Een Italiaan die tongen losmaakt
Door Arno Witvliet
De drie gerugzakte bakvissen die zojuist via de schoolpoort de wijde wereld zijn ingetrokken, drukken zich pijnlijk duidelijk uit. In niet mis te verstane bewoordingen worden bijkans de verstandelijke vermogens van uw verslaggever in twijfel getrokken. Zijn gevoel voor smaak, of eigenlijk het ontbreken daarvan, moet het in ieder geval ontgelden. Het eigenlijke mikpunt van spot staat op vier wielen en toont zich onverstoorbaar.
De nieuwe Fiat Multipla weet de tongen los te maken. Het wonderlijk gestileerde vehikel wordt daarbij echter zelden onder lofbetuigingen bedolven. Een en ander zou kunnen wijzen op een afschrikwekkend koetswerk als opmerkelijk resultaat van de inspanningen dan wel uitspattingen van een zwaar gedeprimeerde en door zijn omgeving nooit begrepen vormgever. De bijna uit de kassen vallende ogen lijken echter eerder een oorzaak te vinden in progressiviteit dan in de veelal negatieve waardering van het ontwerp.
De Multipla is een fenomeen dat zijn tijd optisch verder vooruit is dan het gros van de omstanders kan vooruitblikken. Het gevolg laat zich raden. De bestuurder van de Multipla wordt aangestaard alsof hij met voertuig en al in de tijd is teruggeplaatst. Fysieke progressiviteit is kennelijk eng of op z'n minst onwennig en dus wordt de Multipla door velen bij voorbaat neergesabeld. Dat is dom, want de Fiat Multipla is een verdraaid slimme auto.
Zeszitter
Het onderwerp van gesprek is inderdaad geen alledaagse verschijning. De Fiat Multipla is in strijd met de geldende conventies kort, hoog, breed en hoekig. Aërodynamica lijkt aan betekenis te hebben ingeboet. Grote glaspartijen benadrukken het markante ontwerp. Desondanks zijn de afmetingen van de Multipla helemaal zo gek nog niet. De auto is met een lengte van 3,99 meter korter dan een Fiat Bravo, maar met een breedte van 1,87 meter zelfs breder dan een Mercedes-Benz S-klasse. De buitenmaten van de Multipla blijken in het drukke stadsverkeer echter buitengewoon goed te bevallen. Het is immers stukken eenvoudiger om een korte, brede en bovendien overzichtelijke auto in een klein parkeergaatje te wurmen dan een auto die niet alleen smaller maar ook langer is.
Als klap op de vuurpijl blijkt de Fiat Multipla niet zomaar een weinig alledaagse vijfzitter te zijn. Integendeel, de kersverse Italiaan telt zes volwaardige zitplaatsen. Fiat heeft een en ander ongekend simpel maar doeltreffend uitgedokterd. Wat is immers de zin van een zevenpersoons en drie zitrijen tellend Multi Purpose Vehicle wanneer je geen bagage mee kunt nemen? Veelzijdigheid, maar niet tegelijkertijd. Fiat besloot daarop om de traditionele twee zitrijen te handhaven en de voorste uit te breiden van twee naar drie zitplaatsen, zodat er tevens over voldoende bagageruimte kon worden beschikt.
Een revolutionair concept behoort revolutionair verpakt te worden, zo oordeelden de Fiat-bonzen. Aldus geschiedde.
Twee motoren
Fiat besloot het aantal leverbare aandrijfbronnen voor de Multipla te beperken tot twee. Dat hangt wellicht samen met de onzekerheid omtrent de acceptatie van de Multipla. Het scheelt immers nogal in de ontwikkelingskosten of er twee dan wel vier bestaande motoren aan een nieuw model aangepast dienen te worden. De Multipla wordt nu naar wens aangedreven door een benzinegestookte 76 kW/103 pk leverende 1,6 liter zestienklepper of door een 1,9 liter common rail direct ingespoten turbodieselmotor. Laatstgenoemde doet dienst in het vooronder van de testwagen en levert een maximumvermogen van 77 kW/105 pk bij 4000 tpm en een maximumkoppel van 200 Nm bij 1500 tpm. Een en ander staat garant voor prima prestaties. Zo sprint de Multipla 1.9 JTD in 12,4 seconden vanuit stilstand naar 100 km/h en behoort een topsnelheid van 170 km/h tot de fysieke mogelijkheden.
Door het hoge koppel dat reeds bij een laag toerental piekt, is de Fiat ook in stadsverkeer uitermate soepel en vlot. De krachtbron is verder keurig stil en vormt derhalve zonder meer een uitgebalanceerd koppel met de Multipla. Het verbruik valt daarentegen in absolute zin een beetje tegen, maar is gezien de hoekige vormgeving alleszins te billijken. Gemiddeld bracht de Multipla JTD zijn inzittenden per liter 12,3 kilometer verder.
Stuurgevoel
Het weggedrag van de Fiat Multipla is buitengewoon verrassend. De hoogte van de auto wijst immers op een relatief hoog zwaartepunt, zodat meer dan normale overhelneigingen en dito onderstuur min of meer in de lijn der verwachtingen lagen. Niets is minder waar. De Fiat Multipla gaat verrassend neutraal de hoek. Hij gaat daarbij weliswaar iets meer dan normaal op het buitenste voorwiel hangen, maar dat resulteert niet in een overdosis onderstuur.
