„Blazoen was schoon en is schoon”

Maandagmorgen, klokslag 11 uur. De trouwzaal van het Puttense gemeentehuis puilt uit. Dit keer geen familie van een gelukkig stel, maar journalisten uit alle hoeken van het land. Ze zijn afgekomen op de presentatie van het onderzoek naar de handel en wandel van wethouder R. de Lorme (VVD).

De speciale commissie –onder voorzitterschap van A. Hardonk, oud-burgemeester van Barneveld, die overigens met vakantie is– werd vorige maand ingesteld om te onderzoeken of de Puttense wethouder in het verleden een onjuiste verklaring zou hebben afgelegd om daarmee zijn kennis Wilco Viets een alibi te verschaffen. Viets is samen met zijn zwager Herman Dubois veroordeeld voor de in januari 1994 gepleegde moord op de 23-jarige stewardess Christel Ambrosius. Beide mannen kregen tien jaar cel. In oktober 2000 komen ze vrij, omdat tweederde van hun straftermijn dan is verstreken.

De Lorme beweerde pas in 1997, in een tv-uitzending van misdaadjournalist Peter R. de Vries, dat Wilco Viets en zijn vriendin op het moment dat de moord werd gepleegd bij hem op de stoep stonden om een spel te halen. Over dit punt is hij noch door de politie, noch ter terechtzitting gehoord. Nadat De Lorme in januari 2000 als wethouder werd geïnstalleerd –hij was de opvolger van wethouder Kniestedt, die tussentijds opstapte–, kwam een geruchtenstroom op gang die werd gevoed door uitlatingen van de bekende 'varkensvoorman' Wien van den Brink.

Van den Brink, nu in zijn rol als fractievoorzitter van de partij Gemeentebelangen, vroeg zich hardop af waarom De Lorme nooit eerder naar de politie was gegaan met zijn verhaal. Volgens hem stond de integriteit van de wethouder ter discussie.

Dorpsroddel
Om aan de dorpsroddel-met-olievlekwerking een einde te maken, stelde burgemeester B. J. van Putten van Putten begin februari een commissie van onderzoek in. Gisteren bleek uit de conclusies van de commissie dat „er onvoldoende aanwijzing is om te veronderstellen dat de verklaringen van de heer De Lorme onjuist zouden zijn. Van de heer De Lorme kan niet worden gezegd dat hij niet heeft gehandeld zoals een goed burger betaamt.”

De Lorme ziet de conclusies van de commissie als het bewijs van zijn onkreukbaarheid en blijft aan als wethouder. „Mijn blazoen was schoon en is schoon. Het rapport bevestigt dat.” Wel maakt De Lorme achteraf zichzelf het „ernstige verwijt” dat hij met het verhaal over Viets niet naar de politie is gegaan. Hij vertelde het wel aan de advocaat van Viets, maar die deed er niets mee.

Begin april neemt de gemeenteraad een standpunt in over de kwestie. Daarmee lijkt de kous voor dit ogenblik af, ware het niet dat Putten een dorp is waar de positie van de wethouder het gesprek van de dag blijft.

Wien van den Brink, aanwezig in de trouwzaal, vindt dat het rapport niets van de eerder gerezen twijfels wegneemt. „De ruis waarover ik destijds sprak, bestaat nog steeds volop. Het tijdstip waarop De Lorme met het alibi van Viets in de openbaarheid kwam, is nog altijd heel raar, net als alle verklaringen en beweringen die daarna zijn gevolgd. Begrijp me goed: De Lorme heeft niets onder ede verklaard, dus hij heeft in die zin geen strafbaar feit gepleegd. Maar als je op deze manier met dit soort zaken omgaat, is het absoluut niet wijs om wethouder te willen worden.” De eerder gedane suggestie dat Van den Brink liever een Gemeentebelangen-kandidaat op de wethoudersstoel had gezien en dus de twijfels rond De Lorme in stand houdt, heeft „een waarheidsgehalte van nul komma nul”, zegt hij.

De fractievoorzitter van Gemeentebelangen vindt niet dat de naam van De Lorme door de bevindingen van de commissie is gezuiverd, integendeel. „Het rapport roept meer vragen op dan dat het antwoorden geeft. De ruis die er zit tussen de bevindingen van de rechter en de verklaring van De Lorme blijft volledig overeind. En wat moet een gemeente met een wethouder die hardop uitspreekt geen vertrouwen te hebben in de rechtspleging in Nederland?”

Imago
De Lorme –tijdens de presentatie van het rapport zeer geïrriteerd, fel en gebeten– zegt het achteraf sterk te betreuren dat hij niet eerder naar de politie is gestapt. Maar ondanks dat: zijn relatie met de familie Viets „was goed, is goed en zal altijd goed blijven.”

Zijn bedenkingen bij de 'oplossing' van de Puttense moordzaak –de dader zou nog altijd op vrije voeten zijn, dat is ook de vaste overtuiging van iemand als oud-hoofdcommissaris Blaauw– meldde hij ook aan diverse kamerleden. Het optreden van De Lorme bij het misdaadprogramma Peter R. de Vries was de laatste strohalm. „Ik heb inderdaad mijn vertrouwen in de rechtspraak van dit land verloren.”

Burgemeester Van Putten, in mei aanstaande drie jaar eerste burger van de Veluwse gemeente, vindt niet dat door de nasleep van de Puttense moordzaak het imago van Putten als gemeente waar de natuur de kleur bepaalt, is geschaad. „Wat kan één strafzaak daar aan toe- of afdoen. Neem Haarlem: de viervoudige moordzaak daar tast de interesse voor de mooie Sint-Bavo toch ook niet aan?”

In korte tijd zag Putten twee wethouders opstappen en een derde in opspraak komen. De enorme mediabelangstelling voor het commissierapport noemt hij „het zoeken naar een tweede Rotterdam. De bonnetjesverslaggeving werkt op deze manier door.” Overigens vindt de burgemeester dat „het gezanik” na 6 april –de datum waarop de gemeenteraad zich uitspreekt over de kwestie-De Lorme– over en uit moet zijn. We gaan dan maar weer eens gewoon aan het werk.”