Binnenland

Bijdragen: P. van de Breevaart, A. de Jong

Veel of weinig woorden

D66-fractieleider De Graaf heeft gisteravond een felle aanval gelanceerd op het CDA. Tijdens een spreekbeurt in Bussum verweet hij de partij van De Hoop Scheffer conservatisme.

De Graaf hekelde vooral het asiel- en het drugsbeleid van de christen-democraten. Pogingen van delen van het CDA-congres om daar versoepelingen in aan te brengen, leden afgelopen weekeinde schipbreuk.

„Hoe sociaal is een partij die voor het gezin kiest, maar als het om een asielzoekersgezin gaat plotseling niet thuis geeft”, zei De Graaf. Hij verweet het CDA zich te verzetten tegen herinvoering van het hoger beroep in asielzaken. Dat volgens de christen-democraten asielzoekers de afloop van hun procedure in eigen land moeten afwachten, noemde hij „te belachelijk voor woorden”.

De D66-fractieleider richtte zijn pijlen ook op het drugsbeleid van het CDA. Met het streven om op termijn alle coffeeshops te sluiten, sluit de partij haar ogen voor de werkelijkheid, vindt hij. „De verworvenheid van een goed drugsbeleid mag nooit ter discussie worden gesteld”, aldus De Graaf.

Zo veel woorden als De Graaf aan het CDA wijdde, zo weinig wijdde De Hoop Scheffer er afgelopen zaterdag op het verkiezingscongres van zijn partij aan D66. Nadat de CDA-leider uitgebreid had afgegeven op PvdA („komt niet echt op voor mensen in achterstandssituaties”) en VVD („weet niet eens hoeveel agenten er op straat zijn en lost fileprobleem niet op”) kwam hij ten langen leste toe aan de democraten. „Tja, en dan D66... Ach, ik zie dat mijn tijd al om is. Ik moet nodig gaan afronden”.

Paarse bus

D66 vindt verder dat de door minister Melkert van sociale zaken aangekondigde reparatie van de koopkracht geen algemeen karakter mag hebben. Alleen degenen die er daadwerkelijk op achteruit gaan, mogen van De Graaf in aanmerking komen voor een extraatje.

D66 was gisteren in een paarse bus op campagne in de Gooi- en Vechtstreek. Landelijke politici ondersteunden daar de lokale kandidaten in hun verkiezingsstrijd. De Graaf heeft daar –anders dan veel van zijn collega's– geen moeite mee. „De landelijke politiek speelt altijd mee bij lokale verkiezingen”, zei De Graaf, „ook al zou je het ontkennen. Het zijn immers politici van dezelfde politieke partij”.

De fractievoorzitter van de democraten in de Tweede Kamer toont zich daarmee een echte D66'er: pragmatisch van hoofd tot tenen. Toch zou je van een partij die zuivere verhoudingen in politiek en bestuur voorstaat, een degelijker argumentatie verwachten.

Opmerkelijk was dat De Graaf het politieke deel van de avond in Bussum voor zijn rekening nam. De eveneens aanwezige beoogd lijsttrekker Borst hield het bij een verslag van wat zij die dag had gezien in de Gooi- en Vechtstreek. Borst is een tussenpaus, zo werd een halfjaar geleden al gezegd. Het lijkt er steeds meer op dat de interim-periode Borst wel van héél korte duur zal zijn.

Vier miljard

De Graaf benutte de verkiezingsbijeenkomst van gisteravond tevens om een eigen D66-plan te presenteren voor het basis- en voortgezet onderwijs. Zijn partij wil daarin de komende tien jaar ten minste 4 miljard extra investeren, waarvan 1,55 miljard in de volgende kabinetsperiode. Van dat bedrag moet 1 miljard gebruikt worden om het aantal leerlingen in een klas te verminderen.

Uit de toelichting die De Graaf op het plan gaf, blijkt dat het op zichzelf serieus bedoelde voorstel voor de democraten tevens zijn nut heeft in de verkiezingsstrijd. Zo stelde de D66-fractievoorzitter dat met name PvdA en CDA er verantwoordelijk voor zijn dat het onderwijs in Nederland in regels is verstikt. Het CDA is er altijd op uit geweest de gelijkberechtiging van het bijzonder en het openbaar onderwijs vanuit de 'controlekamer Zoetermeer' tot in de finesses te regelen. De PvdA heeft aan de regelzucht bijgedragen door een sterke nadruk op schaalvergroting en allerlei onderwijskundige vernieuwingsplannen, aldus De Graaf.

