar een gewone burgerauto. „Wel een goede”.

Bijna veertig jaar zat Baantjer bij de Amsterdamse politie. Het merendeel van die tijd bracht hij door op het meest beruchte politiebureau van de hoofdstad: Warmoesstraat. Waren in die tijd zijn processen-verbaal al meesterwerkjes, Appie moest en zou zijn belevenissen met de penoze voor een breder publiek op papier zetten.

In 1963 verscheen “De Cock en een strop voor Bobby”. Als gevolg van het rappe tempo van twee boeken per jaar verscheen gisteren dus de gouden vijftigste: “De Cock en de onsterfelijke dood”. In een opmerkelijke voetnoot rechtvaardigt de 75-jarige schrijver „de vreemde” titel: „Tot alle leven hier op aarde is verdwenen, blijft de dood onsterfelijk”. Wie er meer van wil weten moet voor de 132 bladzijden 17,90 gulden over hebben.

Geld
Natuurlijk worden ook in het nieuwste boek rechercheur De Cock (met cee-oo-cee-ka), het alter ego van Baantjer, en zijn asistent Vledder op de voet gevolgd. Volgens kenners wordt in nummer vijftig de 88e moord in de Baantjer-geschiedenis gepleegd. En uiteraard opgelost. Want kampt de Amsterdamse politie, zo vertelde woordvoerder Klaas Wilting gisteravond, toch jaarlijks met 40 procent onopgeloste zaken, bij Baantjer staat (en zit) de dader op de laatste bladzijde vast. „Appie, geef ons advies”, aldus Wilting.

Door al die boeken is Baantjer –typering van het Politie Magazine van deze maand– de rijkste FLO'er (agent met functioneel leeftijdsontslag, RP) van Nederland. De fiscus slaat hem voor 40.000 gulden per maand aan. Geld hebben is aardig, zegt Appie in het magazine, „maar je koopt er geen geluk of gezondheid mee. En uiteindelijk eet je toch geen twee biefstukken achter elkaar en kun je maar één pak tegelijk dragen”.

Burgemeesters
Het feestje voor Baantjer van zijn uitgeverij Fontein had gisteravond een wonderlijk verloop. In de Rode Hoed, het voormalig kerkgebouw van de remonstranten aan de Keizersgracht, zat Baantjer recht tegenover het orgel, als middelpunt van familie en lezers. Drie burgemeesters draafden het podium op, die van Amsterdam, Medemblik en Urk. De eerste, Patijn, noemde de auteur „de beste ambassadeur” van de hoofdstad. „De toeristen kennen Banning Kok van de Nachtwacht niet, maar De Cock wel”.

De Urker burgervader Veninga zei te spreken namens het gemeentebestuur „en de vele fans op Urk”. Baantjer is geboren in het vissersdorp (1923) en kreeg van zijn ouders strenge normen en waarden ingeprent. Met name zijn moeder en grootmoeder zorgden er voor dat de „calvinistische Urker ziel werd gevormd”, aldus burgemeester Veninga. Hij wenste Baantjer voor de toekomst alle goeds toe „en dat het recht mag zegevieren”.

Toen kwam zowaar het Urker mannenkoor Halleluja op de planken. De heren in klederdracht lieten onder meer het lied “Nederland en Oranje” horen. Het optreden van cabaretier Seth Gaaikema vloekte hier letterlijk mee. Met schuine grappen en blasfemisch taalgebruik probeerde hij het publiek te vermaken. Van enig protest van Baantjer of van Urker zijde was geen sprake. Dat terwijl de gelauwerde auteur in interviews een en andermaal aangeeft de tien geboden als leidraad voor zijn handel en wandel te houden. De enige die Appie Baantjer publiekelijk Gods zegen toewenste, was majoor Bosshardt van het Leger des Heils.