„Het leek wel een bommentapijt”

Elburg likt z'n wonden. Talloze gebroken ruiten en hoopjes verbrokkelde dakpannen getuigen van de hagelstorm die over het Veluwse vestingstadje trok. De monumentale binnenstad is deze maandagmorgen het domein van glaszetters en aannemers.

Er vallen militaire termen om de felheid van de hagelbui te duiden. „Het leek wel een bommentaptijt”, zegt een Elburger. Of: „Alsof er een mitrailleur bezig was”. En een derde: „Het regende keien”.

Bij palingrokerij A. van Triest aan de Havenkade sneuvelden meer dan tien ruiten. Stukken zwart landbouwzeil verbergen de ravage. „Het was verschrikkelijk. De bui stond pal op de ramen”, zegt huisvrouw Fenna van Triest in de woonkamer. „Om een uur of zeven dreef vanuit de polder een gitzwarte lucht hiernaartoe. Even later begon het. Tik, tik. Net alsof iemand met een hamer de ruiten insloeg. Een bank die buiten stond zeilde, zoef, een eind weg. Heel beangstigend: het ding leek tegen de wind in te waaien. Misschien is de bank in een soort wervel terechtgekomen”.

„De schrik kwam na de tijd pas. Je gaat je rare dingen afvragen. Ik ben oma en er staat boven een wieg. Die lag vol glas. Stel nou dat de kleine erin gelegen had. Je moet er niet aan denken. Bij de buren sloeg het glas de douche binnen. De kinderen hadden er een halfuurtje daarvoor nog onder gestaan”.

Zwarte zaterdag
Het merendeel van de monumentale panden in Elburg kwam niet ongeschonden uit de strijd. Een hoogwerker naast het Agnietenklooster –het voormalige gemeentehuis– hijst voor de zoveelste keer een lading dakpannen omhoog.

„Een schade van deze omvang heb ik nog nooit meegemaakt”, zegt aannemer G. Vos, terwijl twee bouwvakkers de werkbak weer volstapelen met pannen. „Na een normale storm leg je in een buurt pakweg honderd nieuwe dakpannen. Nu hebben we er hier alleen al 1800 nodig. Er is een groot tekort. We leggen ook gebruikte pannen en gaan langs bij sloopbedrijven”. De aannemer denkt nog zeker een week of zes nodig te hebben om de schade te herstellen.

Met de fiets in de hand neemt gemeenteambtenaar monumentenzorg H. van de Werfhorst poolshoogte bij het beschadigde bouwwerk. Niet alleen het Agnietenklooster, ook de Grote Kerk (St.-Nicolaas) heeft forse klappen opgelopen. Tientallen glas-in-loodramen overleefden het natuurgeweld niet. De gemeenteambtenaar denkt dat de schade in de tonnen zal lopen.

Voor autobedrijf Klein gaat de dag van de extreme storm de annalen in als “zwarte zaterdag”. Het terrein buiten is een waar slagveld. Alsof er van honderd meter hoogte een container bakstenen is leeggekiept. De dertig tweedehands auto's op het terrein zitten onder de deuken. „Alles is kapot”, zegt Gerrit Klein in de kantine.

De handelaar is niet verzekerd voor de autoschade van ongeveer een ton. „Dit is een grote strop. Voor auto's die 5000 gulden waard zijn, loont het de moeite niet ze te repareren. Misschien zet ik wel een advertentie in de krant. Gedeukte auto's te koop”.

Gillend
Joop Zwart van een sportwinkel op de haven loopt rond met een hamer in de hand. „Dit hoop je maar één keer in je leven mee te maken. Er vielen zaterdag keien uit de lucht. Sommige oude mensjes liepen gillend rond. Die namen afscheid van hun kinderen. Ze dachten dat de wereld verging”.

In de nauwe Bloemsteeg wonen de oude Van Wezeps. Zoon Lammert staat op een ladder. „Het ging zo machtig hard zaterdag. De hagelstenen leken wel tennisballen”, zegt Lammert. De 87-jarige vrouw des huizes, Geertje van Wezep, zet net de kopjes op tafel. Ja, ze is erg geschrokken. De keuken stond vol water, gebaart ze. „Ik kan 't allemoal niet meer an. Skrief d'r maar niet te veul over in de kraante”.

Het natuurgeweld van zaterdag heeft onder de Elburgers niet alleen kommer en kwel gebracht. Inwoner Ad de Mik merkte na de storm een sfeer van saamhorigheid. „Mensen hielpen elkaar. Iemand leende bijvoorbeeld zijn ladder aan anderen”.