Coalitie maakt haast
met homohuwelijk

De coalitiepartners maken ook ernst met de inburgering van allochtonen in de samenleving. Nieuwkomers krijgen na het wettelijk verplichte inburgeringsprogramma taal/werkstages en arbeidsmarktgerichte opleidingen. Allochtonen die al langer in Nederland verblijven krijgen ook taallessen en inburgeringsprogramma's. Voor werklozen worden die programma's verplicht.

Andere punten in het conceptregeerakkoord zijn:

Onderwijs
- De groepsgrootte in het basisonderwijs wordt verder verkleind, met prioriteit voor de groepen 1 tot en met 4. De gemiddelde groepsgrootte wordt gefaseerd kleiner. Bevorderd wordt dat zoveel mogelijk kinderen vanaf hun vierde jaar naar school gaan.

- De materiële vergoeding (administratie, leermiddelen, beheer en bestuur) gaat voor het basisonderwijs structureel omhoog tot 50 miljoen gulden in 2002 en in het voortgezet onderwijs met 30 miljoen. Voor het achterstallig onderhoud in het voortgezet onderwijs is in de komende vier jaar 200 miljoen gulden beschikbaar.

- De coalitie trekt 670 miljoen uit voor extra computers in de klas. Om voortijdig schoolverlaten te voorkomen steken de paarse partijen 100 miljoen gulden extra in het beroepsonderwijs.

- Prestatiebeloning in het onderwijs wordt mogelijk om leraren betere carrièreperspectieven te bieden. De coalitie stelt hiervoor 215 miljoen gulden beschikbaar.

- De zeggenschap van ouders en leerlingen in de school wordt sterker. Alle ouders en leerlingen hebben een gelijkwaardige positie. Zij mogen niet op grond van identiteit uit bestuur of zeggenschapsstructuur worden geweerd.

Zorg
- Artsen zijn niet meer strafbaar voor euthanasie, als zij voldoen aan de zorgvuldigheidseisen en de meldingsplicht.

- Het ziekenfonds gaat open voor kleine zelfstandigen, de eigen bijdrage wordt afgeschaft evenals de toegangsbijdragen voor thuis- en zuigelingenzorg.

- De standaardpakketpolis voor ouderen (WTZ) verdwijnt geleidelijk.

- De uitgaven voor de zorg mogen met 2 procent per jaar groeien, om onder meer de gevolgen van de vergrijzing op te vangen. De coalitie investeert 2,2 miljard extra in de zorg, waarvan vooral ouderen en gehandicapten profiteren

Verkeer en milieu
- De coalitie trekt 970 miljoen gulden uit voor wegenaanleg, ruim 1,2 miljard voor openbaar vervoer en 100 miljoen voor verbetering van vaarwegen.

- De maximumsnelheid op snelwegen in de Randstad wordt overdag (van 7.00 tot 19.00 uur) verlaagd tot 100 kilometer per uur. Buiten de Randstad mag in beginsel 120 kilometer per uur worden gereden.

- De benzineaccijns wordt verhoogd en de houderschapsbelasting verlaagd onder voorwaarde dat Duitsland en België dat ook doen. De benzineaccijns groeit mee met de algemene prijsstijging.

- De koop van de eigen huurwoning wordt bevorderd en bouwregels drastisch vereenvoudigd. De huren voor sociale huurwoningen mogen niet meer stijgen dan het inflatiepercentage.

- Voor alle sectoren in land- en tuinbouw zijn plannen voor herstructurering te verwachten met financiële en beleidsmatige steun van de overheid. Legbatterijen voor kippen moeten worden verboden.

Buitenland en defensie
- De coalitie wil de Nederlandse afdracht aan de Europese Unie structureel met 1,3 miljard gulden verminderen.

- Defensie moet met ingang van 1999 jaarlijks 375 miljoen gulden bezuinigen. Vredesoperaties vallen buiten deze bezuiniging. Ontwikkelingshulp blijft in de komende vier jaren op 0,8 procent van het bruto nationaal inkomen.

Bestuur
- Er komt voorlopig geen gekozen burgemeester. Wel krijgen gemeenten de mogelijkheid een volksraadpleging te houden over kandidaten voor dit ambt. De regering houdt echter het laatste woord. Wethouders mogen van buiten de gemeenteraad worden aangesteld.

- De verkiezing van de Eerste Kamer wordt weer zoals voor 1983, zodat elke drie jaar de helft wordt gekozen.

- Voor verkiezing van de Tweede Kamer krijgt “het regionale element” en de “herkenbaarheid van personen” versterking. Daar worden nog concrete voorstellen voor gemaakt.

