Van Wissen: Conservatisme geen hersenspinsel van intellectuelen

Goed gesprek CU en Burke Stichting

Namens de ChristenUnie namen R. Kuiper en R. Janssens, beiden van het wetenschappelijk bureau van de ChristenUnie, en M. van Haeften, secretaris van raad voor het openbaar bestuur, aan het gesprek deel. De conservatieven waren vertegenwoordigd door de Leidse rechtsfilosoof A. Kinneging, mr. R. G. Th. van Wissen en mr. drs. M. Schut.

Kuiper sprak na afloop van een „goed en openhartig gesprek, waarin in een sfeer van openhartigheid punten van verschil en overeenkomst zijn gezocht.” Punten van overeenstemming en „uitdrukkelijke herkenning” hebben de gesprekspartners vooral vastgesteld op het terrein van het gezin, de opvoeding en het belang van instituties.

De christenen en de conservatieven bleken van mening te verschillen over de markt en de fundering van de morele orde. De ChristenUnie vindt dat de conservatieven een te positieve visie op de markt hebben, de Burke Stichting vindt dat de ChristenUnie te veel heil van de staat verwacht. Kuiper en de zijnen willen de morele orde nadrukkelijk verankeren in het Evangelie. Conservatieven vinden het genoeg om vast te stellen dat de morele orde die zij uit de traditie afleiden, inhoudelijk geheel overeenstemt met de christelijke ethiek. Een verschil van mening over de herkomst van die orde hoeft praktische samenwerking in de politiek –„die immers over het hiernumaals gaat”, aldus Kinneging– niet in de weg te staan.

Openbaar
In ieder geval zijn deze verschillen van mening voor de betrokkenen geen reden het gesprek niet voort te zetten. Over de verschillen van mening zal in besloten kring verder worden gesproken. Over het gezin en het maatschappelijk middenveld zullen zij een openbare bijeenkomst beleggen, „vooral ook omdat we over die onderwerpen een maatschappelijke discussie op gang willen brengen”, aldus Kuiper. De Burke Stichting zal dit congres nog voor de zomer organiseren.

Gisteravond is ook een document op tafel gekomen waaruit blijkt dat „het conservatisme geen hersenspinsel is van Leidse intellectuelen, maar in de samenleving wordt gedragen.” Het stuk bevat reacties die het afgelopen jaar zijn binnengekomen op de website www.conservatismeweb.com. De hoofdredacteur van die website, mr. R. G. Th. van Wissen, is bestuurslid van de Edmund Burke Stichting.

Een vraag die uit de kring van de ChristenUnie regelmatig is gesteld aan de conservatieven is of hun groep wel uit meer mensen bestaat dan de kleine intellectuele kring die de Burke Stichting heeft opgericht. Uit de honderden reacties en steunbetuigingen die op de website zijn binnengekomen, vooral ook nadat daarop bekend was gemaakt dat de Burke Stichting was opgericht, blijkt dat het geval te zijn. De reacties zijn niet alleen afkomstig van hoogleraren, medici en studenten, maar ook van mensen uit het zakenleven en bijvoorbeeld van een elektromonteur uit de provincie Utrecht.

Kiezersmarkt
Ook de politieke achtergrond van degenen die hebben gereageerd, varieert sterk. Naast VVD'ers en CDA'ers gaat het vooral om mensen uit kleinchristelijke kring, met opvallend veel SGP'ers. Uit de aard van de reacties blijkt vooral dat er een gat aan de rechterzijde van de kiezersmarkt ontstaat als de ChristenUnie haar progressieve profiel van ”sociaal” en ”groen” niet aanpast. „Dat gat kan alleen door de SGP worden gevuld of door de ChristenUnie zelf, als zij haar beleid wijzigt. Vooral de SGP zou veel meer politieke slagkracht kunnen ontwikkelen”, aldus Van Wissen. „Die partij is niet veroordeeld tot de politieke onmacht waar senator Holdijk het vorige week over had.”