De bui naderde als een witte muur

Mevrouw R. van Vugt trekt de vriezer open en haalt een plastic zak te voorschijn. „Kijk, zo dik waren de hagelstenen”. De witte ballen zijn zo groot als pingpongballen, met een doorsnee van drie tot vier centimeter. „Sommige waren nog dikker”.

Het bedrijf dat C. van Vugt in maatschap met zijn twee zonen Gert en Wim runt, is zo'n drie hectare groot. Ongeveer de helft daarvan, tegen de 15.000 vierkante meter, wordt in beslag genomen door kassen. De tuinders telen onder meer selderij, peterselie, krulandijvie en aubergines.

Het was vanmorgen vroeg één en al bedrijvigheid in de kassen. De Van Vugts, familie en vrienden liepen met handschoenen aan tussen de rijen groenten door. Het glas knerpte onder hun schoenen. Met behulp van ladders pakten ze voorzichtig de losse stukken glas uit de sponningen.

Levensgevaarlijk
„De bui barstte zaterdagavond tussen vijf uur en half zes los, vertelt Van Vugt. „Mijn zoon Gert was er ook juist. Ik had net de luchtramen dichtgedaan, want er was storm voorspeld”. Het werd een hevige hagelbui. Gert: „We zijn met z'n allen in huis gaan zitten. Bij en in de kassen was het levensgevaarlijk vanwege het vallende glas”.

Het natuurgeweld was na vijf minuten uitgewoed. De bui trok verder in de richting van de Alblasserwaard. Een eerste rondgang leerde Van Vugt dat de schade enorm was. Vanmorgen stelde hij vast dat er tegen de 4000 ruiten stuk zijn geslagen. „Zeg maar 30 procent van het totale glasoppervlak”.

Bij zijn collega's in de buurt is het al niet veel anders. „Bij sommige is 10 tot 20 procent van het glas kapot, bij anderen zelfs 50 tot 60 procent. Het verbaast hem niets. „Een ruit kan best wat hebben, maar met deze dikte en met de snelheid van de hagelstenen is het eigenlijk een wonder dat er nog zo veel heel is”.

De aubergines in de kassen hebben nog het minst geleden onder het vallende glas. De meeste krulandijvie is echter verloren. Gert: „Dat is een plat gewas. Door de vorm van het blad kun je niet zien of er glassplinters op liggen. Het is dus veel te gevaarlijk om die andijvie naar de veiling te sturen”. Met de selderij en de peterselie is het al niet veel beter. Dat geldt ook voor de gewassen die buiten staan.

Hulp bij glasrapen
De familie Van Vugt hoopt vanavond hulp te krijgen van mensen uit de kerkelijke gemeente. In dit geval de gereformeerde gemeente in Hendrik-Ido-Ambacht. Van Vugt: „Ds. W. Silfhout is zaterdagavond al wezen kijken. Er kwam ook nog een diaken langs. Dat medeleven doet toch erg goed”.

De predikant heeft de gemeenteleden gisteren tijdens de dienst opgeroepen Van Vugt en nog twee getroffen collega's een handje te helpen met het rapen van glas. Gert: „We verwachten vijftien tot twintig man. Het zal een hele klus worden”.

De maatschap is verzekerd tegen glasschade. Toch derven de Van Vugts de komende vijf tot zes weken inkomsten, omdat er niets kan worden aangevoerd op de veiling. Hoe groot die schadepost is, kunnen de tuinders nog niet zeggen. „In ieder geval duizenden guldens. Dat is hard, ja”, aldus Van Vugt.

„Het is moedbenemend”, vindt ook mevrouw Van Vugt. Toch mogen ze de hoop niet opgeven, weet ze. „Er is een dikke streep door onze plannen gehaald, maar met Gods hulp hopen we er weer bovenop te komen”.

Caravans
De laatste keer dat Van Vugt werd getroffen door een hagelbui was in 1982. Zo extreem als afgelopen zaterdag heeft hij nog nooit meegemaakt. „De hagelkorrels waren in 1982 veel kleiner. Ik geloof dat er toen tegen de 600 ruiten kapot zijn geslagen”.

Het zal zeker twee tot drie weken duren voordat alles weer is opgeruimd en hersteld op het tuindersbedrijf. „Morgen komen de beglazers”, vertelt Gert. Het is nog even afwachten of er voldoende glas is. „Die mensen zijn in één klap door hun voorraad heen”.

Ook bij de buren van Van Vugt zijn verschillende mensen druk aan het opruimen. Een groot deel van hun kassen is in gebruik als stalling voor caravans. Het vallende glas en de dikke hagelstenen hebben grote deuken geslagen in de caravandaken.

Glassector
De glassector doet in ieder geval goede zaken. Tegen tienen vanochtend kwamen de vrachtwagens met kratten nieuw glas het getroffen gebied binnenrijden. Ze losten her en der hun lading. Ook bedrijven die zijn gespecialiseerd in kassenbouw en -sloop reden af en aan. Bij Van Vugt werd een grote container voor de kassen gezet. Al snel rinkelden daar de grootste brokstukken in. De rest van de scherven en splinters volgt vanavond.

Woordvoerder R. Nelissen van het glasleveranciersbedrijf Kwintsheul deelt mee dat het „behoorlijk druk” is met orders vanuit Hendrik-Ido-Ambacht, Rijsoord en Alblasserdam. „We laten twee vrachtwagens continu rijden. Er zijn nu twee vrachten van 3500 vierkante meter glas de deur uit”. Tot en met vanmorgen kon Nelissen nog gemakkelijk aan de vraag voldoen. „We leveren nog steeds uit voorraad”.

Mocht de vraag naar glas blijven komen, dan kan Kwintsheul desnoods de fabrikant Maas Glas in Tiel inschakelen. Nelissen: „We hebben natuurlijk vaker met dit bijltje gehakt. Een paar jaar geleden was er een flinke januaristorm met veel glasschade. In zo'n geval gaat de fabriek extra produceren”.

Topdrukte
Directeur H. Mulder van het kassenbouwbedrijf J. Olsthoorn kan ook niet anders dan „topdrukte melden”. Mijn mensen zijn voornamelijk bezig in Hendrik-Ido-Ambacht en Heerjansdam. Op dit moment loopt daar zo'n twintig man rond. Ik schat dat die ten minste veertien dagen werk hebben om de 20.000 ruiten te vervangen”.

Het is volgens Mulder zaak de kassen zo snel mogelijk weer dicht te krijgen. „Vooral bij de tuinders die de kachel gebruiken”. Een dergelijke schadeklus vraagt de nodige improvisatie, weet Mulder. „Maar we hebben een klein draaiboek klaar liggen voor dergelijke gevallen en in overleg met de klanten komen we er wel uit”.