Oorlogsmisdadiger
Pattist overleden

RIJSWIJK – De Nederlandse oorlogsmisdadiger Auke Pattist is overleden. Dat heeft een huisgenote gisteren bevestigd. De in het Spaanse Oviedo wonende Pattist stierf vorige week woensdag. Hij is 80 jaar geworden.

Pattist werd na de Tweede Wereldoorlog bij verstek ter dood veroordeeld wegens mishandeling en landverraad en zou medewerking hebben verleend aan razzia's, martelingen en executies. Hij was vooral in Drente actief. Ook zou hij in Amsterdam officier zijn geweest van het Politie Bataljon, dat verweten wordt veel Joden in Duitse handen te hebben laten vallen.

De in Bilthoven geboren Pattist heeft zich in Spanje, waar hij onder meer een vertaalbureau had, schuil weten te houden totdat Simon Wiesenthal hem in 1979 traceerde. Toen was zijn straf al omgezet in levenslang. Spanje weigerde uitlevering van Pattist, die in 1968 het Spaanse staatsburgerschap verwierf.

In 1995 kwam de zaak-Pattist opnieuw in het nieuws, nadat was gebleken dat de veroordeelde een kwarteeuw daarvoor Spaanse gastarbeiders had geworven voor het toenmalige Nederlandse bedrijf Staatsartillerie Inrichtingen Hembrug, later Eurometaal. Het bedrijf heeft hoogstwaarschijnlijk niet geweten met wie het te maken had.

De minister van Buitenlandse Zaken van dat moment, Van Mierlo, zag niets in nieuwe pogingen de man alsnog naar Nederland te krijgen. Iemand kon zo lang na de oorlog alleen nog wegens misdaden tegen de menselijkheid de cel ingaan, en die zijn zeer moeilijk te bewijzen.

Pattist stond bekend als een nazi pur sang. Hij vocht als lid van de Waffen SS aan het Duitse Oostfront. In 1944 kwam hij terug in ons land, waar hij bij de Landwacht in Hollandscheveld belandde.