Stadsauto smart moet trend zetten

Daar voelt de smart zich thuis, daar is hij voor gebouwd: rijden in stedelijke gebieden. Onderzoek heeft aangetoond dat een 'stadsauto' gemiddeld door 1,2 personen bezet is, een lage gemiddelde snelheid heeft, minder dan 30 kilometer per dag rijdt, 90 procent van de tijd stilstaat; een groot deel van de overige tijd is de bestuurder op zoek naar die ene vrije parkeerplaats en kruipt hij met veel moeite door de soms nauwe straatjes.

Daar vonden de ontwerpers van de nieuwe autofabrikant Micro Compact Car (MCC) iets op. Onder het motto “Reduce to the max” –reduceer de gewone auto maximaal– ontwikkelden zij de smart: een 2,5 meter korte auto met twee zitplaatsen, die gemakkelijk schakelt, licht stuurt, bijna elke bocht kan nemen en op de kleinste plaatsen geparkeerd kan worden. Vanaf oktober rijdt hij ook in Nederland.

Een rit in het drukke stadsverkeer vraagt om veel schakelen. De oplossing daarvoor vonden de ontwikkelaars in een semi-automatische zestraps versnellingsbak. Zonder het gaspedaal los te laten, geeft de bestuurder een tik tegen de versnellingspook en de smart schakelt over. Een koppelingspedaal kent de tweezitter niet. En de smart-rijder die op een vroege morgen nog niet goed wakker is, kan bij de luxere uitvoering de pook met rust laten en het automatisch schakelprogramma inschakelen.

De besturing levert hem ook geen moeilijkheden op, want dankzij de stuurbekrachtiging en de kleine draaicirkel zijn de smalle straatjes en krappe bochten geen probleem en is parkeren een plezier. Met een breedte van 1,5 meter en een lengte van 2,5 meter bieden de meeste gaatjes al voldoende ruimte. De smart is dankzij een verbruik van 1 liter op 21 kilometer momenteel de auto met het laagste brandstofverbruik die in productie is. Het zuinige en milieuvriendelijke wagentje heeft een uiterst schone motor en het grootste deel van de smart kan worden hergebruikt. In Duitsland is het wagentje daarom voor tien jaar vrijgesteld van een speciale wegenbelastingsheffing.

Geen Mercedes-ster
De smart mag er zijn, ook qua design. Dat vond het enthousiaste publiek in Barcelona ook. Blikken van bewondering, vriendelijke groeten, verbazing bij een dame op middelbare leeftijd, een lachend jong stel, een opgestoken duim van een paar jongens. Wat smart betreft allemaal potentiële klanten.

Veel geïnteresseerden zochten naar de naam van het blitse autootje. Nee, geen Mercedes-ster op de neus, al lijkt hij wel wat op de Baby-Benz en komt hij uit die stal. Nee, het is de smart – zonder hoofdletter. Waardering is er, maar nu de bekendheid en de verkoop nog.

Volgens directeur Lars Brorsen van MCC is dat geen probleem, want de smart „is niet alleen een nieuwe ontwikkeling in het auto-maken, maar creëert ook een nieuw marktsegment, een nieuwe categorie auto's”. De directeur van het ontwikkelingscentrum MCC, waarin Mercedes en het moederconcern van horlogefabrikant Swatch participeren, noemt de smart een auto „voor personen met een open mind en voor ongewone en progressieve mensen, voor iedereen die oude gewoonten wil vervangen door nieuwe ideeën”. Dat is één belangrijke groep voor smart, maar smart richt zich ook op alleenstaanden –jong en oud– en op tweeverdieners zonder kinderen. Al weet Brorsen dat de smart zijn beperkingen in ruimte en mogelijkheden heeft en vooral een tweede of derde auto zal worden.

Centraal bij de verkoop staan de 110 moderne smart-centra, die in de grote steden van Europa, waaronder Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht, zijn of worden gebouwd. Deze verkoop- en reparatiecentra met hun opvallende glazen smart-torens vormen de directe schakel tussen klant en fabriek. De dure groothandel is daarmee verdwenen.

Inmiddels zijn in de voorverkoop al 26.000 smarts aan de man gebracht. De wensen van de kopers kunnen vanuit het smart-centrum bijna direct aan de robots langs de lopende band van de fabriek in het Noord-Franse Hambach worden doorgegeven. Gegarandeerd staat de smart twee weken later te wachten op de klant. Momenteel zijn er twee standaardmodellen van 19.800 en 21.350 gulden leverbaar, in acht verschillende kleurencombinaties.

En bevalt de kleur na een jaar niet meer, dan kan het wagentje, dat uit modules is opgebouwd, vanaf volgend jaar in de smart-centra een outfit met andere kleur krijgen. Twee uur na aankomst bij het smart-centrum rijdt de smart weer als nieuw naar buiten. „Optimale aanpassing aan individuele wensen”, heet dat in termen van Brorsen.

Overigens wil smart meer zijn dan alleen een automerk. De producent is bezig met het vormen van een echte smart-stijl. Zo werkt het bedrijf aan speciale smart-parkeerplaatsen. Binnenkort kunnen eigenaars van de nieuwe stadsauto in Stuttgart, Berlijn, Frankfurt en Zürich in die speciale garages parkeren. Dat tegen lagere kosten dan in de directe omgeving, want de auto gebruikt minder ruimte. MCC wil zo ook een bijdrage leveren aan de oplossing van het ruimteprobleem in de centra van grote steden, waar alle stadsbesturen mee worstelen.

Een ander deel van die stijl vormt een “smartmove & more-programma”. Bezitters van het autootje kunnen voor tijdstippen waarop zij een ander type auto nodig hebben –bijvoorbeeld één voor de lange afstand, een grotere of één voor een ruig gebied– een voertuig huren.

Alles bij elkaar heeft smart het in zich om een trend te gaan zetten. De komende maanden zullen uitwijzen of het zover komt.

Eland
In 1994 is begonnen met de ontwikkeling van de kleine stadswagen. Aanvankelijk waren er 'start'-problemen. Toen de Mercedes A-klasse de elandproef niet goed doorstond, hebben ontwikkelaars ook de smart aangepast en het zwaartepunt naar beneden gebracht. Helaas heeft dat zijn weerslag op het rijcomfort gehad. Tot een snelheid van 85 kilometer per uur doorstaat de smart deze test nu veilig.

Was er vier jaar geleden alleen nog maar een schetsontwerp, nu verdienen al 10.000 mensen in Europa een boterham aan de smart. De meesten doen dat in het moderne Smartville bij het Franse Hambach, waar de smarts op een bijzondere assemblagelijn in vier en een half uur in elkaar kunnen worden gezet. Rond de kruisvormige fabriek staan kleine fabrieken waar toeleveranciers, zoals Bosch (voorbumpers), Ymos (deuren) en Eismann (poederververij) hun deelproducten produceren. Deze coöperatieve vorm van samenwerken is uniek en draait tot nu toe naar wens.

Tot eind dit jaar moet de nieuwe fabriek nog 20.000 auto's leveren. In 2001, als alle modellen van de smart op de markt zijn, moeten in Hambach 200.000 auto's per jaar naar buiten rijden, als de smart tenminste aanslaat.