„De zondag is onopgeefbaar”
Door Tineke Goudriaan
WEZEP – „Voor een christen is de zondag als eerste dag onopgeefbaar. Komt die in gevaar, dan moeten we meteen op de ketting springen”. Ds. J. Harteman, hervormd predikant te Wezep, ervaart de zondag als het hoogtepunt van de week. „Ik heb de dag des Heeren lief”.
Ds. Harteman signaleert dat de zondag als unieke dag in gevaar komt. „De 24-uurseconomie is een bedreiging. De zondag lijkt het kind van de rekening te worden”. Secularisatie en economisering van de maatschappij zijn de boosdoeners. Kon je vijftien jaar geleden in Scheveningen niet merken of het nu zondag of een gewone weekdag was, de Veluwse predikant constateert met spijt dat dat inmiddels ook van het Veluwemeerstrand geldt.
Voor ds. Harteman is het massale opgeven van de zondag als aparte dag een symptoom. „Een volk dat de dag des Heeren prijsgeeft, heeft de Heere losgelaten en dat betekent het verval van een natie. Wie de zondag gelijkstelt aan de andere weekdagen doet zichzelf tekort”.
Christenen moeten zich dan ook niet laten verleiden door de algemene secularisatietrend, vindt de predikant. „Een christen moet zijn grenzen aangeven, geen concessies doen en heel principieel laten horen: Ik houd mij aan de dag des Heeren”. Ds. Harteman weet dat het zin heeft om als christenen op de ketting te springen. En dan het liefst zo breed mogelijk. De brief die de predikant met anderen ooit schreef aan een fabrieksdirecteur die zondagsarbeid van zijn werknemers verlangde, oogstte namelijk resultaat.
Bijval
De notitie van de triosynode “De zondag: een dag apart” kreeg ter vergadering dan ook warm bijval van ds. Harteman. Dit pleidooi voor de herwaardering van de zondag is echter niet alleen gericht tot de samenleving, maar zeker ook tot de kerken zelf. Gemeenteleden blijken nonchalanter ten opzichte van de zondag te worden. Zo krijgen de middag- of avonddiensten minder bezoekers. „Wie de positieve waarde van de zondag namelijk niet van huis uit meekrijgt, weet met die dag geen raad en gaat er een eigen, willekeurige invulling aangeven”, vermoedt ds. Harteman. Hij hoopt dat de notitie in kerkenraden en classes aan de orde zal komen.
Van zorg ontslagen
Zelf ervaart de predikant de zondag als de mooiste dag van de week. „Je bent de hele week druk. De opkomende 24-uurseconomie brengt daarin geen positieve verandering. Op de zondag mag je echter van alle zorg ontslagen zijn. Het is een dag om uit te rusten, bedoeld voor het welzijn van de mens. We zijn immers geen machine. De zondag is daarom goed voor de gehele maatschappij”.
De predikant uit Wezep vindt dat de dag niet uit monnikerij of farizeïsme invulling moet krijgen. „Dat bedoelde de Heere Jezus toen Hij zei dat de mens er niet is voor de sabbat, maar de sabbat voor de mens”. Voor ds. Harteman geldt de hoofdlijn die de Heidelbergse Catechismus uitstippelt als doorslaggevend.
„In de zondagsviering staat de kerkgang voorop”. Dat is een gunst, benadrukt ds. Harteman: „We mógen naar de kerk. Daar wil God zich door Zijn Woord en Geest openbaren. Die openbaring gebeurt het meest en vooral in de prediking. Verder komt de gemeente op de eerste dag bijeen om Jezus' opstanding te herdenken”. De zondag heeft volgens de predikant ook een voorbereidend karakter. „Het is een voorbereiding op de eeuwige rustdag. Wie daarnaar verlangt, zal de zondag zeker positief beleven”.
Verrijking voor gezin
Verder is de eerste dag van de week een verrijking voor het gezin. Voor familiebezoeken is de zondag niet specifiek bestemd, vindt de predikant uit Wezep. „Juist als gezin kun je elkaar in alle rust ontmoeten, met elkaar eten en tot goede gesprekken komen. Een goed boek hoort daar ook bij. De zondag moet de mooiste dag van de week zijn; we hebben hem immers van de Heere”.
