Binnenland

„We pikken het niet langer”

Door G. Wolvers
DEN HAAG – De sfeer zit er goed in om kwart voor twaalf. De organisatoren vragen via een politiemegafoon naar de Statenhal te gaan. Het vaandel hoog gehesen, het bovenlijf bedekt met een actie-T-shirt, een petje op. „Verstervend: De Nederlandse verzorgingsstaat”, meldt een bord.

Dertienduizend werkers in de gezondheidszorg zijn op deze mooie donderdag naar het Congresgebouw gekomen om te demonstreren voor meer loon. Nog eens tienduizend hebben zich verzameld in het stadion van ADO Den Haag. Ze krijgen hetzelfde programma voorgeschoteld: veel muziek, weinig toespraken.

Zo ver zijn we nog niet. De stoet stopt. Politieke partijen proberen goed garen te spinnen bij de onrust in de zorg. GroenLinks en SP delen folders uit. De Socialistiese Arbeiderspartij, een rebels splintergroepje, deelt actiekranten uit. Zelfs Senioren2000 delen hun „punten van zorg”. Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst tenslotte.

Dan maar nog een liedje aangeheven in de rij. „Slaap kindje, slaap. Geen zuster meer die waakt. Ze haalt je niet meer uit de str..., hahaha”. Toeters blèren, fluiten snerpen.

Millenniumprobleem
De leuzen op de spandoeken zijn creatief én actueel. „Het millenniumprobleem: De verpleging is op!” „Juliana kom maar bij ons, dan krijgen wij meer respons”, zeggen verpleegsters uit Sassenheim. „En toen de wachtlijsten waren weggewerkt, was er geen verpleging meer”, heeft vakbond NU '91 'Loesje-achtig' verzonnen.

„Wij zijn bijna opgebrand”, zingen de verpleegsters levenslustig. De opeenhoping mensen schuifelt verder. Knelpunt is de etensvoorziening. Gratis lunchpakketjes, met bijbehorende banaan of appel, worden uitgedeeld. Maar het duurt te lang. De broodjes worden het publiek ingegooid. „We zien niks, maar krijgen eerst eten”.

„Het wordt een swingende bijeenkomst”, roept FNV-ster Edith Snoey. Dat is geen woord te veel gezegd. De zwarte muziekband Masalsa rapt de tijd vol. De zwarte actieballonnen “zorg voor 5 %” wippen op de maat mee. De verplegers swingen heen en weer. „We gaan nu naar achteren... en naar voren”. Alle ballonnen gehoorzamen. De band heeft de actieleus goed ingestudeerd. “No pay, no cure” (Geen geld, geen zorg), dreunt het door de boxen. „Pay, cure, pay, cure”.

Verschillende politici zijn gekomen om de acties in de zorg moreel te steunen: Marijnissen van de SP, Rosenmöller van GroenLinks, maar ook Van Boxtel van regeringspartij D66 wagen zich in het hol van de leeuw. Edith Snoey heeft ze ook gezien: „Er zijn vertegenwoordigers van politieke partijen aanwezig. Zij krijgen niet het woord. Geen woorden maar daden”, waarmee ze doelt op de politiek, die haars inziens te weinig geld beschikbaar heeft gesteld voor een gezonde zorg-cao.

Ook vice-voorzitter Guus van Huygevoort van de FNV-bond AbvaKabo weet de juiste vakbondstoon te treffen. „Het is nu tijd om de rode kaart te tonen aan de werkgevers, maar ook aan de politiek. Het is tijd voor meer geld in de zorg, beter loon en vermindering van de werkdruk”. Hij rept van een strijd voor een goede cao. „Dit is zeker: Wij zullen winnen”. Gejuich, applaus en een aanzwellend gebrul: „Actie, actie”.

Uitgekiend moment
Doorgaan met de acties willen de bonden –en hun achterban– zeker. Met de verkiezingen in zicht hebben ze een uitgekiend moment gekozen om de politiek onder druk te zetten. Werkonderbrekingen, zondagsdiensten, sluiten van afdelingen. Zoals de operatiekamers. Die gaan volgende week woensdag op slot. „Behalve voor spoedeisende gevallen, ongelukken en kankerpatiënten”, zegt de voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Anesthesie-Medewerkers. „Wij laten de gezondheidszorg niet in de steek”.

„We gaan er tegenaan”, snerpt Snoey door de luidsprekers. „Want dit is het begin hè?” De zaal slaapt even, platgewalst door de muziek. „Jeh”. Toontje hoger: „Ik heb het niet goed gehoord. Wordt dit het begin?” „Je-e-eh!” klinkt het luider.

Disco-ervaring
Het programma dendert naar het einde. De luidspreker doet het niet, dus Masalsa krijgt nog even de tijd om de zaal mee te laten zingen en te swingen. Enige disco-ervaring is gewenst.

Dan doet de microfoon het weer. „De verpleging is bitter en zuur geworden”, zo probeert een verpleegster de smaken uit. „We pikken het niet langer”. Weer klinkt het geroep om „actie, actie, actie”.

Veel actievoerders hebben het echter voor vandaag wel gezien. Zij zoeken het zonnetje op, eten een patatje en pakken de tram en de trein naar huis. Dan wacht hun nog een tegenvaller. De trein blijft bij Gouda steken. Seinstoring, heet het, en het rijtuig moet weer terug naar het Haagse. Terwijl bussen vol actievoerders naar het Oosten snellen, kruipt de Intercity terug. Op het Centraal Station is de actiebereidheid even vergeten. De borden met “No pay, no cure” blijven eenzaam achter in de trein.