Koningin Beatrix 60 jaar 31 januari 1998

'Gewone' Amsterdammers moeten netjes via de metaaldetector

Handkus van Charles voor koningin

Door Bea Versteeg
AMSTERDAM – Wat heet besloten? Een balletgala bijwonen met enkele honderden gewone Nederlanders? Het is maar wat je privé noemt.

Met een groot deel van haar 160 speciale gasten bezoekt koningin Beatrix deze vrijdagavond het Amsterdamse Muziektheater. Het overgrote deel van de stoelen is echter bezet door 'gewone' Amsterdammers. Daarmee is het misschien wel het meest volkse onderdeel van haar verjaardagsviering.

Helemaal doorsnee is het publiek niet. Het zijn duidelijk vertegenwoordigers van de gegoede stand die zich de 40 gulden per persoon én avondkleding kunnen permitteren. En zulke mensen houden er niet van om bij de ingang door een metaaldetectiepoortje te moeten. Zij als potentiële misdadigers, hoe komt de beveiliging erbij.

Bijdrage
Sommige aanwezigen hebben nog méér dan 40 gulden betaald. Het bedrijfsleven heeft de afgelopen tijd brieven gekregen met het verzoek om een bijdrage voor de Stichting Dansersfonds '79. „Dit uitje kost me 5000 gulden”, vertelt een zakenman. „Daar moet ik heel wat champagne voor wegdrinken”.

De waarde van de danspassen van de uitvoerenden zijn niet in geld uit te drukken. Twee jongelui die dansen op het Zwanenmeer van Tsjaikowski krijgen daverend applaus.

En koningin Beatrix, die geniet. Rechts naast haar zit het oudste regerende staatshoofd, groothertog Jan van Luxemburg. De overige vorsten vullen de eerste rij van het balkon in het Muziektheater.

De prachtige bloemstukken die in het theater staan, zijn een geschenk van de bijna-jarige. De kaartjes voor haar en haar gasten heeft ze ook zelf betaald. Hetzelfde geldt voor de borrel en hapjes die na afloop van de voorstelling door de kelen gaan. Aan het einde van het gala zingen de aanwezige gasten en uitvoerenden de koningin “Happy birthday” toe. De koningin bedankt hen met een vorstelijke zwaai. Ze is zichtbaar ontroerd door het spontane gebaar.

Media-aandacht
Bij de ontvangst van de gasten in het Stedelijk Museum is de publieke belangstelling matig. Media-aandacht is er echter des te meer. Meer dan zeshonderd journalisten uit binnen- en buitenland hadden zich bij de Rijksvoorlichtingsdienst gemeld om de verjaarsviering van koningin Beatrix te kunnen verslaan. De buitenlandse journalisten komen vooral uit landen waar de koninklijke gasten vandaan komen: Spanje, België, Denemarken, Noorwegen, Zweden en Luxemburg.

Om tien voor half vijf stoppen de hofauto's met daarin het koninklijk gezin. Museumdirecteur R. Fuchs verwelkomt hen hartelijk. Het hoerageroep van omstanders beantwoordt koningin Beatrix met een glimlach.

Tien minuten later rijdt de koninklijke bus voor. Hieruit stappen de prinsessen Irene, Margriet en Christina, mr. Pieter van Vollenhoven, de Britse prins Charles en drie zussen van prins Claus. Zes bussen van de firma De Beuk voeren de overige gasten aan. Onder hen zijn de Zweedse koning Carl Gustav, de Noorse koning Harald, zijn dochter Martha-Louise, de Zweedse en de Belgische kroonprinsen Carl Philip en Filip. De vader van de laatste, Albert, begroet zijn zus en zwager, groothertogin Charlotte en groothertog Jan van Luxemburg, buitengewoon hartelijk. Ook drie bruidsmeisjes die bij het huwelijk van Beatrix en Claus in 1966 waren, zijn aanwezig bij de festiviteiten.

Zoenen
Boven aan de trap ontvangt een uitbundige jarige haar gasten. Twee Nederlandse zoenen op zijn wang beantwoordt prins Charles met een sierlijke handkus. Koningin Beatrix zegt tegen haar zuiderbuurman, Albert: „Wat fijn dat u er bent”. Aan zijn vrouw, Paola, vertelt ze dat ze veel kunst in het programma heeft opgenomen, omdat ze weet dat Paola daar zo van houdt. Tijdens de ontvangst zorgt een strijkje met Armondo voor stemmige achtergrondmuziek. Waxinelichtjes en narcissen geven het moderne Stedelijk een heel romantisch aanzicht.

Na het gezoen houdt museumdirecteur Fuchs een inleiding. De speciaal door hem voor de Koningin samengestelde tentoonstelling “De Vertelling” is „een cadeau van ons aan u en uw gasten. Wij stellen het bijzonder op prijs dat u uw verjaardag hier begint”. Fuchs hoopt dat de hoge gasten zijn keuze op prijs zullen stellen. De tentoonstelling bestaat uit moderne werken van Nederlandse kunstenaars.

Sommige gasten van de Koningin blijven overigens maar heel kort. Prins Charles gaat zaterdag nog wel mee naar Apeldoorn. Daarna vliegt hij terug naar Londen. De prins begint maandag aan een bezoek aan de Himalaya. Ook koning Albert en zijn vrouw vertrekken na het Apeldoornse programmagedeelte. De Jordaanse kroonprins Hassan heeft op het laatste moment afgezegd. De Spaanse koning Juan Carlos komt alleen in Apeldoorn lunchen. De rest van het programma heeft hij afgezegd vanwege de moord op de plaatsvervangend burgemeester van Sevilla.