D66 zou in al die regels flink willen snoeien. Tevens wil de partij, zo zei De Graaf gisteren, artikel 23 van de grondwet een nieuwe interpretatie geven. Niet de verzuilde schoolbesturen, maar de ouders moeten de kleur van de school bepalen. Ten minste de helft van een schoolbestuur moet uit ouders bestaan. Samenwerkingsscholen tussen bijzonder en openbaar onderwijs komen dan veel gemakkelijker tot stand, aldus De Graaf.
AdJ

Ongefundeerd

„Als Jaap kritiek levert moet het wel gefundeerd zijn”. Met die woorden reageerde minister Jorritsma-Lebbink van verkeer en waterstaat, prominent lid van de VVD, gisteravond op de kritiek van de CDA-lijsttrekker De Hoop Scheffer.

Met zijn kritiek op het fileprobleem ging De Hoop Scheffer naar de mening van Jorritsma de fout in. Volgens de minister heeft de VVD wel degelijk aan het fileprobleem gewerkt en heeft het CDA op dit punt geen recht van spreken.

„De Hoop Scheffer moet zijn partijprogramma eens lezen: het CDA trekt maar een schijntje uit voor infrastructuur. En wat de partij uittrekt komt uit de doos van het bedrijfsleven”.

„Het CDA haakte af bij voorstellen zoals accijnsverhoging of het sober houden van de infrastructuur. Ze hebben het afgelopen jaar niet eens een idee naar voren gebracht om de files te bestrijden”.

Ook over het onderwerp veiligheid slaat De Hoop Scheffer de plank volgens Jorritsma mis. Dat de VVD er niet in is geslaagd tijdens de huidige kabinetsperiode 10.000 extra agenten op straat te krijgen, is de schuld van het vorige kabinet-Lubbers. „We kregen een miljardentekort als erfenis mee”.

De Hoop Scheffer moet dus meer lezen en minder roepen, en daar wil Jorritsma hem best bij helpen. Ze nodigde Jaap de Hoop Scheffer uit voor de volgende VVD-bijeenkomst. En als hij wil mag hij, na D66 en CDA, „best wel eens lid worden van de VVD”.

Abortus

Volgens RPF-fractievoorzitter Van Dijke ontloopt het kabinet zijn verantwoordelijkheden als het gaat om de handhaving van de Wet afbreking zwangerschap (waz), de abortuswet. In 1981 keek de wetgever meer naar de buitenkant, de procedures, dan naar de inhoud, de norm.

Het huidige kabinet doet dat niet anders. Van Dijke zei dat gisteravond tijdens een spreekbeurt voor zijn partij in Kollum. Volgens de RPF'er is het eigenlijke doel van de wet, namelijk de bescherming van het ongeboren leven, buiten beeld gekomen en gebleven.

Van Dijke haalde de werking van de Abortuswet in zijn spreekbeurt aan omdat de commissie volksgezondheid van de Tweede Kamer hierover deze week praat. Volgens de RPF'er is dit punt op verzoek van zijn fractie op de agenda van de Kamer gezet.

Dat gebeurde naar aanleiding van tv-uitzendingen van de EO en Zembla over de gang van zaken in abortusklinieken. Minister Borst van volksgezondheid heeft vervolgens een beperkt onderzoek laten uitvoeren. Veel vragen zijn daarin onbeantwoord gebleven.

Maar wel is duidelijk geworden dat 40 procent van de abortusklinieken en 13 procent van de ziekenhuizen zich niet houden aan de termijn van vijf dagen bedenktijd, aldus Van Dijke.

Van inhoudelijke toetsing is nauwelijks sprake. Verder neemt het aantal abortussen weer toe. Zijn fractie zal deze week in de commissievergadering pleiten voor een echte en grondige evaluatie van de wet.
PvdB

Agenda

De Tweede Kamer debatteert deze week plenair over energiebesparende maatregelen en over huurcommissies. Vervolgens spreekt de Kamer over een initiatiefwetsvoorstel van het GroenLinks-kamerlid Vos over beperking van invoer van duurzaam geproduceerd hout.

Morgen praat de Kamer over de Bankwet en de wisselkoers voor de euro. De commissie volksgezondheid van de Kamer heeft drie uren uitgetrokken voor de bespreking van het onderzoek van minister Borst naar de naleving van de Abortuswet.

De commissie voor verkeer en waterstaat praat morgen met minister Jorritsma over de binnenvaart. De commissie voor justitie heeft donderdag met staatssecretaris Schmitz een overleg over het asielbeleid in het algemeen en over maatregelen om de toestroom van Iraakse asielzoekers in te dammen.