- Het gemeentefonds groeit jaarlijks niet met 0,3 maar met 2 procent. Voor investeringen in de grote steden wordt tot 2010 4,8 miljard gulden uitgetrokken.

- Er komt geen aparte minister voor het grotestedenbeleid, maar wel een speciale staatssecretaris op Binnenlandse Zaken voor Aruba en de Antillen.

Justitie
- De coalitie trekt 750 miljoen gulden uit voor verbetering van de veiligheid. Aanpak van jeugdcriminaliteit krijgt veel aandacht.

- Er komt één politieminister, de minister van binnenlandse zaken. De korpsbeheerder wordt aangewezen door de regering.

- Het kabinet bestudeert of organisatoren van grootschalige publieksevenementen, zoals voetbalwedstrijden, verplicht kunnen worden mee te betalen aan de noodzakelijke politie-inzet.

- De procedure van een asielaanvraag wordt korter. De mogelijkheid tot administratief bezwaar tegen een afwijzing vervalt. Wel is beroep en vervolgens hoger beroep tegen een afwijzing mogelijk. Hoger beroep mag in principe niet in Nederland worden afgewacht.

- De procedure rond ambtsberichten wordt verbeterd. Monitoring van teruggekeerde asielzoekers zal na die verbetering vervallen.

Werk en inkomen
- Er komt 950 miljoen gulden beschikbaar voor werkgelegenheidsbeleid, waarvan netto 400 miljoen voor gesubsidieerde banen.

-
De maximale beloning voor Melkertbanen gaat van 120 naar 130 procent van het minimumloon. Voor “doorstroombanen” is de beloning maximaal 150 procent.

- Voor inkomensbeleid trekt het kabinet 750 miljoen gulden uit. Daarvan is 250 miljoen beschikbaar voor tegemoetkoming in de studiekosten voor ouders met een inkomen tot 60.000 gulden, 225 miljoen voor chronische zieken, 150 miljoen voor bijzondere bijstand en 125 miljoen voor huursubsidie.

- Op sociale zekerheid wordt 6654 miljoen gulden bezuinigd, onder andere door strengere wao-keuringen en beperking van ww- en bijstandsgelden.

- De uitvoering van de wao- en ww-verzekeringen wordt geprivatiseerd, de toekenning blijft een overheidstaak, evenals de wao-keuring. Centra voor werk en inkomen, waarin arbeidsbureau en uitkeringsinstanties samenwerken, nemen de toetsing voor hun rekening.

- Er komt een Kaderwet arbeid & zorg, waardoor een combinatie van arbeid en zorg mogelijk wordt. Onderdeel daarvan is het recht op deeltijdarbeid. Voor uitbreiding kinderopvang wordt 250 miljoen gulden uitgetrokken.

Belastingen
- Op 1 januari 2001 zal het belastingstelsel ingrijpend herzien zijn. In de inkomstenbelasting komen er drie in plaats van vier schijven door de eerste schijf te 'knippen'. De belastingtarieven gaan omlaag, het hoogste tarief van 60 naar 51 à 53.

- De aftrek van reiskostenforfait en de hypotheekrente voor een tweede huis wordt afgeschaft, de aftrek van rente op consumptief krediet verdwijnt geleidelijk.

- De btw gaat van 17,5 naar 19 procent en de milieuheffingen gaan omhoog.

- De vermogensbelasting wordt afgeschaft. Er komt een vermogensrendementsheffing. Over vermogens groter dan 37.500 gulden wordt uitgegaan van een rendement van 4 procent per jaar. Daarover wordt 30 procent belasting betaald.

Financieel kader
- Paars II trekt 9,25 miljard gulden uit voor nieuw beleid. Daarnaast is 4,6 miljard beschikbaar voor lastenverlichting. Voor verlaging van het financieringstekort is 2 miljard gereserveerd en 1 miljard voor onverwachte uitgaven.

- Om dit mogelijk te maken wordt 7,6 miljard gulden bezuinigd. De rest komt uit economische groei (gemiddeld 2 procent per jaar) en uit “inverdieneffecten” op paarse maatregelen, zoals banengroei.

- Belastingmeevallers over 1998 worden geheel gebruikt voor verlaging van het financieringstekort. Vanaf 1999 is driekwart van de meevallers bestemd voor beperking van het begrotingstekort en een kwart voor extra lastenverlichting. Als het tekort is teruggebracht tot 0,75 procent, wordt de verhouding 50/50.

- Extra aardgasbaten mogen via een omweg voor een deel worden gebruikt voor extra overheidsuitgaven.