Verder stuurt de Multipla behoorlijk strak en blijft onderstuur zoals gezegd in bochten lang achterwege. Een ietsepietsje meer stuurgevoel rond de middenstand zou welkom zijn, maar wordt niet node gemist. Verder blijkt de Multipla niet alleen over een goed en veilig weggedrag te beschikken, maar toont de Fiat zich tegelijkertijd prettig comfortabel. het onderstel weet goed raad met de verwerking van zowel korte als lange oneffenheden, zonder daarbij te zacht geveerd te zijn. Ook remmen, koppeling en versnellingsbak kunnen de toets der kritiek goed doorstaan, al zou het uit het dashboard priemende pookje zich met iets minder weerstand door het schakelpatroon mogen laten bewegen.
Opbergvakken
Het interieur is net zo slim als het exterieur vooruitstrevend is. Het dashboard kent een vreemd gewelfde bult, die de noodzakelijke snelheidsmeter, knoppen, schuiven, radio-cassettespeler en ventilatiemonden telt. Deze bult is naast het stuurwiel geplaatst en bevindt zich pal voor de neus van de midvoor. Aan weerszijden heeft Fiat praktische opbergvakken met klep gecreëerd. Daarnaast bevat het dashboard nog een groot opbergvak zonder klep dat zich voor de rechtervoorstoel bevindt.
Het is trouwens prima zitten in de Multipla. De stoelen zijn lekker stevig vormgegeven en bieden voldoende steun in de rug. Jammer genoeg zijn de stoelen nogal vlak; bovenbenen en lendenen zouden gebaat zijn met wat meer ondersteuning. De zit achter het stuurwiel is prima. Het stuurwiel is evenals de bestuurdersstoel in hoogte verstelbaar. Verder is het uitzicht vanaf deze plaats indrukwekkend en toont de Multipla zich enorm overzichtelijk, hetgeen enorm bijdraagt aan de gebruiksvriendelijkheid van de Italiaan.
Drie volwassenen kunnen voorin zonder problemen naast elkaar zitten, zonder dat de bestuurder belemmerd wordt in de noodzakelijke bewegingen. Fiat heeft de middelste voorstoel daartoe een tikkeltje naar achter geplaatst. Wie overigens geen derde stoel voorin wenst, kan deze zonder kosten laten vervangen door een koelkastje. Ook achterin is het prima vol te houden. Net als voorin beschikken de passagiers hier over voldoende bewegingsvrijheid voor hoofd en onderdanen. De stoelen zijn in lengterichting verstelbaar en desgewenst uitneembaar. Zo wordt de laadruimte van 430 liter uitgebreid tot 1300 liter.
Twee uitvoeringen
De Fiat Multipla is niet alleen leverbaar met twee motoren, maar ook in twee uitvoeringen. De hier gepresenteerde Multipla SX is de minst royaal uitgeruste versie, maar beschikt desalniettemin over zaken als abs, twee airbags (waarvan de rechter ook voor de middenzitter functioneert), centrale portiervergrendeling, in hoogte verstelbaar stuur, elektrisch in hoogte verstelbare bestuurdersstoel, elektrisch bedienbare ramen en buitenspiegels en hoofdsteunen op alle stoelen.
Niveau ELX vergt een meerprijs van 4000 gulden en voorziet bovendien in afstandsbediening voor de centrale portiervergrendeling, opbergtassen aan de stoelen, velours bekleding, airconditioning, mistlampen voor en elektrisch inklapbare buitenspiegels. De Fiat Multipla is overigens leverbaar vanaf 39.950 gulden.
De Fiat Multipla is een Multi Purpose Vehicle in de juiste zin van het woord. De wagen biedt immers tegelijkertijd plaats aan een meer dan normaal aantal personen en een normale hoeveelheid bagage. Desgewenst kan de Italiaan omgebouwd worden tot compacte verhuiswagen, door de stoelen eenvoudig te verwijderen. Te lang hebben autofabrikanten het begrip ”MPV” vertaald in meer zitplaatsen en bergvakken, zonder zich merkbaar over gelijktijdig gebruiksnut te bekommeren. Fiat heeft met de Multipla een baanbrekende auto op wielen gezet die veelzijdigheid voor een keer niet combineert met excessieve afmetingen, zodat de auto ook in de stad een buitengewoon praktisch vervoermiddel is. De Multipla kreeg terecht een uniek en onderscheidend koetswerk. De grote vraag is echter of de consument voldoende rijp is voor de Fiat Multipla als auto van de toekomst. Fiat zoekt mensen die de momenteel immens populaire Renault Mégane Scénic reeds voorbij zijn. Mensen die niet stapelverliefd hoeven te worden om te weten dat de Fiat Multipla een uitstekende partner is. Eentje waar je vanzelf heel veel van gaat houden.
Motor
Maten
Prijs
Positief
Minpunten
Alternatieven
Cilinderinhoud: 1910 cc; maximumvermogen: 77 kW/105 pk bij 4000 tpm; maximumkoppel: 200 Nm bij 1500 tpm; acceleratie 0-100 km/h: 12,4 seconden; topsnelheid: 170 km/h.
Lengte: 3990 mm; breedte: 1870 mm; hoogte: 1670 mm; wielbasis: 2670 mm; gewicht: 1345 kilogram; houderschapsbelasting: ƒ535 per kwartaal; inhoud bagageruimte: 430-1300 liter; brandstoftank: 63 liter.
Fiat Multipla 1.9 JTD SX
ƒ 47.400
+ prestaties
+ weggedrag
+ originaliteit
+ veelzijdigheid
- stevige meerprijs voor de dieselversie
Opel Zafira 2.0 Di-16v
Citroën Xsara Picasso 2.0 HDi
Renault Mégane Scénic RT 1.9 dTi ƒ 48.895
