Binnenland10 april 2001

Vertrouwen geschaad

Door dr. R. Seldenrijk
Eeuwenlang en tot op vandaag is vanuit het respect voor leven gezorgd voor patiënten. Dit fundament wordt nu losgelaten. Dat heeft voor patiënten ernstige gevolgen. Hun vertrouwen in deskundigheid en integriteit van dokters en zorgorganisaties wordt geschaad.

Seldenrijk
Op 21 februari 2001 veroordeelde het Amsterdamse Hof dokter Van Oijen wegens moord zonder strafvervolging. Het verzorgingshuis had de 84-jarige patiënte namelijk ernstig verwaarloosd. Zij lag in haar vuil. Zij leed onnodig aan verschrikkelijke doorligwonden. Door haar leven te beëindigen, kon de dokter 'de rotzooi' voor het verzorgingshuis opruimen.

Regelmatig is de kwaliteit van zorgverlening erbarmelijk. Dat jaagt mensen de dood in. In Nederland krijgt 45 procent van de terminale kankerpatiënten een volstrekt onvoldoende pijnbehandeling. Dat zeggen medische deskundigen. Bovendien veroorzaakt pijnbestrijding een onverklaarbaar hoog sterftecijfer. Dit roept vragen op.

Vragen rond het levenseinde kunnen heel moeilijk zijn. Maar tegenwoordig zegt de huisarts soms al in het eerste gesprek: „Mevrouw/meneer, als u niet wilt lijden dan kan ik u helpen. Verwacht dan niet dat ik heel actief zal zijn met de begeleiding.” Een tweesporenbeleid (met en zonder euthanasie) is zeer gevaarlijk: 1) goede terminale zorg wordt niet echt ontwikkeld en 2) er worden gemakkelijk vergissingen begaan en mensen worden tegen hun wil gedood. Ook jonge mensen en mensen met een handicap. Als we onze wil niet kunnen uiten, hangt ons leven aan een zijden draad. Patiënten pleiten voor basale zorgverlening. Dat recht komt iedereen toe! Goede zorg en echte aandacht laten de vraag om euthanasie bijna verdwijnen, zo weten we uit ervaring.

De wet bevat veel haken en ogen. We zouden de commissies die euthanasie toetsen na twee jaar evalueren. Voordat de twee jaar voorbij zijn, moet nu al een veel verder strekkende wet worden aangenomen. Bovendien blijken de toetsingscommissies niet goed te functioneren. Fundamentele kritiek wordt gewoon van tafel geveegd. Alles wordt keihard ideologisch gespeeld. Met een grote smoes weigerde Minister Borst het wetsvoorstel in Straatsburg toe te lichten en met eenzelfde smoes wilde zij Europarlementariërs niet ontvangen. Nederland krijgt in het buitenland een slechte naam.

Als euthanasie legaal is, voelt een zwaar zieke patiënt zich verplicht om om de dood te vragen. Dan ben je anderen niet langer tot last. Het wetsvoorstel beschermt de dokter, die mag zonder risico als enige beroepsgroep zorgvuldig doden. Daarvoor is zelfs levensmoeheid voldoende, zo bleek dit jaar rond oud-Senator Brongerma. Maar de verpleegkundige wordt niet beschermd en zeker de patiënt niet. Nu al wordt in Nederland ongeveer 1000 keer per jaar actief levensbeëindigend gehandeld zonder dat daaraan een uitdrukkelijk verzoek van de patiënt ten grondslag ligt.

Euthanasia is alleen 'welstervenskunst' als we in de Heere sterven. Wie gelooft in Jezus die op de Goede Vrijdag stierf, heeft zich op de juiste wijze voorbereid op het eeuwige leven.