Rabbijnen spreken
verontrusting uit
over Jörg Haider

DEN HAAG – Drie liberale rabbijnen hebben gistermiddag tegenover de ambassadeur van Oostenrijk, dr. A. Christiani, de diepe verontrusting van de Joodse gemeenschap uitgesproken over de nieuwe regering met de extreem rechtse partij FPÖ van Jörg Haider. „Het ondenkbare en beangstigende is gebeurd”, zei de Haagse rabbijn Avraham Soetendorp voor het gesprek.

Aanvankelijk had de ambassadeur zich verontschuldigd dat hij geen tijd had, maar op het laatste moment had hij toch ruimte vrijgemaakt voor de rabbijnen Soetendorp, David Lilienthal (Amsterdam) en Ruben Bar Ephraim (Zuid-Nederland).

De ambassadeur zei de verontrusting te delen, aldus Soetendorp na afloop, nadat die hem uitspraken van Haider had voorgehouden. „Maar Haider is niet de hele FPÖ en de FPÖ is niet de hele Oostenrijkse bevolking. Bovendien is Haider niet in de regering gekomen”, had de ambassadeur gezegd. Waarop Lilienthal had gereageerd met de opmerking dat Haider wel de sterke man achter de nieuwe regering is.

Christiani liet de rabbijnen de tekst van de overeenkomst zien waarbij Haider en de conservatieve leider Schüssel beloven democratische waarden en de mensenrechten te respecteren. „Geeft u ons de komende maanden het voordeel van de twijfel”, had de ambassadeur gevraagd. Het speet hem dat Israël meteen zo scherp had gereageerd. Israël heeft gisteren zijn ambassadeur uit Oostenrijk teruggeroepen.

De Joodse gemeenschap had de afgelopen jaren Haider gevolgd en voor hem gewaarschuwd. „Wij vinden het onbegrijpelijk en verbijsterend dat de FPÖ aan de macht is gekomen”, aldus Soetendorp.

Koningin Beatrix
De ambassadeur had het gesprek geapprecieerd en de rabbijnen gevraagd in contact met hem te blijven. Naar zijn mening zijn het protest tegen en de druk op Oostenrijk niet alleen negatief, zo had hij gezegd. Veel Oostenrijkers worden daardoor bemoedigd.

Soetendorp ontweek na afloop de vraag of koningin Beatrix het voorbeeld moet volgen van Elie Wiesel, die gisteren een reis naar Oostenrijk heeft afgezegd. „Is ze al weg? Wiesel heeft wel een signaal afgegeven hoe scherp deze zaak wordt gevoeld in de Joodse gemeenschap.”

Voorafgaande aan het gesprek zei Soetendorp dat „55 jaar na de Tweede Wereldoorlog, onder wiens schaduw van rassenhaat wij nog steeds leven, in Oostenrijk de vertolkers van nationaal-socialistische sympathieën en van vooroordelen tegen buitenlanders tot regeringsverantwoordelijkheid zijn gekomen. Wij hebben geen enkel vertrouwen in de donderdag onder dwang afgelegde verklaring van goed gedrag.”

Het Europees Joods Congres sprak gisteren zijn afschuw uit over de coalitie tussen de conservatieve partij en de extreem rechtse partij van Haider, die „sympathiek tegenover de nazi-ideologie staat.” Het congres doet een beroep op de Europese landen Oostenrijk te isoleren.