Muziek

Schnitgerorgel lutherse kerk Groningen in 2017 ingespeeld

Het contract voor de bouw van het Schnitgerorgel in de lutherse kerk in Groningen wordt op woensdag 28 oktober getekend. De Zwitserse orgelbouwer Bernhardt Edskes kan dan met de reconstructie van het instrument uit 1699 beginnen. Op 31 oktober 2017 zal Ton Koopman het orgel inspelen.

Redactie muziek
19 October 2015 09:35Gewijzigd op 15 November 2020 22:40
Tekening van het Schnitgerorgel voor de lutherse kerk in Groningen. Beeld www.schnitgerorgel2017.nl
Tekening van het Schnitgerorgel voor de lutherse kerk in Groningen. Beeld www.schnitgerorgel2017.nl

Dat is vrijdagavond 16 oktober bekendgemaakt tijdens het Schnitgerfestival in Groningen, meldt het Dagblad van het Noorden. Voor het project is 565.000 euro nodig. Op dit moment is ruim 3 ton binnen. Een particulier heeft zich garant gesteld voor het resterende bedrag tot veertien registers. Een deel van het orgel is geschonken door Edskes.

De ondertekening van het contract vindt plaats tijdens een benefietconcert door Sietze de Vries op het Schnitgerorgel in de kerk van Uithuizen op 28 oktober.

Over twee jaar moet het orgel klaar zijn, aldus initiatiefnemer Tymen Jan Bronda, cantor-organist van de lutherse kerk in Groningen. Op 31 oktober 2017 zal organist Ton Koopman het orgel inwijden. Samen met het Luthers Bach Ensemble (LBE) zal onder andere de cantate ”Ein feste Burg ist unser Gott” van Bach worden uitgevoerd.

In februari 2013 werd de Stichting reconstructie Schnitgerorgel Lutherse kerk Groningen opgericht. Doel was het instrument dat de Duitse orgelbouwer Arp Schnitger in 1699 voor de evangelisch-lutherse kerk in Groningen maakte, te reconstrueren.

Schnitger (1648-1719), die in 1691 vanuit Duitsland naar Groningen was gekomen, kerkte bij de lutheranen. In 1699 schonk hij de gemeente een klein orgel met één klavier (hoofdwerk). De kerk betaalde hem toch een klein bedrag, waar Schnitger een paar jaar later een borstwerk van bouwde. Zijn meesterknechten Rudolph Garrels en Johannes Radeker voltooiden de uitbreiding in 1717 met een vrij pedaal.

Schnitgers zoon Franz Caspar, die het bedrijf na zijn vaders dood overnam, repareerde het orgel in 1726. Albertus Antoni Hinsz, die de Noord-Duitse orgelbouwtraditie van Schnitger voortzette, voerde in 1782 reparatie- en herstelwerkzaamheden uit. In 1819 bracht Herman Eberhardt Freytag nieuwe, grotere windkanalen en nieuwe klaviaturen aan. In 1852 werd het orgel nog van een rugpositief voorzien met negen stemmen. Dit werk werd uitgevoerd door H. E. Freytag en zijn zoon Willem Frederik. Hierdoor bezat de lutherse kerk in Groningen een drieklaviers instrument met 32 registers. Het was nu een instrument met één van de laatste in Nederland toegevoegde rugwerken.

Aan het eind van 19e eeuw besloot men echter het instrument te vervangen door een nieuw orgel, gebouwd door de firma Van Oeckelen. Dat tweeklaviers instrument, dat in 1896 in gebruik werd genomen, staat nog steeds in de kerk.

In de evangelisch-lutherse kerk, waar een gedenksteen herinnert aan het feit dat Albertus Antoni Hinsz er in 1785 begraven werd, moet dus nu de traditie van Schnitger herleven. Uitgangspunt voor de reconstructie is de situatie van 1717: een tweeklaviers instrument met vrij pedaal van 24 stemmen.

Meer informatie: www.schnitgerorgel2017.nl

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer